Η κυβερνητική πλειοψηφία προετοιμάζεται να ψηφίσει την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή ένα πακέτο πρόσθετων μέτρων, το οποίο υπερβαίνει τα 4,5 δισ. ευρώ από σήμερα έως και το 2020.
Ενσωματώνει όχι μόνο τις νέες επώδυνες περικοπές σε μισθούς (μέσω της νέας δραστικής συρρίκνωσης του αφορολογήτου) και συντάξεις αλλά και αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, μείωση των κοινωνικών επιδομάτων, νέο κύμα κατάργησης φοροαπαλλαγών, ενώ σε χρόνο παράλληλο η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων επιστρατεύει όλα τα αναγκαία μέσα ώστε όσα οι φορολογούμενοι και οι ασφαλισμένοι δεν αντέχουν ή αποφεύγουν να πληρώσουν οικειοθελώς, να τα κατάσχει μέσω των τραπεζικών τους λογαριασμών.
Άρση των capital controls, άλλωστε, πριν εκλείψουν όλοι οι παράγοντες αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία (ακόμα και στο ιδανικό σενάριο το δεύτερο εξάμηνο του 2018), δεν πρόκειται να υπάρξει στο μέτωπο των καταθέσεων. «Ελαστικοποίηση των περιορισμών ναι» αναφέρουν κορυφαία τραπεζικά στελέχη, «κατάργηση των capital controls όχι πριν από το δεύτερο εξάμηνο του 2018» συμπληρώνουν. Οι κατασχέσεις θα γίνονται σε «κλειδωμένους» τραπεζικούς λογαριασμούς.
Κάπως έτσι, το περιβάλλον στο οποίο θα συνεχίσει να επιχειρεί να ζήσει η ελληνική κοινωνία θα παραμείνει και τα επόμενα χρόνια ασφυκτικό. Τις βάσεις για τη διεύρυνση της λιτότητας, παρά τα εν δυνάμει αντίμετρα, θέτει το υπό ψήφιση πολυνομοσχέδιο.
Τα πρόσθετα μέτρα από το 2018. Ήδη σε εκκρεμότητα από την περυσινή συμφωνία για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έχει μείνει η εφαρμογή του τέλους διανυκτέρευσης σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία (από 0,5 έως και 4 ευρώ) από την 1η Ιανουαρίου 2018.
Με το νομοσχέδιο προβλέπονται νέες επιβαρύνσεις της τάξεως των 600 εκατ. ευρώ, οι οποίες αφορούν περικοπές επιδομάτων και φοροαπαλλαγών 259 εκατ. ευρώ, εξοικονομήσεις στον χώρο της Υγείας (125 εκατ. ευρώ φέτος και 188 εκατ. ευρώ το 2018), φόρο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών (τύπου Airbnb) για επιπλέον έσοδα 48 εκατ. ευρώ, νέες περικοπές 33 εκατ. ευρώ στα ειδικά μισθολόγια αλλά και «εξορθολογισμό» επιδομάτων στον χώρο της Αμυνας για επιπλέον 7 εκατ. ευρώ.
Από του χρόνου, άλλωστε, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα έρθουν αντιμέτωποι με νέα αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, οι οποίες θα υπολογίζονται με βάση το φορολογητέο εισόδημα του περασμένου έτους χωρίς να έχουν αφαιρεθεί από αυτό οι ασφαλιστικές εισφορές.
Το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει επί της ουσίας ότι οι επιβαρύνσεις θα είναι αμελητέες. Επτά στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, υποστηρίζει το υπουργείο, δεν θα επιβαρυνθούν. Φοροτεχνικοί υπολογίζουν τις επιβαρύνσεις έως και κατά 28%, η αξιωματική αντιπολίτευση και επιστημονικοί φορείς ανεβάζουν το ύψος των επιβαρύνσεων έως και 61%.
Το 2019, ακολουθεί το μεγάλο μαχαίρι στις συντάξεις. Για τις κύριες συντάξεις, προβλέπεται η μεγαλύτερη ποσοστιαία περικοπή στα χρόνια του Μνημονίου.
Ποτέ την τελευταία επταετία δεν υπήρξε μεμιάς περικοπή των κύριων συντάξεων έως και κατά 18%. Πολύ χειρότερα μάλιστα, οι περικοπές στις κύριες θα συμπληρωθούν από νέο μαχαίρι στις επικουρικές, για τις οποίες το τελευταίο σενάριο που διακινείται από το υπουργείο Εργασίας ανεβάζει το ύψος των μέγιστων μειώσεων στο 18% αφού συνυπολογιστούν οι περικοπές του 2016. Το νέο ψαλίδι επομένως για τις επικουρικές θα είναι μικρότερο. Σε κάθε περίπτωση, ήδη οι επικουρικές συντάξεις έχουν γίνει φιλοδώρημα.
Κόντρα στις επικοινωνιακές καντρίλιες περί πιθανής αύξησης των συντάξεων τα επόμενα χρόνια (κυβερνητικά στελέχη σε δηλώσεις τους επικαλούνται τις προβλέψεις του νόμου Κατρούγκαλου για τον συνυπολογισμό του πληθωρισμού), οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές επέμειναν και κέρδισαν τελικά να περιληφθεί διάταξη που θα προβλέπει πάγωμα συντάξεων μετά τις περικοπές και έως και το 2021.
Το 2020, στο καλό σενάριο αν νωρίτερα βγαίνουν τα πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ, ή εναλλακτικά από το 2019 αν δεν βγαίνουν τα νούμερα, έρχεται η ισοπέδωση του αφορολογήτου. Στα 5.685 ευρώ διαμορφώνεται το νέο έμμεσο αφορολόγητο για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες χωρίς παιδιά, από 8.636 ευρώ σήμερα. Στα 650 ευρώ φτάνει η μέγιστη πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση που πλήττει καταλυτικά τα ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα.
Για να συμβεί αυτό, όμως, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν ενεργοποιηθεί τα λεγόμενα αντίμετρα ώστε ο χαμηλότερος φορολογικός συντελεστής να υποχωρήσει από το 22% στο 20% επηρεάζοντας έτσι το έμμεσο αφορολόγητο, δεδομένου ότι η έκπτωση φόρου θα παραμένει σταθερή (από 1.900 ευρώ σήμερα σε 1.250 ευρώ).