Επιδόματα στην κλίνη του Προκρούστη

Καταιγίδα περικοπών σε κοινωνικά επιδόματα φέρνει το νέο επικαιροποιημένο Μνημόνιο οι οποίες μαζί με τις μειώσεις στις συντάξεις αναμένεται να πλήξουν μεγάλες κατηγορίες των οικονομικά αδύναμων στρωμάτων του πληθυσμού. Οπως προκύπτει από το συμπληρωματικό Μνημόνιο στο οποίο συμφώνησε η κυβέρνηση, ακόμη και τα κοινωνικά επιδόματα μπαίνουν στην κλίνη του Προκρούστη. Ειδικότερα:

* Τα οικογενειακά επιδόματα περικόπτονται κατά 8 εκατ. ευρώ το 2017 και κατά 10 εκατ. το 2018.

* Το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης προβλέπεται να μειωθεί το 2018 κατά 58 εκατ. Σημειώνεται ότι το επίδομα θέρμανσης μειώθηκε και φέτος στα 105 εκατ. από 210 εκατ. πέρυσι.

* Τα επιδόματα ανεργίας μειώνονται κατά 1,5 εκατ. (από το συνολικό ποσό που διατίθενται ετησίως) το 2017 και κατά 2 εκατ. το 2018.

* Δεκάδες επιδόματα, όπως και το ΕΚΑΣ, θα ενσωματωθούν στο Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) το οποίο χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια.

Πρώτο βήμα για την αναδιάρθρωση της επιδοματικής πολιτικής που πρέπει να ολοκληρωθεί ώς τον Σεπτέμβριο του 2017 είναι η κατάργηση 4 προνοιακών επιδομάτων ύψους μόλις 10 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα από το 2017 καταργούνται επιδόματα 8 εκατ. και η δαπάνη τους ενσωματώνεται στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (επειδή αλληλεπικαλύπτονται) ενώ άλλα 2 εκατ. καταργούνται από το 2018. Τα επιδόματα αυτά είναι:

* Επίδομα ένδειας. Δίνονταν από τους δήμους μαζί με το επίδομα φυσικών καταστροφών. Αφορούσε 500-1.300 ωφελουμένους με προϋπολογισμό 2,8 εκατ. ευρώ.

* Επίδομα απροστάτευτων τέκνων. Αφορούσε 13.000 ωφελουμένους με προϋπολογισμό 5,268 εκατ. για το 2016. Ενσωματώνεται στο ΚΕΑ σταδιακά. Τα 3,952 εκατ. μεταφέρονται το 2017 και τα υπόλοιπα το 2018.

* Επίδομα για την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής. Αφορούσε 5.000 ωφελουμένους για παρακολούθηση υποχρεωτικής εκπαίδευσης με προϋπολογισμό 1,75 εκατ.

* Επίδομα ΟΑΕΔ για νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Αφορούσε 5.500 ωφελουμένους με μεταφερόμενο προϋπολογισμό 2 εκατ. (το 1,5 εκατ. από το 2017 και τα υπόλοιπα το 2018).

ΟΙ ΠΑΡΟΧΕΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ.Εκτός από τη περικοπή από το 2019 της προσωπικής διαφοράς σε 1,1 εκατ. συνταξιούχους (σε κύρια και επικουρική), η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει και να εφαρμόσει μεταρρύθμιση των παροχών αναπηρίας από την 1η Ιουλίου 2018. Προβλέπεται ότι εντός του 2017 θα υιοθετηθεί νέα νομοθεσία για ένα πιλοτικό πρόγραμμα με νέες διαδικασίες και κριτήρια για την πιστοποίηση της αναπηρίας. Σε εθνικό επίπεδο, η νέα νομοθεσία θα πρέπει να εφαρμοστεί έως τον Μάιο του 2018. Μέχρι τότε θα πρέπει η εθνική νομοθεσία να εναρμονίσει όλους τους κανόνες εισφορών αναπηρίας και κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένου του νόμου Κατρούγκαλου. Το συμπληρωματικό Μνημόνιο προβλέπει ότι μετά τη μεταρρύθμιση του ν. Κατρούγκαλου, με στόχο την εξοικονόμηση περίπου 1% του ΑΕΠ έως το 2018, κυρίως από πλευράς δαπανών (παράλληλα με την απορρόφηση του αντίκτυπου του ΣτΕ που έκρινε τα μέτρα του 2012 αντισυνταγματικά), η κυβέρνηση θα πρέπει να ολοκληρώσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις, όπως επανυπολογισμός των κύριων και επικουρικών συντάξεων, νέος υπολογισμός στα εφάπαξ και έκδοση νέων συντάξεων που βρίσκονται σε αναμονή.

ΝΕΟ ΧΑΡΑΤΣΙ για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους από το 2018 με την αναπροσαρμογή της βάσης υπολογισμού των εισφορών τους. Η συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών ορίζει ότι η έκπτωση της τάξης του 15% επί της νέας, διευρυμένης βάσης υπολογισμού των εισφορών, θα ισχύσειμόνο για το 2018.Από το 2019 και μετά «καμία μείωση δεν θα υπάρχει».

Από το 2018 θα υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές 1,4 εκατ. αυτοαπασχολουμένων με βάση το ακαθάριστο εισόδημα. Οπως σημειώνεται στο κείμενο της τελικής συμφωνίας «προαπαιτούμενο είναι ότι οι Αρχές θα τροποποιήσουν τον συνταξιοδοτικό νόμο, ξεκινώντας από την 1η Ιανουαρίου 2018, με τον καθορισμό της βάσης των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους από το ακαθάριστο εισόδημα προ ασφαλιστικών εισφορών του προηγούμενου έτους. Η βάση των εισφορών θα μειωθεί προσωρινά κατά 15% το 2018, χωρίς άλλες μειώσεις μετά. Με άλλα λόγια, ο υπολογισμός των εισφορών των αυτοαπασχολουμένων με βάση το 85% του ακαθάριστου εισοδήματός τους, που και αυτός δεν θα ακυρώσει τις πρόσθετες επιβαρύνσεις, θα ισχύσει μόνο το 2018 κιέτσι από το 2019 οι εισφορές θα υπολογίζονται με βάση το 100% του ακαθάριστου εισοδήματος.

ΟΙ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ. Και στα εργασιακά θα υπάρξουν δυσμενείς αλλαγές καθώς καταργείται η δυνατότητα του εκάστοτε υπουργού να απορρίπτει αιτήματα για ομαδικές απολύσεις. Θα υπάρχει μια διαδικασία ελέγχου με τον εργοδότη να υποχρεούται σε γνωστοποίηση των προθέσεών του εντός τριμήνου. Για τις συλλογικές διαπραγματεύσειςοι δανειστές επιμένουν να νομοθετηθεί ότι οι μεταρρυθμίσεις των συλλογικών διαπραγματεύσεων του 2011 θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το τέλος του προγράμματος. Ετσι, οι αρχές της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επέκτασης των συμβάσεων θα παραμείνουν σε αναστολή έως τον Αύγουστο του 2018. Τέλος, προβλέπεται ο εκσυγχρονισμός του συνδικαλιστικού νόμου με στόχο την επανεξέταση του καταλόγου των δικαιολογημένων λόγων απόλυσης συνδικαλιστών και τον εξορθολογισμό των συνδικαλιστικών προνομίων.