Η κομματική αντιπαράθεση περί των μέτρων/αντιμέτρων μιας ακόμη συμφωνίας που διατηρεί την Ελλάδα ζωντανή –αλλά στην εντατική και με τον αναπνευστήρα –επιτείνει τη διάχυτη στην κοινωνία απογοήτευση και παρά τους παιανισμούς του μνημονιακότερου των μνημονιακών πρωθυπουργών κ. Τσίπρα, δεν προιοωνίζεται την έξοδό μας από τη μιζέρια.
Χωρίς ίχνος μεταρρυθμιστικών προτάσεων και σχεδίων, η χώρα παραμένει μετέωρη. Ως μεταρρυθμίσεις η θλιβερή κυβέρνησή μας (όπως εξάλλου και οι προηγούμενες) έχει δεχτεί τα οριζόντια μέτρα λιτότητας. Μεταρρύθμιση, όμως, δεν συνιστά μόνη η ευθυγράμμιση της συνταξιοδοτικής δαπάνης με εκείνη άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά η εδραίωση αρχών, μεθόδων και στόχων που θα μας επιτρέψουν να έχουμε υγιή ανάπτυξη. Μεταρρύθμιση, επίσης, δεν συνιστά μόνη η προκρούστεια μείωση του αφορολόγητου ορίου, αλλά η δίκαιη (αναλογική) διεύρυνση της φορολογικής κλίμακας. Μεταρρύθμιση, επίσης σίγουρα, δεν συνιστά το άνοιγμα των καταστημάτων 24 ώρες το 24ωρο, τις Κυριακές, τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, αλλά η ύπαρξη σχεδίου για την προώθηση καινοτόμων ελληνικών επιχειρήσεων που ασφυκτιούν ή εγκαταλείπουν τη χώρα η μια μετά την άλλη.
Ουδείς εκ των δανειστών ενδιαφέρεται να μάθει γιατί η δική μας συνταξιοδοτική δαπάνη ξέφυγε τόσο ή πώς η φοροδιαφυγή είχε λάβει τέτοια έκταση (η οποία, προφανώς δεν οφειλόταν μόνο στο όριο του αφορολογήτου). Απαντάται σποραδικά το «πελατειακό κράτος» ως αιτία του προβλήματος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι δανειστές μπορούν ή θέλουν να ασχοληθούν περαιτέρω μ’ αυτό. Είναι πολύπλοκο και περίπλοκο στην κατανόησή του, πολλώ δε μάλλον στην αντιμετώπισή του. Οπότε η στρατηγική «περιχαράκωσης» που εφαρμόζεται με τις οριζόντιες περικοπές θα σκοτώσει μαζί με τους φοροφυγάδες και παρασιτούντες και τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις. Παράπλευρες –ενδεχομένως, δε, και συγγνωστές –απώλειες για όσους ομνύουν στο μοναδικό (βάρβαρο) στρατηγικό σχέδιο της δημοσιονομικης ορθοδοξίας και της προτεσταντικής λιτότητας.
Μελέτες και προτάσεις για την εκπόνηση ενός άλλου στρατηγικού σχεδίου που επικεντρώνεται στην αλλαγή μοντέλου διακυβέρνησης της χώρας υπάρχουν. Πάνω απ’ όλα, η κοινωνία η ίδια δημιουργεί μέσα από μια ευρύτατη ατυπικότητα τρόπους διάσωσης και –σημειακά –ανάπτυξής της. Και ας μη σπεύσουν οι γνωστοί ευρωλιγούρηδες και εθνομηδενιστές να ρίξουν ξανά τον λίθο του αναθέματος στους τεμπέληδες Ελληνες που το μόνο που τους νοιάζει είναι να διαφεύγουν τον κρατικό έλεγχο.
Οσοι κοινωνικοί επιστήμονες, πολιτικοί και δημοσιολογούντες πιστεύουμε σε μια εθνική αναπτυξιακή στρατηγική, πρέπει να φροντίσουμε για τη διάδοσή της. Να άρουμε τα εμπόδια στην ανάπτυξη και εφαρμογή επιτυχημένων επιχειρηματικών σχεδίων, πρωτότυπων τεχνολογικών εφαρμογών και καινοτόμων ιδεών. Να επιβάλουμε ένα αξιόπιστο σύστημα εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών που δεν θα ευνοεί μόνο τους μπαταχτσήδες και να αγωνιστούμε για ένα σταθερό φορολογικό σύστημα.
Μέχρις ότου, πάντως, αναδειχτεί και εδραιωθεί μια ελληνοκεντρική ευρωπαϊκή στρατηγική (ναι, γίνεται!), χωρίς στημένες μελέτες και έργα για παλιότερους και νέους ολιγάρχες, η χώρα θα πορεύεται επί ξυρού ακμής –με ή χωρίς Μνημόνια, με ή χωρίς τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης είναι εμπειρογνώμονας Δημόσιας Διοίκησης και πρώην βουλευτής με Το Ποτάμι