«Αποφάσισα να διεκδικήσω την προεδρία της Γαλλίας γιατί θέλω κάθε Γαλλίδα και κάθε Γάλλος να εμπιστευτούν ξανά τον εαυτό τους, να εμπιστευτούν ξανά τη Γαλλία και τη συλλογική μας ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις». Είναι η πρώτη φράση στο φυλλάδιο 30 σελίδων του προγράμματος του Εμανουέλ Μακρόν. Κι όπως αποδείχθηκε, ο ίδιος είχε αρκετή εμπιστοσύνη στον εαυτό του όχι μόνο για να αντιμετωπίσει στα 39 του χρόνια την πρόκληση μιας προεδρικής εκλογής αλλά και για να την κερδίσει κιόλας με κάτι που μοιάζει με πολιτικό θαύμα.
Ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας είναι ο νεότερος στην ιστορία της χώρας του από την εποχή του Ναπολέοντα, είναι ο μόνος στην Ιστορία της Ε’ Γαλλικής Δημοκρατίας που εξελέγη χωρίς να έχει ένα κόμμα από πίσω του για να τον στηρίζει, ο μόνος γενικώς που πέτυχε τον στόχο του δηλώνοντας και δεξιός και αριστερός, καταργώντας δηλαδή την παραδοσιακή ιδεολογική διάκριση στην ίδια τη χώρα που γεννήθηκε.
Ακόμη, κατάφερε να εκλεγεί αν και σχετικά άγνωστος –εκτός εάν θεωρήσει κανείς ότι η «καρτ βιζίτ» του είναι αυτό που δεν κουράστηκαν να επαναλαμβάνουν ξανά και ξανά τα μέσα ενημέρωσης: ο γάμος του με την καθηγήτριά του και κατά 24 χρόνια μεγαλύτερή του Μπριζίτ Τουρνιέ. Αλλά ο Μακρόν δεν είναι ασφαλώς μόνο αυτό. Εχει μια επαγγελματική διαδρομή στο χρηματοπιστωτικό περιβάλλον που, αν και συνέβαλε στο να χαρακτηριστεί από κάποιους στο Σοσιαλιστικό Κόμμα ξένο σώμα, δεν τον έβλαψε πολιτικά.
Στους κύκλους του Παρισιού του πιστώθηκε ο πρωταγωνιστικός ρόλος για την εξαγορά από τη Nestlé μιας θυγατρικής της αμερικανικής Pfizer, ενώ πριν ακόμη κάνει επίδειξη των διαπραγματευτικών του ικανοτήτων ως στέλεχος της επενδυτικής τράπεζας των Ρότσιλντ είχε λάμψει ως βοηθός του φιλοσόφου Πολ Ρικέρ (πολλά βιβλία του έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά).
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗ. Αυτό το παρελθόν ήταν η μαγιά μιας μετεωρικής πολιτικής ανόδου. Ο Μακρόν βρέθηκε στο Ελιζέ ως αναπληρωτής γραμματέας και από εκεί στο υπουργείο Οικονομίας, όταν ο προκάτοχός του Αρνό Μοντμπούρ παραιτήθηκε εκφράζοντας τη διαφωνία του με την πολιτική της κυβέρνησης. Η πολιτική Ιστορία της Γαλλίας έχει γράψει ότι ο Μακρόν ετοιμαζόταν να κάνει μια βόλτα με ποδήλατο στο Τουκέ, το πιο πολυτελές θέρετρο της Βόρειας Γαλλίας, όταν ο Φρανσουά Ολάντ τού πρότεινε να αναλάβει το υπουργείο Οικονομίας. «Ζήτησα μια ώρα για να το σκεφτώ. Ηθελα να βεβαιωθώ ότι θα ήμουν ελεύθερος να δράσω. Ξέρει ότι δεν είμαι άνθρωπος των συγκρούσεων αλλά ότι μπορώ να φύγω» θα έλεγε για εκείνη την πρόταση.
Ο Μακρόν αποδέχθηκε τελικά την πρόταση για να διαδεχθεί έναν αριστερό αντάρτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, κάνοντας ένα αντάρτικο και ο ίδιος αλλά από τα δεξιά. Εως το τέλος εκείνης της χρονιάς πάντως είχε αρχίσει να κινείται αυτόνομα. Η αυτονόμηση αυτή κορυφώθηκε πριν από 14 μήνες με τη δημιουργία του Εμπρός!, του κινήματος που έως ότου να μπει στο Ελιζέ ο ιδρυτής του είχε αρνηθεί να μετατρέψει σε κόμμα. Ο δρόμος από την ίδρυση του κινήματος έως την ανακοίνωση της υποψηφιότητας δεν ήταν ακριβώς γραμμικός.
Ο Μακρόν παρέμενε επιφυλακτικός –τουλάχιστον έως στα τέλη του περασμένου Αυγούστου που ανακοίνωσε την παραίτησή του από τη θέση του υπουργού Οικονομίας στον πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Η συνάντησή τους στο μέγαρο των Hλυσίων, εκεί δηλαδή όπου ξεκίνησε πολιτικά ως αναπληρωτής γραμματέας ο Μακρόν για να επιστρέψει σε λίγες ημέρες ως πρόεδρος, διήρκεσε 40 λεπτά.
ΟΤΑΝ ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΕΛΙΖΕ. Το τι ακριβώς διαμείφθηκε στη σαραντάλεπτη συνάντηση θα αποτελέσει πιθανότατα αντικείμενο κάποιου από τα πολλά βιβλία που θα γραφτούν για τον νέο πρόεδρο της Γαλλίας και πιθανότατα θα είναι περισσότερα απ’ όσα γράφτηκαν για τον απερχόμενο. Εξέφρασε άραγε την πικρία του ο Ολάντ για την απόφαση ενός νεαρού πολιτικού που θεωρούσε πουλέν του και που ήθελε ο ίδιος να τον θεωρεί μέντορα; Μπορεί. Η ουσία, πάντως, δεν αλλάζει. Ο Μακρόν είχε λάβει τις αποφάσεις του δυο ημέρες πριν από εκείνη τη συνάντηση με τον πρόεδρό του ζητώντας από το επιτελείο του να τηρήσει σιγήν ιχθύος: «Ολος ο κόσμος θα σας ρωτάει την ημερομηνία της αποχώρησής μου. Μην απαντάτε στους δημοσιογράφους. Εγώ και μόνο εγώ θα ανακοινώσω την απόφαση» ήταν η εντολή του.
Αν το ένα που πρέπει να πιστωθεί σε εκείνη τη φάση στον Μακρόν είναι ότι κατάφερε να δείχνει στην κοινή γνώμη περισσότερο ανεξάρτητος παρά παιδί του συστήματος, το άλλο είναι ότι σε κανέναν δεν έδωσε την εντύπωση ότι είναι ένα είδος Βρούτου του Φρανσουά Ολάντ. Ο λόγος είναι πιθανότατα ότι στον απερχόμενο πρόεδρο δεν είχαν απομείνει και πολλοί φίλοι στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Και αν οφείλει σε κάτι την ενίσχυση του ανεξάρτητου προφίλ του, αυτό είναι μάλλον οι επιθέσεις που δέχθηκε από τους συντρόφους του. «Επιτέλους φεύγει. Ηταν ένα λάθος στο κάστινγκ. Αυτό το φιλελεύθερο ούφο δεν θα έπρεπε να είχε μπει ποτέ σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς» είχε δηλώσει τότε ο Ζεράρ Φιλός, σοσιαλιστής και ορκισμένος εχθρός του νόμου Μακρόν για τα εργασιακά.
Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία. Σημασία έχει πια η δεύτερη φράση στο πρόγραμμα του νέου προέδρου της Γαλλίας: «Τώρα πρέπει να κάνουμε την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο να εμπιστευτούν ξανά τη χώρα μας».
Αναζήτηση
