Αν αποδείχθηκε κάτι με τη νίκη του Εμανουέλ Μακρόν στις γαλλικές προεδρικές εκλογές, είναι ότι η Ευρώπη διαθέτει ισχυρά αντισώματα απέναντι στον ανέξοδο λαϊκισμό και τα παράγωγά του: την ξενοφοβία, την εσωστρέφεια, την αναδίπλωση σε ένα εξωραϊσμένο, δήθεν εθνικό παρελθόν. Το χθεσινό αποτέλεσμα δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι τα δημοκρατικά αντανακλαστικά παραμένουν ισχυρά σε μια χώρα με παράδοση δημοκρατικών αγώνων και μια ήπειρο που δοκιμάστηκε από τους ολοκληρωτισμούς. Χθες αποδείχθηκε ότι η Γαλλία και η Γηραιά Ηπειρος δεν έχουν χάσει τη μνήμη τους.
Στις γαλλικές εκλογές, τόσο σημαντικές για τη συνοχή της Ευρώπης, αποδείχθηκε ακόμη ότι οι ώριμοι λαοί δεν αυτοκτονούν. Οι γάλλοι πολίτες έστρεψαν την πλάτη τους στις σειρήνες του ακροδεξιού λαϊκισμού, στην εύκολη υπόσχεση ενός μέλλοντος πέρα και μακριά από την Ευρώπη, στην πλάνη της αναβίωσης του γαλατικού χωριού που θα ζει αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο. Η Μαρίν Λεπέν προσέφερε μια ψευδαίσθηση στους συμπατριώτες της, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν να την κοιτάξουν μέσα από τον δικό της παραμορφωτικό φακό.
Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι το τέρας εξολοθρεύτηκε. Το Παρίσι αλλά και οι εταίροι του με προεξάρχον το Βερολίνο δεν πρέπει να αγνοήσουν αυτήν την κρίσιμη μάζα που ψήφισε την υποψήφια του Εθνικού Μετώπου. Σε αυτό το 34,2% δεν είναι όλοι ακροδεξιοί. Υπάρχουν πολίτες που είναι άνεργοι, αποκλεισμένοι από το σύστημα ή αισθάνονται ανασφαλείς απέναντι στις αλλαγές που έρχονται. Αυτούς τους πολίτες δεν πρέπει να τους ξεχάσει τώρα η Ευρώπη. Απέναντί τους έχει ένα χρέος μνήμης.