Μία παμπάλαια ιατρική τεχνική μπορεί να βελτιώνει τις πιθανότητες τεκνοποίησης στις υπογόνιμες γυναίκες, αναφέρουν επιστήμονες από την Αυστραλία.
Η τεχνική, που πρωτοεφαρμόστηκε πριν από 100 χρόνια, συνίσταται στην έγχυση ελαίου από καρπό παπαρούνας στους ωαγωγούς (σάλπιγγες) της γυναίκας, στη διάρκεια εξέτασης με ακτίνες Χ που διερευνά αν έχουν αποφράξεις ή όχι.
Η μέθοδος δοκιμάστηκε σε εκατοντάδες εθελόντριες και διαπιστώθηκε ότι είναι πιο αποτελεσματική στην επίτευξη εγκυμοσύνης απ’ ό,τι η διενέργεια της εξέτασης με χρήση άλλων υλικών.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας, μία συχνή αιτία υπογονιμότητας είναι η μειωμένη διάβαση των σαλπίγγων, δηλαδή η ύπαρξη απόφραξης που εμποδίζει τη διέλευση του ωαρίου από την ωοθήκη προς τη μήτρα.
Η διάβαση των σαλπίγγων είθισται να ελέγχεται με υστεροσαλπιγγογραφία – μία εξέταση κατά την οποία γίνεται έγχυση σκιαγραφικού υγρού (μέσω του κόλπου) στη μήτρα και στις σάλπιγγες, και στη συνέχεια λαμβάνονται ακτινογραφίες για να ελεγχθεί η διαβατότητα των οργάνων.
Το σκιαγραφικό υγρό που χρησιμοποιείται μπορεί να έχει ως βάση έλαιο ή νερό, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Αν οι σάλπιγγες είναι ανοικτές, το υγρό θα φθάσει έως τις ωοθήκες αλλά αν υπάρχει απόφραξη (π.χ. συμφύσεις) θα φανεί στην ακτινογραφία που λαμβάνεται και οι γιατροί θα προχωρήσουν σε διορθωτικές παρεμβάσεις, αν αυτό είναι εφικτό, ή θα συστήσουν εξωσωματική γονιμοποίηση.
Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση New England Journal of Medicine,οι ερευνητές αναρωτήθηκαν αν η χρήση διαλύματος με έλαιο παπαρούνας και σκιαγραφικό υγρό θα μπορούσε να βελτιώσει τις πιθανότητες σύλληψης, διαλύοντας τυχόν βλέννες ή μικρές αποφράξεις στις σάλπιγγες.
Έναυσμα για τη μελέτη αποτέλεσε το γεγονός ότι ο επικεφαλής ερευνητής δρ Μπεν Μολ,καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας στο πανεπιστήμιο, έμαθε ότι η μητέρα του είχε μείνει έγκυος στον ίδιο έπειτα από ανάλογη θεραπεία που έκανε τη δεκαετία του ’60, έπειτα από εννέα χρόνια άκαρπων προσπαθειών να γίνει μητέρα.
Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 1.119 υπογόνιμες εθελόντριες, άλλες εκ των οποίων υποβλήθηκαν σε υστεροσαλπιγγογραφία με σκιαγραφικό που είχε ως βάση το έλαιο της παπαρούνας και άλλες με σκιαγραφικό που είχε ως βάση νερό.
Από τις γυναίκες της πρώτης ομάδας, το 40% έμειναν έγκυοι με φυσικό τρόπο μέσα στους έξι επόμενους μήνες, έναντι του 29% εκείνων της δεύτερης.
«Τα ποσοστά επιτυχούς εγκυμοσύνης ήταν πολύ υψηλότερα στην ομάδα του ελαίου της παπαρούνας και μάλιστα έπειτα από μόλις μία θεραπεία. Αυτό είναι μία πολύ σημαντική έκβαση για γυναίκες οι οποίες είχαν ως εναλλακτική λύση την εξωσωματική», δήλωσε ο δρ Μολ.
Και πρόσθεσε: «Τα ευρήματά μας δίνουν νέες ελπίδες στα υπογόνιμα ζευγάρια».
«Αυτό θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις», σχολίασε ο αναπληρωτής καθηγητής δρ Τιμ Τσάιλντ,ιατρικός διευθυντής της Μονάδας Γονιμότητας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
«Νομίζω ότι τα νέα ευρήματα μπορεί να αλλάξουν την ισχύουσα πρακτική, διότι το μέγεθος της επίδρασης του ελαίου είναι πραγματικά εντυπωσιακό, σε σύγκριση με άλλες μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
»Η ενδομήτρια σπερματέγχυση, λ.χ., αυξάνει τα ποσοστά επιτυχία κατά λίγες μόνον εκατοστιαίες μονάδες».
Οι ερευνητές δεν ξέρουν ακόμα με βεβαιότητα γιατί η έγχυση του ελαίου παπαρούνας έχει τόσο σημαντική επίδραση. «Μπορεί να έχει κάτι ξεχωριστό ο καρπός της παπαρούνας ή μπορεί απλώς να είναι καλύτερο το έλαιο στη διάλυση της βλέννας ή των υπολειμμάτων που αποφράσσουν τους ωαγωγούς», είπε ο δρ Μολ.
Όπως και να ‘χει, η χρήση του ελαίου θα μπορούσε να βοηθήσει σε αρκετές περιπτώσεις γυναικείας υπογονιμότητας και ήδη ο δρ Τσάιλντ είπε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει τη μέθοδο στη δική του μονάδα, αντικαθιστώντας ενδεχομένως την ακτινογραφία της υστεροσαλπιγγογραφίας με έλεγχο με υπερήχους, για να αποφύγει την έκθεση των γυναικών στην ακτινοβολία.
Το σκιαγραφικό με το έλαιο παπαρούνας που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη, που είναι γνωστή ως H2Oil, λέγεται Lipiodol Ultra-Fluid και διατίθεται σε 47 χώρες του κόσμου.