Αναζήτηση
Εχουν περάσει μερικοί μήνες από την προσπάθεια του Ντόναλντ Τραμπ να απαγορεύσει την είσοδο μουσουλμάνων στις ΗΠΑ και μόλις χθες δήλωσε, στην ομιλία του στο Ισραήλ, ότι «δεν πρόκειται για μια μάχη μεταξύ διαφορετικών πίστεων». Για άλλους, θα ήταν μια ριζική ιδεολογική αλλαγή, όμως για τον Τραμπ, γράφουν οι «New York Times», δεν είναι «μια και δεν σκέφτεται πραγματικά αυτά που λέει».
Στην ομιλία του στην Ιερουσαλήμ ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε την αφοσίωσή του στην ειρήνη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, χωρίς όμως να προσφέρει καμία νέα λεπτομέρεια για το πώς θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος όλων των αμερικανών προέδρων τις τελευταίες δεκαετίες. Ολοκληρώνοντας την παρουσία του στον δεύτερο σταθμό της περιοδείας του, την Ιερουσαλήμ, ο Τραμπ επαίνεσε τόσο τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου όσο και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, με τους οποίους συναντήθηκε, λέγοντας πως είναι έτοιμοι για ειρήνη. Ομως απέφυγε να αναφερθεί σε παλαιστινιακό κράτος και δεν έκανε οποιαδήποτε μνεία στην προεκλογική του υπόσχεση για μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, κάτι που η κυβέρνηση Νετανιάχου επιθυμεί διακαώς.
Ο αμερικανός πρόεδρος έχει διορίσει τον γαμπρό του Τζάρεντ Κούσνερ, σύμβουλο για το θέμα μιας ισραηλινο-παλαιστινιακής συμφωνίας. Οι τελευταίες συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, υπό την αιγίδα του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, σταμάτησαν τον Απρίλιο του 2014, έπειτα από έναν χρόνο άγονων συζητήσεων. Παρότι τόσο ο Νετανιάχου όσο και ο Αμπάς επιβεβαίωσαν στη διάρκεια της επίσκεψης Τραμπ την αφοσίωσή τους στην ειρήνη, και οι δύο αντιμετωπίζουν εσωτερικά προβλήματα και περιορισμούς στην ικανότητά τους να ελιχθούν ή να κάνουν συμβιβασμούς.
Βέβαια, στη διάρκεια της παραμονής του στο Ισραήλ, ο Τραμπ –που πηγαίνει ακόμα στο Βατικανό, στην Ιταλία και στις Βρυξέλλες –πέρασε μόλις μία ώρα με τους εκπροσώπους των Παλαιστινίων. Ομως, παρά το ότι έχει δηλώσει υποστηρικτής των ισραηλινών αιτημάτων και παρότι δεν θυμίζει σε τίποτα τον Μπαράκ Ομπάμα –ο οποίος είχε συγκρουστεί με το Ισραήλ για την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν και αρνήθηκε να ασκήσει βέτο σε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας που καταδίκαζε τους ισραηλινούς οικισμούς -, η κυβέρνηση Νετανιάχου το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα κερδίσει τα όσα ελπίζει τα επόμενα χρόνια.
Οταν εξελέγη ο Τραμπ, οι ακροδεξιοί και υπερεθνικιστές στο Ισραήλ ήλπιζαν ότι η Ουάσιγκτον θα βάλει στην άκρη τη λύση των δύο κρατών και δεν θα αντιδράσει στην εξάπλωση των οικισμών στη Δυτική Οχθη. Ομως, λίγους μήνες μετά, ο Τραμπ φαίνεται να υποστηρίζει την ειρηνευτική διαδικασία και να υπαναχωρεί για το θέμα της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, ένα θέμα που εξαγριώνει τους Παλαιστινίους. Επίσης, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Τραμπ σκοπεύει να καταργήσει την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν –κάτι το οποίο πίστεψαν ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του αμέσως μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου.
Βέβαια, ο Τραμπ καταφέρθηκε με σκληρή γλώσσα εναντίον του Ιράν και επισκέφθηκε και το Τείχος των Δακρύων –μια κίνηση άνευ προηγουμένου για αμερικανό πρόεδρο.
«Η ουσία είναι ότι ο Τραμπ όχι μόνο δεν έχει καμία πρόθεση να υπονομεύσει τις σχέσεις του με τους σουνίτες άραβες ηγέτες μεταφέροντας την αμερικανική πρεσβεία στο Ισραήλ, αλλά δεν έκανε και την παραμικρότερη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση, επιτρέποντας στον Νετανιάχου να σταθεί μαζί του για φωτογραφίες στην ολιγόλεπτη επίσκεψη του στην Παλαιά Πόλη» σχολίασε στη «Χααρέτζ» ο δημοσιογράφος Ανσελ Πφέφερ.
«Οι αρχικές απόψεις ότι ο Τραμπ θα αντιστρέψει όλες τις αποφάσεις του Ομπάμα και δεν θα ζορίσει το Ισραήλ αποδείχθηκαν ανακριβείς πολύ σύντομα» γράφει ο Ντάνιελ Σαπίρο, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ επί Ομπάμα. «Μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση έχει διατηρήσει μια πολύ πιο παραδοσιακή στάση ζητώντας τον περιορισμό των ισραηλινών οικισμών και την αναβίωση των ισραηλινο-παλαιστινιακών διαπραγματεύσεων προς τη λύση των δύο κρατών, με την υποστήριξη σημαντικών αραβικών κυβερνήσεων».
«Διαχειρίσιμη» στασιμότητα. Τελικά, μπορεί ο Τραμπ να βοηθήσει στην ειρήνη στη Μέση Ανατολή; Κανείς δεν το πιστεύει. Και αυτός αντιμετωπίζει όλα τα εμπόδια που αντιμετώπιζαν οι προκάτοχοί του –ίσως ακόμα περισσότερα. Η υπερσυντηρητική κυβέρνηση του Ισραήλ δεν είναι διατεθειμένη να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση στους Παλαιστινίους, οι οποίοι είναι διχασμένοι μεταξύ Χαμάς και Φατάχ. Αλλωστε και ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος δεν φαίνεται να έχει μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο ώστε να το ξοδέψει στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Η κατάσταση είναι στάσιμη –και οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν μάθει να ζουν με το status quo. Παρά τους τρεις πολέμους στη Γάζα, μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων και καθημερινά ξεσπάσματα βίας, υπάρχει η αίσθηση ότι η στασιμότητα είναι, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, «διαχειρίσιμη».
