Οκτώ μήνες συνεχούς εσωτερικής αντιπαράθεσης στο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας είναι αρκετοί για να καταλήξουν τα 187.000 μέλη του κόμματος ποιον θέλουν για νέο ηγέτη στις κάλπες που στήνονται αύριο. Ολα ξεκίνησαν την 1η Οκτωβρίου, όταν ο έως τότε γενικός γραμματέας Πέδρο Σάντσεθ παραιτήθηκε καθώς η άποψή του για τη στάση του κόμματος απέναντι στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης μειοψήφησε, αλλά και μπροστά στην απειλή συντρόφων του ότι θα τον ανατρέψουν έπειτα από το ποσοστό του 22% που είχε λάβει στις εκλογές του καλοκαιριού –ένα από τα χαμηλότερα στην ιστορία των Σοσιαλιστών, παρότι κατόρθωσαν να επιτύχουν τουλάχιστον έναν στόχο τους: να αναδειχθούν σε δεύτερο κόμμα στο Κοινοβούλιο, κερδίζοντας περισσότερες έδρες από το Podemos, που όμως συγκέντρωσε μεγαλύτερο ποσοστό.
Επειτα λοιπόν από όλους αυτούς τους μήνες της εσωκομματικής φαγούρας, την περασμένη Δευτέρα οι τρεις υποψήφιοι για την ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο 45χρονος Πέδρο Σάντσεθ, η 43χρονη Σουσάνα Ντίαθ, πρόεδρος της Ανδαλουσίας από το 2013, και ο 57χρονος Πάτσι Λόπεθ, πρόεδρος της Χώρας των Βάσκων από το 2009 έως το 2013, πραγματοποίησαν ένα ντιμπέιτ στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στη Μαδρίτη.
Η Σουσάνα Ντίαθ, που θεωρείται φαβορί, έριξε τα βάρη για τη συνεχιζόμενη εσωκομματική κρίση στον Σάντσεθ, ο οποίος διατελούσε γενικός γραμματέας του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος από το 2014 μέχρι το 2016. Η Ντίαθ ακολουθεί αυτή την τακτική, δηλαδή να επικεντρώνεται στον Σάντσεθ ως βασικό αντίπαλο, λέγοντας ότι οι διαρκείς «αλλαγές» στη στάση του κόμματος σε διάφορα βασικά ζητήματα όσο ήταν εκείνος επικεφαλής αποτέλεσαν την αιτία για τις απανωτές ήττες του κόμματος σε δύο συνεχείς εκλογές: την πρώτη στις 20 Δεκεμβρίου 2015, όταν τα πιο νεαρά κόμματα, το αριστερό Podemos και οι κεντροδεξιοί Ciudadanos αύξησαν την κοινοβουλευτική τους εκπροσώπηση και οι Σοσιαλιστές έχασαν 20 βουλευτές, στη χειρότερη εμφάνισή τους μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Οι επαναληπτικές εκλογές –καθώς υπήρχε αδιέξοδο στον σχηματισμό κυβέρνησης –πραγματοποιήθηκαν στις 26 Ιουνίου 2016 και το Σοσιαλιστικό Κόμμα τα πήγε ακόμα χειρότερα, καθώς έχασε άλλες 5 έδρες.
Με την ισπανική πολιτική ζωή να βρίσκεται σε στασιμότητα και με πολλούς να βλέπουν στον ορίζοντα και τρίτη εκλογική αναμέτρηση, τα ηγετικά στελέχη των Σοσιαλιστών αποφάσισαν να σταματήσουν να μπλοκάρουν μια τρίτη θητεία του συντηρητικού Μαριάνο Ραχόι στην πρωθυπουργία. Ο Σάντσεθ ήταν κατηγορηματικά αντίθετος σε αυτή την κίνηση, όμως η άποψή του μειοψήφησε και έτσι αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον περασμένο Οκτώβριο. Εκτοτε υπάρχει μια προσωρινή ομάδα που λαμβάνει τις κομματικές αποφάσεις.
«Πέδρο, το πρόβλημα είσαι εσύ» είπε στη συζήτηση η Ντίαθ, κατηγορώντας τον αντίπαλό της για έλλειψη ξεκάθαρου σχεδίου σχετικά με το μέλλον των Σοσιαλιστών. «Δεν νομίζω ότι είσαι υπέρ του Podemos ή υπέρ των Ciudadanos: είσαι υπέρ του εαυτού σου και κάνεις τα πάντα με γνώμονα το προσωπικό σου συμφέρον».
Ο Σάντσεθ ανταπέδωσε τα πυρά κατηγορώντας την Ντίαθ ότι υποστήριξε την απόφαση να απόσχει το κόμμα από την ψηφοφορία στη Βουλή ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση ο Ραχόι –μια κίνηση που τη χαρακτήρισε ως προδοσία, την οποία «η εκλογική βάση μας ούτε έχει συγχωρήσει ούτε έχει ξεχάσει». Και κατέληξε: «Σουσάνα, ελπίζω ότι κατανοείς πως η αποχή ήταν η χειρότερη δυνατή απόφαση».
Εκτός από τις αλληλοεπιθέσεις, οι δύο υποψήφιοι προέβησαν και σε υποσχέσεις. «Εάν βρεθώ εγώ στο τιμόνι και το κόμμα δεν πάει καλύτερα στις εκλογές, θα παραιτηθώ» είπε η Ντίαθ. Και ο Σάντσεθ αντέτεινε: «Εάν είμαι εγώ γενικός γραμματέας, η πρώτη μου κίνηση θα είναι να ζητήσω την παραίτηση του Μαριάνο Ραχόι».
Ο τρίτος υποψήφιος Πάτσι Λόπεθ κατηγόρησε και τους δύο υποψηφίους του ότι συμβάλλουν στη δημιουργία ρήγματος στο εσωτερικό του κόμματος και προειδοποίησε ότι οι Σοσιαλιστές «κινδυνεύουν να εξαφανιστούν» εάν Σάντσεθ και Ντίαθ διατηρήσουν αυτή τη στάση.