Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πλήττουν την αυτοεικόνα των νέων και άγουν τα αισθήματα ανεπάρκειας και άγχους που πολλοί από αυτούς νιώθουν, αναφέρουν βρετανοί επιστήμονες.
Σε έρευνα με εκατοντάδες νέους, οι επιστήμονες από την Βασιλική Εταιρεία Δημόσιας Υγείας (RSPH) καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η χρήση των social media, που συνήθως είναι υπερβολική, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αγχώδους διαταραχής, κατάθλιψης και μειωμένης αυτοεκτίμησης και αυτοεικόνας.
Έχει επίσης σοβαρές συνέπειες στην καθημερινότητά τους και πρέπει πια να ληφθούν μέτρα γι’ αυτό.
Στην έρευνα συμμετείχαν 1.479 νέοι ηλικίας 14-24 ετών, οι οποίοι ανέφεραν ποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούσαν και με ποια συχνότητα, ενώ το βαθμολόγησαν αναλόγως με τις επιδράσεις που είχε σε σημαντικές παραμέτρους της ψυχοσωματικής υγείας και της ζωής.
Μεταξύ αυτών των παραμέτρων συμπεριλαμβάνονταν το άγχος, η κατάθλιψη, η μοναξιά, ο ύπνος, οι σχέσεις στην αληθινή ζωή, η εικόνα σώματος και ο εκφοβισμός (bullying).
Όπως έδειξαν οι απαντήσεις τους, το μοναδικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης που ασκεί ξεκάθαρα θετικές επιδράσεις στην ευεξία τους είναι το YouTube.
Όλα τα άλλα, δηλαδή το Instagram, το Snapchat, το Facebook και το Twitter, ασκούν αρνητικές επιδράσεις, με το χειρότερο όλων να είναι το Instagram.
Το app φωτογραφιών, που έχει πάνω από 700 εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο, φαίνεται ότι καταρρακώνει την ψυχολογία πολλών νέων επειδή τους ωθεί να συγκρίνουν τον εαυτό τους με μη ρεαλιστικές, σε μεγάλο βαθμό επεξεργασμένες, φιλτραρισμένες ή/και περασμένες από το photoshop εκδοχές της πραγματικότητας, λένε οι ειδικοί.
Αυτό έχει ως συνέπεια να αναπτύσσουν χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοεκτίμηση και να γίνονται τελειομανείς, με συνέπεια να αναπτύσσουν αγχώδεις διαταραχές καθώς αγωνίζονται να επιτύχουν το (ανύπαρκτο) τέλειο.
Επιπλέον, η χρήση των social media στο κινητό, το λάπτοπ ή το τάμπλετ αργά τη νύχτα σχετίζεται με κακή ποιότητα ύπνου. Η έρευνα έδειξε ότι ένας στους πέντε νέους ξυπνούν τη νύκτα για να ελέγξουν τα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με συνέπεια να νιώθουν μονίμως κουρασμένοι στην επομένη ημέρα και να επηρεάζονται αρνητικά οι ακαδημαϊκές επιδόσεις τους.
Η έρευνα έδειξε ακόμα ότι 7 στους 10 νέους έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού μέσω τωνsocial media(cyberbullying), με το 37% να αναφέρουν ότι αυτό συμβαίνει συχνά.
Οι χρήστες του Facebook έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πέσουν θύματα εκφοβισμού, έναντι των χρηστών άλλων μέσων μαζικής δικτύωσης.
Τα θύματα του κυβερνοεκφοβισμού έχουν αυξημένες πιθανότητες χαμηλών επιδόσεων στα μαθήματα (σχολείο και πανεπιστήμιο), καθώς και να εκδηλώσουν αγχώδη διαταραχή, κατάθλιψη και τάσεις αυτοκαταστροφής.
Συνοπτικά, τα πέντε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ταξινομούνται ως εξής (από το καλύτερο στο χειρότερο):
1. YouTube
2. Twitter
3. Facebook
4. Snapchat
5. Instagram
Στην σχετική έκθεση που συνέταξαν, οι επιστήμονες της RSPH τονίζουν ότι είναι θλιβερό να βλέπει κανείς να τροφοδοτείται μία άνευ προηγουμένου κρίση στην ψυχική υγεία από πλατφόρμες που υποτίθεται ότι δημιουργήθηκαν για να βοηθήσουν την επικοινωνία των νέων.
Η εκτελεστική διευθύντρια του RSPH κυρία Σίρλεϋ Κρέιμερ δήλωσε ότι «τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν μία αληθινή και άμεση απειλή για την υγεία των νέων».
Η νέα έρευνα αποκαλύπτει επίσης ότι η κυριότερη αιτία ανησυχίας είναι η διάρκεια του χρόνου που πολλοί νέοι αφιερώνουν στα social media.
Όσοι περνούν πάνω από 2 ώρες την ημέρα συνδεδεμένοι με τα μέσα αυτά έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναφέρουν υψηλά επίπεδα ψυχολογικής επιβάρυνσης, κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικού ιδεασμού, σύμφωνα με την έρευνα.
Βέβαια, τα social media μπορεί όντως να διευκολύνουν την επικοινωνία των νέων και να παράσχουν συναισθηματική υποστήριξη στους ευάλωτους, διευκρινίζουν οι επιστήμονες. Το κακό που κάνουν, όμως, ως φαίνεται συχνά υπερκαλύπτει τα οφέλη τους, τουλάχιστον στα μάτια των ίδιων των χρηστών τους.
Σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι αρνητικές επιδράσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η RSPH προτείνει pop-ups με προειδοποιήσεις προς τους νέους ότι χρησιμοποιούν επί υπερβολική ώρα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναγνώριση των νέων με επιβαρημένη ψυχική υγεία και διακριτική παρότρυνσή τους να ζητήσουν ψυχολογική υποστήριξη και αυτόματες ενημερώσεις σε κάθε αναρτώμενη φωτογραφία για το αν είναι αληθινή ή επεξεργασμένη.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 91% των νέων ηλικίας 16-24 ετών χρησιμοποιούν το Ίντερνετ για να μπαίνουν καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και για τους περισσότερους είναι απλώς αδιανόητο ότι θα μπορούσαν να περάσουν έστω και μία ημέρα χωρίς αυτά.