Η «Μπλε φάλαινα» ρίχνει δίχτυα και στην Ελλάδα

Σε έναν χώρο όπου η ελευθερία μοιάζει να προσφέρεται αφειδώς, περιστατικά εκφοβισμού επαναπροσδιορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού –που δείχνει θανατηφόρο. Εκεί όπου η παραληρηματική λογική φανερώνεται, το αίσθημα ασφυξίας δεν αργεί να συνοδέψει ανηλίκους οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με την πιο σκοτεινή όψη του Διαδικτύου. Η «Μπλε φάλαινα» αποδεικνύει την ύπαρξη αυτής της όψης.

Το σκοτάδι εκτυφλωτικό αφού το παιδί καλείται να δέσει μια θηλιά στον λαιμό του και να χαράξει μια φάλαινα στο χέρι του. Πίσω από την ανεξερεύνητη φύση της πρόκλησης κρύβεται η θανάσιμη κατάληξη.

Το παιχνίδι θανάτου, όπως το αποκαλούν, που ευθύνεται για εκατοντάδες αυτοκτονίες ανά τον κόσμο, αρχής γενομένης από τη Ρωσία, αποκαλύπτει σοβαρά κενά εγείροντας ανησυχίες για την αντίληψη που έχουν τα παιδιά για το Διαδίκτυο.

Θέματα όπως η ψυχική κατάσταση των ανηλίκων που ενδίδουν στη «Μπλε φάλαινα» μοιραία τίθενται προς συζήτηση, αφού μία σειρά δοκιμασιών που δίνονται ανώνυμα και κορυφώνονται με πράξεις που οδηγούν στην αυτοχειρία προσκρούουν στην ευάλωτη παιδική ψυχολογία.

Φρενίτιδα επικρατεί τις τελευταίες ώρες με ειδήσεις που αναφέρονται στην έλευση του σκοτεινού διαδικτυακού «κήτους» στην Ελλάδα, επισήμως όμως δεν έχει καταγραφεί περιστατικό που να επαληθεύει τη συγκεκριμένη άφιξη. Στο Διαδίκτυο, πάντως, γίνεται ήδη λόγος για δύο κρούσματα σε Κατερίνη και Θεσσαλονίκη.

«Ακόμη δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν θύματα του παιχνιδιού στη χώρα μας. Εχουν διαπιστωθεί όμως περιπτώσεις που θυμίζουν την κατάσταση στην οποία βρέθηκαν θύματα του παιχνιδιού ανά τον κόσμο. Και παλαιότερα είχαν καταγραφεί παρόμοιοι τραυματισμοί έπειτα από ενασχόληση με διαδικτυακά παιχνίδια» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο Μανώλης Σφακιανάκης, πρώην επικεφαλής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, που υπογραμμίζει ότι η Αστυνομία θα εξακριβώσει αν πράγματι υπάρχουν θύματα του παιχνιδιού στην Ελλάδα.

ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ. Εκπέμπει σήμα κινδύνου για τα παιχνίδια στα οποία πρωταγωνιστούν οι σκοτωμοί και οι επιθέσεις, καθώς παρουσιάζουν αυξητική τάση από το 2005. «Αναλογικά με τον πληθυσμό της, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη όπου τα παιδιά ασχολούνται περισσότερο με τα διαδικτυακά παιχνίδια. Δεν είναι λίγα εκείνα που μέχρι και πάνες φορούν για να μην απεμπλακούν ούτε λεπτό από τη διαδικασία» επισημαίνει ο Σφακιανάκης, ο οποίος για τη σκιαγράφηση του προφίλ εκείνων που εμφανίζονται πιο ευάλωτοι μιλά για παιδιά που μαρτυρούν απογοήτευση και βρίσκονται αποστασιοποιημένα από τις οικογένειές τους. «Είθισται να πλησιάζουν τα παιδιά τα οποία έχουν πεσμένο ηθικό, που είναι μακριά από τους γονείς τους και βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση» προσθέτει.

Εστιάζει στη σημασία του υγιούς οικογενειακού πλαισίου και αποκαλύπτει ότι από το 2011 μέχρι το 2016 δεκάδες ήταν οι ανήλικοι που εξέφρασαν πρόθεση να αυτοκτονήσουν ύστερα από ενασχόλησή τους με διαδικτυακό παιχνίδι. Τέλος στη ζωή τους ήταν έτοιμοι να βάλουν σε περίπτωση που ο διαχειριστής τούς έπαυε από αυτό.

«Ο διαχειριστής ανέφερε το περιστατικό στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και εμείς ψάχναμε για τα παιδιά» αναφέρει ο Σφακιανάκης, παρουσιάζοντας το φαινόμενο των παιδόφιλων-σωτήρων, οι οποίοι εμφανίζονται διατεθειμένοι να προσφέρουν βοήθεια και κατανόηση σε ανηλίκους με τραυματισμένη ψυχολογία.

Κερκόπορτα του εγκλήματος στο Διαδίκτυο αποτελούν συνήθως τα εικονικά δωμάτια επικοινωνίας, γνωστά ως chat rooms, μέσα από τα οποία αρχίζει η αποπλάνηση παιδιών και ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποβεί μοιραία. Παρότι οι αποπλανήσεις ανηλίκων συνιστούν καθημερινό φαινόμενο, λίγοι στην Ελλάδα συλλαμβάνονται για κακοποίηση.

«Δεν έχουμε σαφή εικόνα για τις κακοποιήσεις. Τα παιδιά εκβιάζονται και συχνά αδυνατούν να μιλήσουν» επισημαίνει για να περάσει στο θέμα της άγνοιας που επισκιάζει τη σχέση των ανηλίκων στην Ελλάδα με το Διαδίκτυο.

«Το Διαδίκτυο είναι φως και χωρίς αυτό δεν μπορούμε να πάμε παρακάτω. Η κρίση μόνο μέσα από το Διαδίκτυο μπορεί να παρέλθει. Χρειάζεται όμως προσοχή. Ελάχιστοι γνωρίζουν τους κανόνες ασφαλούς πλοήγησης, είμαστε μια χώρα ηλεκτρονικά αναλφάβητη».

ΚΛΕΙΔΙ Η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ. Με σημαντική επένδυση παρομοιάζει την κατάρτιση πάνω στο Διαδίκτυο από τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, ώστε σε ηλικία οκτώ ετών να αντιλαμβάνεται τον τρόπο χρήσης του και ως έφηβος να μην το αντιμετωπίζει σαν πρωτόγνωρο πειρασμό. «Ο έφηβος που ενδίδει στην επικινδυνότητα του Διαδικτύου, είναι εκείνος που το έχει γνωρίσει ξαφνικά».

Χωρίς να παραβλέπει την αύξηση των κρουσμάτων αποπλάνησης, η ψυχολόγος Ελενα Πέτσα από το Χαμόγελο του Παιδιού εστιάζει στον ρόλο των γονέων και μιλάει για το σταδιακό χτίσιμο της απειλής.

Από τη σύσταση μιας υποτιθέμενης σχέσης εμπιστοσύνης αρχίζει η αποπλάνηση για να νιώσει το παιδί ασφάλεια και να έχει το θάρρος να δίνει ευαίσθητα δεδομένα. Οταν ο φαύλος κύκλος της βίας αρχίζει να πνίγει το παιδί, η ντροπή, ο θυμός και οι ενοχές καθυστερούν ακόμη περισσότερο την ώρα της αποκάλυψης.

«Πολύ σημαντική είναι η επέμβαση της Αστυνομίας. Το καλύτερο που πρέπει να γίνει είναι να ενημερωθούν οι Αρχές. Τα παιδιά συχνά φοβούνται να μιλήσουν για το θέμα του εκφοβισμού στους γονείς τους» επισημαίνει η ψυχολόγος. Επιπλέον υπογραμμίζει την αυτοκαταστροφική φύση παιχνιδιών του Διαδικτύου που εμπλέκουν τα παιδιά σε αρρωστημένη σχέση εξάρτησης. Το λύσιμο του δεσμού δεν είναι απλή υπόθεση, αφού πολλοί είναι εκείνοι που καθυστερούν να αναγνωρίσουν ενδείξεις επικινδυνότητας.

ΤΑ ΕΥΚΟΛΑ ΘΥΜΑΤΑ. Η ιστορία ξεκινά από τη δοκιμασία, έννοια που για πολλά παιδιά μοιάζει σωτήρια ώστε να καλύψουν συναισθηματικά κενά. Γοητεύονται από τα στάδια τα οποία καλούνται να υλοποιήσουν για να συμμετέχουν στο παιχνίδι, νομίζοντας ότι έχουν βρει το χάπι για την έλλειψη αυτοεκτίμησης.

«Ενα μοναχικό παιδί ίσως είναι πιο εύκολο να πέσει θύμα ενός τέτοιου παιχνιδιού» λέει η Ελενα Πέτσα και τονίζει τον ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν οι γονείς, οι οποίοι χωρίς υπερβολικό έλεγχο πρέπει να γνωρίζουν τις σελίδες που επισκέπτεται το παιδί τους και να το συμβουλεύσουν να μη δίνει πληροφορίες σε αγνώστους. Το επόμενο στάδιο οδηγεί στην ασφαλή πλοήγηση.