Περισσότεροι από ένας στους δέκα Ελληνες έχουν αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα, ένα είδος λιπιδίων που δημιουργείται όταν δεν χρησιμοποιούνται αμέσως ως ενέργεια οι θερμίδες που καταναλώνουμε και αποθηκεύονται στα λιποκύτταρα έως ότου έρθει η ώρα να χρησιμοποιηθούν.
Οπως αναφέρει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA), τα τριγλυκερίδια μπορεί να αυξηθούν εξαιτίας πολλών παραγόντων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται τα περιττά κιλά, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η υπερκατανάλωση αλκοόλ και μια διατροφή πολύ πλούσια σε υδατάνθρακες (π.χ. σε πολλά γλυκά, υπερβολικά πολλά ψωμιά και φρούτα κ.λπ.) ή/και κορεσμένα λιπαρά.
Συχνά είναι επίσης αυξημένα στους πάσχοντες από διαβήτη ή νεφρική νόσο, καθώς και σε άτομα με γενετική προδιάθεση ή σε όσους παίρνουν ορισμένα φάρμακα (π.χ. για την υπέρταση ή την ακμή).
«Τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων είναι επιζήμια για την καρδιαγγειακή υγεία, αλλά και για το πάγκρεας, καθώς αποτελούν κύρια αιτία παγκρεατίτιδας» λέει ο κλινικός διαιτολόγος – βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου της Αθήνας. «Ιδανικά, τα επίπεδά τους πρέπει να είναι 100 mg/dl ή χαμηλότερα, αλλά φυσιολογικά θεωρούνται έως τα 150 mg/dl».
Τα καλά νέα είναι ότι με τις κατάλληλες προσαρμογές στη διατροφή και τη συστηματική άσκηση, που μοιραία θα οδηγήσουν και σε απώλεια βάρους, μπορεί κανείς να τα ελέγξει σε μεγάλο βαθμό. Να τι συνιστά ο Χάρης Δημοσθενόπουλος:
Προσέχετε τα λιπαρά που καταναλώνετε. Η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών (υπάρχουν κυρίως σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα) και τρανς λιπαρών (υπάρχουν κυρίως σε τυποποιημένα τρόφιμα) πρέπει να περιοριστεί.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα προτιμάτε ψάρια (π.χ. σκουμπρί, σαρδέλα, σολομό, τσιπούρα, γαύρο) και πουλερικά (ψητά ή βραστά, το κοτόπουλο χωρίς πέτσα), χοιρινό (ψαρονέφρι) και μοσχάρι άπαχο (και χωρίς ορατό λίπος), κουνέλι, αβγά βραστά ή ποσέ και θα αποφεύγετε λιπαρά αλλαντικά, αρνί, κατσίκι, λουκάνικα, κρέας και πουλερικά παναρισμένα ή πατέ, κροκέτες ψαριού, τηγανητά ψάρια, κονσέρβες ψαριών σε λάδι, τηγανητά αυγά, ομελέτες με τυριά ή πολύ λάδι κ.λπ.
Οσον αφορά το προστιθέμενο λίπος, να επιλέγετε μικρές ποσότητες ελαιολάδου ή φυτικά έλαια (π.χ. σησαμέλαιο) ή φυτικές μαργαρίνες από ελαιόλαδο χωρίς τρανς λιπαρά.
Να επιλέγετε προσεκτικά τα γαλακτοκομικά. Να προτιμάτε γάλα και γιαούρτι με 0%-2% λιπαρά, ροφήματα (π.χ. milkshake) από αποβουτυρωμένο γάλα, τυριά χαμηλών λιπαρών (περιεκτικότητα 10%-17%) όπως ανθότυρο, κατίκι, κότατζ τσιζ, ένταμ λάιτ και να αποφεύγετε το πλήρες γάλα και γιαούρτι, τις κρέμες γάλακτος, τα milkshakes του εμπορίου, τα λιπαρά τυριά (πάνω από 25%-30% λιπαρά) κ.λπ.
Να τρώτε υγιεινούς υδατάνθρακες, με μέτρο. Να προτιμάτε ψωμί και δημητριακά ολικής άλεσης, μακαρόνια ολικής, ρύζι καφέ, μπασμάτι ή τύπου Αμερικής, καλαμπόκι, πατάτα, αρακά, όσπρια, σουσάμι, φρυγανιές σίκαλης και κράκερ ολικής άλεσης. Αντιθέτως, να αποφεύγετε τους απλούς υδατάνθρακες (π.χ. ζάχαρη και τρόφιμα από λευκό αλεύρι) και την πρόσθετη φρουκτόζη.
Με άλλα λόγια, να αποφεύγετε γλυκά και αλμυρά προϊόντα και αρτοσκευάσματα όπως κρουασάν, μπισκότα, τσουρέκια, πίτες εμπορίου, πίτσες, προϊόντα σφολιάτας, σοκολάτες, γλυκά με σιρόπι, κέικ, τούρτες, κρέμες, φρουτοποτά κ.λπ.
Να τρώτε ολόκληρα φρούτα. Να αποφεύγετε όμως τις κονσέρβες φρούτων και να μην τους προσθέτετε ζάχαρη (π.χ. στις φράουλες).
Αποφεύγετε τα τηγανητά λαχανικά. Τα τηγανητά γενικώς πρέπει να τα αποφεύγετε. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα λαχανικά, μπορείτε να καταναλώνετε όλα τα φρέσκα και τα κατεψυγμένα λαχανικά και τις σούπες λαχανικών, αλλά όχι τα τηγανητά, τις σαλάτες με λαχανικά και μαγιονέζα ή λιπαρά ντρέσινγκ (π.χ. μελιτζανοσαλάτα) και τις σούπες λαχανικών με κρεμώδη υφή (π.χ. μανιταρόσουπα).
Προσέχετε τι πίνετε. Καφές και τσάι πρέπει να καταναλώνονται χωρίς ζάχαρη και κρέμα, ενώ το αλκοόλ πρέπει να μειωθεί στο ελάχιστο. Να αποφεύγετε επίσης τους χυμούς.
Να τρώτε σε κάθε κύριο γεύμα πρωτεΐνες. Τα όσπρια και τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα που προαναφέρθηκαν (π.χ. ψάρια, πουλερικά, τυριά) περιέχουν καλής ποιότητας πρωτεΐνες που διεγείρουν το αίσθημα κορεσμού της πείνας και θα σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος.