Στη μέση της μαύρης σκηνής «επιπλέει» ένα κομμάτι ερήμου. Ενα επίπεδο κακοτράχαλο νησί που μοιάζει να εκθέτει στα μάτια του κοινού όποιον ορθώνεται εκεί. Από πάνω του ένας βαρύς ηλεκτρισμένος ουρανός κάνει το τοπίο πιο δυσοίωνο προμηνύοντας την επερχόμενη καταστροφή. Παρ’ όλα αυτά, από το διπλό επίπεδο του σκηνικού απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά σε πραγματική τοποθεσία. Με αυτόν τον τρόπο ο Στάθης Λιβαθινός έστησε ένα περιβάλλον για την ιστορία του που αποκτά οικουμενική σημασία. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου κάνει το ντεμπούτο του στον χώρο της όπερας σκηνοθετώντας από την ερχόμενη Τρίτη την «Αΐντα» του Τζουζέπε Βέρντι, ένα έργο που αποτυπώνει μια πολύ ανθρώπινη κατάσταση της αγάπης.

Για το νέο του καλλιτεχνικό εγχείρημα δεν διάλεξε κάποιον χώρο εντός συνόρων αλλά το ιστορικό Palais de la Monnaie στις Βρυξέλλες. Εκεί, έως τις 4 Ιουνίου, φιλοδοξεί να διερευνήσει τις διαφορετικές όψεις ενός έργου στο οποίο συνυπάρχουν η επιθυμία της σύγκρουσης και η αίσθηση του καθήκοντος, οι μεμονωμένες τύχες των ανθρώπων και η συλλογική μοίρα. Οταν το 1869 ο Βέρντι ξεκίνησε τη σύνθεση της «Αΐντα», έχρισε την ομώνυμη ηρωίδα κόρη του βασιλιά της Αιθιοπίας, σκλάβα της Αμνέριδας, κόρης του βασιλιά της Αιγύπτου. Και οι δυο τους τρέφουν ισχυρά αισθήματα για τον αρχιστράτηγο Ρανταμές, ο οποίος επιστρέφει νικητής στη χώρα των πυραμίδων από τον πόλεμο εναντίον της Αιθιοπίας. Υποκύπτοντας στις πιέσεις του πατέρα της, η Αΐντα καταφέρνει να αποσπάσει από τον Ρανταμές ένα στρατιωτικό μυστικό, αλλά ουσιαστικά έτσι θα τον καταδικάσει σε θάνατο. Η Αμνερις, εξοργισμένη από την εξέλιξη, τον κατηγορεί για προδοσία και τον στέλνει έτσι στο απόσπασμα.

Σε αυτή την ιστορία, ο Λιβαθινός εντόπισε άθικτη την ποιότητα και τη δύναμη των αρχαιοελληνικών τραγωδιών. Και αποφάσισε να συνταιριάξει την ικανότητά τους να αντιπροσωπεύουν μέσα από έναν μύθο τον ανθρώπινο πόνο με μεγάλη διεισδυτικότητα, με την ιστορία της Αΐντα. Για να κάνει πιο άμεσο το αποτέλεσμα στο κοινό, δηλώνει πως θέλει να επικεντρωθεί στη «σαιξπηρική» αλήθεια του έργου.

ΣΩΜΑΤΑ ΥΠΟ ΠΙΕΣΗ. «Στην «Αΐντα» τα σώματα είναι υπό πίεση. Στο τέλος της παράστασης είναι χωμένα στη γη, σε μια πόζα απάνθρωπη. Θα είναι μια «Αΐντα» χωρίς ντεκόρ. Ο πλούτος του είδους της όπερας δεν είναι εκεί, αλλά στο πνεύμα εμπνευσμένο από ανθρώπους σαν τον Βέρντι, τον πραγματικό Σαίξπηρ της μουσικής», αναφέρει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης.

Ο ίδιος φέρνει επί σκηνής μια πιο σύγχρονη προσέγγιση ώστε να αποκαλύψει την αλήθεια του κάθε χαρακτήρα. «Η Αΐντα είναι εντελώς αντιηρωική. Οι ψευδαισθήσεις που σχετίζονται με την αγάπη και τον ηρωισμό είναι μία από τις πτυχές αυτής της όπερας. Η πραγματική μάχη, που αποφασίζει το πλαίσιο του έργου, δεν είναι ο πόλεμος ανάμεσα στους Αιθίοπες και τους Αιγύπτιους. Είναι η υπαρξιακή και η συναισθηματική μάχη ανάμεσα στην Αΐντα, τον Ρανταμές και την Αμνερις, χαμένη εξαρχής», υποστηρίζει ο Λιβαθινός.

Σύμμαχός του στην ανάδειξη των λεπτών αυτών σημείων ο μαέστρος Αλέν Αλτίνογλου που διευθύνει τη συμφωνική ορχήστρα και τη χορωδία του Λα Μονέ ενώ κάποιες από τις εμφανίσεις θα τις αναλάβει ο Σαμουέλ Ζαν. Τον κεντρικό πρωταγωνιστικό ρόλο θα τον μοιραστούν η αμερικανίδα σοπράνο Αντίνα Ααρόν που εμφανίζεται για πρώτη φορά στις Βρυξέλλες και η ιταλίδα σοπράνο Μόνικα Ζανέτιν, η οποία δοκιμάστηκε το περσινό καλοκαίρι στον ρόλο στην Αρένα της Βερόνα. Ο ρόλος του Ρανταμές πήγε στον ιταλό τενόρο Αντρέα Καρέ και τον Αμερικανο-Ουρουγουανό Γκαστόν Ριβέρο. Για την αιγύπτια πριγκίπισσα Αμνερις επιλέχθηκαν η γαλλίδα μέτζο σοπράνο Νόρα Γκούμπις και η ρωσίδα συνάδελφός της Ξένια Ντουντίκοβα. Ο βαρύτονος Δημήτρης Τηλιακός, που έχει δοκιμαστεί αρκετές φορές στο Λε Μονέ, επιστρέφει τώρα για να παίξει τον Αμονάσρο εναλλάξ με τον Ιταλό Τζιοβάνι Μεόνι.