Ορκίζεστε ότι λέτε την αλήθεια και μόνο την αλήθεια στον γιατρό; Η εμπειρία δείχνει ότι κάποιοι δρομείς κρατάνε μυστικό το πάθος τους για τον αθλητισμό, παρά το γεγονός ότι έκλεισαν ραντεβού εξαιτίας κάποιας ενόχλησης, υπό τον φόβο ότι η ιατρική γνωμάτευση θα τους αναγκάσει να κρεμάσουν τα παπούτσια τους. Οι ειδικοί ωστόσο επιμένουν ότι η αθλητική δραστηριότητα μπορεί να εξηγήσει ευρήματα, τα οποία οι γιατροί θα έκριναν ως παθολογικά αν δεν γνώριζαν τη σκληρή προπονητική καθημερινότητα των ασθενών τους. Συνεπώς, για να είναι σε θέση οι γιατροί να καταλήξουν σε ακριβή διάγνωση, να προτείνουν την καλύτερη θεραπεία και να διασφαλίσουν ότι ο ασθενής τους θα συνεχίσει και την επομένη να τρέχει με ασφάλεια, οι δρομείς πρέπει να λένε όλη την αλήθεια στον γιατρό. Ακολουθούν τέσσερις λόγοι που εξηγούν γιατί το ιατρικό ιστορικό επιβάλλεται να είναι πλήρες.
Η καρδιά σας μπορεί να χτυπά διαφορετικά
Εχει παρατηρηθεί ότι με την τακτική και έντονη αερόβια άσκηση η καρδιά υφίσταται μερικές δομικές και λειτουργικές αλλαγές. Ειδικότερα, η καρδιά αυξάνεται ελαφρώς σε μέγεθος και τα τοιχώματα του καρδιακού μυός γίνονται ελαφρώς παχύτερα. Επιπλέον η καρδιακή συχνότητα σε όσους ασκούνται τακτικά είναι χαμηλότερη. Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν δυνητικά να παραπλανήσουν έναν καρδιολόγο, σε περίπτωση που ο ασθενής αποκρύψει ότι είναι ερασιτέχνης ή επαγγελματίας αθλητής. Για παράδειγμα, θα γεννούσαν την υποψία «καρδιομυοπάθειας αρχικού σταδίου». Τα καλά νέα, σύμφωνα με τον διευθυντή της Καρδιολογικής κλινικής του Ευαγγελισμού Ηλία Σιώρα, είναι ότι «οι περισσότεροι αθλητές είναι συνειδητοποιημένοι και συνεπώς δεν λένε ψέματα». Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογραμμίζει, «η εύκολη κόπωση, η δύσπνοια, ο πόνος στο στήθος, τα επεισόδια ζάλης που σχετίζονται με αρρυθμία (δηλαδή, το αίσθημα παλμών) καθώς και το βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας (σε κοντινούς συγγενείς κάτω των 65 ετών) είναι σημάδια που πρέπει να προτρέψουν τους αθλητές να επισκεφτούν ειδικό το συντομότερο δυνατόν». Επίσης, ο Ηλίας Σιώρας επιμένει στη σημασία της πρόληψης. «Οι δρομείς πρέπει να υποβάλλονται σε εξετάσεις σακχάρου, χοληστερίνης, αιματοκρίτη και νεφρικής λειτουργίας κάθε δύο έτη, ενώ οι αθλητές άνω των 50 ετών πρέπει να εξετάζονται κάθε χρόνο».
Η φαρμακευτική αγωγή που ρίχνει τις επιδόσεις
Οι δρομείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για την αντιμετώπιση της υπέρτασης οφείλουν να ενημερώνουν τον γιατρό τους για τους προπονητικούς και αγωνιστικούς στόχους που θέτουν. Και αυτό διότι κάποια συγκεκριμένα φάρμακα πιθανόν να ρίχνουν τις επιδόσεις τους. Σύμφωνα με τους διαπρεπείς επιστήμονες τηςMayoClinicτων ΗΠΑ, οι βήτα-αναστολείς επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό, με αποτέλεσμα να μην αυξάνεται στον μέγιστο βαθμό κατά τη διάρκεια της άσκησης. Κατά συνέπεια ο αθλητής –όση προσπάθεια και να καταβάλλει –δεν θα φτάσει στο 100% των δυνατοτήτων του. Τα διουρητικά αποτελούν ακόμη μια φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, ο γιατρός ωστόσο πρέπει να ξέρει αν ο ασθενής που τα λαμβάνει προπονείται σε εξωτερικούς χώρους. Και αυτό διότι σε αυτή την περίπτωση εγκυμονείται κίνδυνος αφυδάτωσης, ιδίως όταν το κλίμα είναι ζεστό.
Οταν τα λίγα παραπανίσια κιλά σημάνουν συναγερμό
Οι αθλητές είναι κατά κανόνα πιο αδύνατοι σε σχέση με τον λοιπό πληθυσμό, γι’ αυτό και συνήθως όταν η ζυγαριά δείχνει λίγα παραπάνω κιλά τόσο οι ίδιοι όσο και ο γιατρός τους πιθανόν να μη δώσουν ιδιαίτερη σημασία. Κι όμως, αν οι δρομείς εκκρίνουν τις ίδιες ποσότητες ιδρώτα όπως και το προηγούμενο διάστημα υποβάλλοντας το σώμα τους τακτικά σε κοπιαστική άσκηση, τότε πρέπει να ειδοποιήσουν άμεσα τον γιατρό σας. Ειδικότερα, η ανεξήγητη αύξηση βάρους που δεν συνδέεται με κάποια αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες ή στο πρόγραμμα δραστηριοτήτων μπορεί να είναι προειδοποιητική ένδειξη υποθυρεοειδισμού. Και βέβαια, τα παραπανίσια κιλά ταλαιπωρούν πιο πολύ τα κάτω άκρα –κυρίως τα γόνατα –κατά το τρέξιμο, γεγονός που αποτελεί έναν ακόμη λόγο για να σπεύσουν οι αθλητές να κλείσουν ραντεβού με τον γιατρό τους.
Το δέρμα θέλει την κρέμα του
Το δέρμα των δρομέων χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, δεδομένου ότι η προπόνηση σε εξωτερικούς χώρους εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους όπως είναι για παράδειγμα η ανάπτυξη καρκίνου. «Η αντηλιακή προστασία είναι απαραίτητη την καλοκαιρινή περίοδο λόγω της έκθεσης στον ήλιο. Ο δείκτης προστασίας πρέπει να είναι υψηλός, δηλαδή με SPF 50+» τονίζει η δερματολόγος Δήμητρα Βαθρακογιάννη.
Η ίδια σημειώνει ότι «η αντηλιακή κρέμα πρέπει να ανανεώνεται κάθε δύο ώρες, ενώ σε κάθε περίπτωση πρέπει να αποφεύγεται η προπόνηση τις ώρες της υψηλής ακτινοβολίας (12 το μεσημέρι με 4 το απόγευμα). Συνεπώς, είναι προτιμότερο οι αθλητές να αθλούνται είτε νωρίς το πρωί είτε μετά τις 6 το απόγευμα».
Η δερματολόγος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα της αντιγήρανσης –ζήτημα που προβληματίζει κυρίως τις αθλήτριες –και γι αυτό τις συμβουλεύει να φοράνε ενυδατική κρέμα με αντηλιακή προστασία όλο τον χρόνο. Επιπλέον, το δέρμα των αθλητών υποβάλλεται σε ταλαιπωρία και τον χειμώνα, και η ειδικός συνιστά στους δρομείς να χρησιμοποιούν μια πλούσια ενυδατική κρέμα, καθημερινά, μετά το μπάνιο.
Ιδιαίτερη προσοχή οφείλουν να δίνουν στο κάτω άκρα και οι δρομείς που έχουν διαγνωστεί με διαβήτη. Αυτή η πάθηση ευθύνεται για την εκδήλωση νευροπάθειας, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην αισθάνονται τον πόνο από φουσκάλες, γρατσουνιές ή μελανιές στα πόδια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι επιστήμονες τους συμβουλεύουν να ελέγχουν επιμελώς τα πόδια τους (και τα πέλματα) ύστερα από κάθε προπόνηση.