Η έκθεση εφαρμογής των ελληνικών νόμων για το περιβάλλον που βγάζει κάθε χρόνο το WWF είναι μια σπαζοκεφαλιά: ποιο από τα δεκάδες μεγάλα προβλήματα που βυθίζουν την Ελλάδα στην περιβαλλοντική οπισθοδρόμηση είναι το κορυφαίο; Μπορεί κανείς να τα ιεραρχήσει, όταν αυτά τα προβλήματα τελικά απειλούν την ασφάλεια, την υγεία και την ευημερία όλων μας πάνω στην ταλαίπωρη μία και μοναδική μας Γη;
Λιγνίτης. Οι μονάδες της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη νεκρώνουν μεγάλες περιοχές της χώρας. Τις βυθίζουν επίσης στην εργασιακή εξάρτηση από την ίδια την εταιρεία, καθώς δύσκολα μπορεί να ανθήσει κάποια άλλη οικονομική δραστηριότητα γύρω από τα ορυχεία και τα ρυπογόνα λιγνιτικά εργοστάσια.
Το μέλλον της Δημόσιας Επιχείρησης κλεκτρισμού μπορεί και πρέπει να είναι καθαρό: ο λιγνίτης δεν είναι κακός μόνο για την υγεία ανθρώπων και του πλανήτη –είναι ζημιογόνος και οικονομικά. Ειδικά μετά την επιβεβαίωση ότι η Ελλάδα δεν δικαιούται δωρεάν δικαιώματα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, οι καινούργιες λιγνιτικές μονάδες που σχεδιάζει η ΔΕΗ στην Κοζάνη και τη Φλώρινα είναι πλέον οικονομικά ασύμφορες.
(Τεχνικοοικονομικές λύσεις για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη υπάρχουν: http://www.wwf.gr/sustainable-economy/clean-energy. Δεν είναι πια ώρα η ΔΕΗ να γίνει επιτέλους η καλή και καθαρή δημόσια επιχείρηση που θέλουμε;)
Σκουπίδια. Οι χωματερές και οι ληγμένοι και κορεσμένοι χώροι ταφής απορριμμάτων εξακολουθούν να είναι μια τεράστια πληγή για την Ελλάδα. Πληγή για την οποία πλέον πληρώνουμε σοβαρό πρόστιμο πολλών εκατομμυρίων λόγω απανωτών καταδικών από το Δικαστήριο της ΕΕ. Ακόμα και σε εθνικά πάρκα που αποτελούν εθνικό καμάρι και επίκεντρο τουριστικής προβολής, όπως ο βιότοπος της θαλάσσιας χελώνας στη Ζάκυνθο, οι τοπικές Αρχές θάβουν παράνομα τόνους από σκουπίδια, μόνο και μόνο επειδή δεν θέλουν να δημιουργήσουν τον νόμιμο και ασφαλή χώρο διαχείρισης, με αποτέλεσμα η Ελλάδα –για τη συγκεκριμένη υπόθεση –να κινδυνεύει με δεύτερη καταδίκη και με ακόμα ένα πρόστιμο.
Με συνολική παραγωγή αποβλήτων περίπου 70 εκατομμύρια τόνους ετησίως και συνεχώς αυξανόμενο αριθμό τουριστών, η Ελλάδα είναι από τις χώρες που εμφανίζουν σταθερή αύξηση στην κατά κεφαλήν παραγωγή αποβλήτων και πλέον κατατάσσεται όγδοη στην ΕΕ. Είναι επίσης το μόνο κράτος που από το 2012 δεν έχει δώσει τα απαιτούμενα από την ευρωπαϊκή νομοθεσία στοιχεία.
Η μακροπρόθεσμη λύση βρίσκεται στην ανακύκλωση. Ειδικά για την Αττική, είναι επιτέλους καιρός να μπει σε εφαρμογή σειρά προτάσεων από την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, την Greenpeace, το Δίκτυο Μεσόγειος SOS και το WWF Ελλάδας.
Κακοποίηση του φυσικού πλούτου. Σπατάλη και ατελείωτη ρύπανση των υδάτινων συστημάτων; Παράνομες οικοδομές οπουδήποτε, που μάλιστα επιβραβεύονται με απανωτές νομικές ρυθμίσεις; Υπεραλίευση; Εθνικά πάρκα και περιοχές πανευρωπαϊκής προστασίας Natura 2000 στο έλεος της πολιτικής σπέκουλας; Ναι. Αυτό είναι το τοπίο κακοποίησης του φυσικού μας πλούτου, τον οποίο μεταχειριζόμαστε σαν δωρεάν πρώτη ύλη και όχι ως πηγή ζωής για όλους. Μερικά στοιχεία:
·Οι πυρήνες βιοποικιλότητας της Ελλάδας παραμένουν χωρίς σχεδιασμό προστασίας, ειδικά καθώς οι φορείς διαχείρισης των νομικά προστατευμένων περιοχών ακόμα δεν γνωρίζουν αν θα συνεχίσουν να υπάρχουν: κάθε χρόνο –από το 2013 –ζουν ετήσιες ή διετείς παρατάσεις ζωής.
·Το93%των μελετημένων αποθεμάτων ψαριών στη Μεσόγειο απειλείται σοβαρά, ενώ μέσα στα 10 τελευταία χρόνια τα αλιεύματα στην Ελλάδα έχουν μειωθεί κατά 30%. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα εισάγει περίπου 36.000 τόνους ψαρικών, ώστε να καλύψει τη ζήτηση. (Εδώ το πρόβλημα και οι λύσεις: http://www.fishforward.eu/el/)
·Στην Κεντρική Ελλάδα και γύρω από την Αττική η οικολογική κατάσταση των ποταμών είναι «στο κόκκινο», σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Υδάτων. Ευτυχώς, η καθαρότητα των νερών κολύμβησης, το κύριο τουριστικό προϊόν της Ελλάδας, είναι στην κορυφή της λίστας της ΕΕ.
·Τα περισσότερα από ένα εκατομμύριο παράνομα κτίρια, μαντρότοιχοι, περιφράξεις καταπατήσεων και άλλες απίθανες κατασκευές και ανεπίτρεπτες χρήσεις διαλύουν το σώμα της Ελλάδας, όπως κάθε απλωμένη και κακοφορμισμένη πληγή. Η θεραπεία είναι γνωστή και αφορά την έγκαιρη εφαρμογή της νομοθεσίας απομάκρυνσης των αυθαιρεσιών και την είσπραξη των προστίμων. Τώρα που το πρόβλημα έχει γιγαντωθεί ύστερα από δεκαετίες απραξίας, η λύση έχει προφανές πολιτικό κόστος. Αποτέλεσμα είναι οι ελληνικοί νόμοι να ξαναγράφονται για να αυτοαναιρεθούν και να νομιμοποιήσουν παρανομίες.
Παραμελημένα δάση. Στα δέκατα μαύρα γενέθλια από τις καταστροφικές πυρκαγιές που έκαψαν τουλάχιστον 80 ανθρώπους και περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια στρέμματα δασικής κυρίως γης, η Ελλάδα παραμένει ανέτοιμη για την πιο επικίνδυνη ίσως πρόκληση που γεννά η κλιματική αλλαγή: τις δασικές πυρκαγιές.
Σχεδόν κάθε καλοκαίρι αγωνιούμε να μη ζήσουμε ποτέ νέο 2007. Δεν χρειάζονται μακρόσυρτοι σχεδιασμοί, τεράστια κονδύλια ή τρομερές εξειδικεύσεις. Μόνο λογική και κοινή συμπαράταξη απέναντι στα ανοικτά κενά:
·Δασική γη ανοικτή σε καταπατήσεις
·Διάτρητη νομοθεσία
·Δάση που δεν υλοτομούνται όπως πρέπει και είναι γεμάτα προσάναμμα
·Πολλά σχέδια και λίγος συντονισμός
·Εθελοντές έτοιμοι, αλλά χωρίς νομική προστασία
Ασφυκτικές πόλεις: Με τους Αθηναίους να μην απολαμβάνουν ούτε καν ένα τετραγωνικό μέτρο πρασίνου ανά κάτοικο και την κατάσταση στα υπόλοιπα αστικά κέντρα να απέχει πολύ από το ιδανικό, οι ελληνικές πόλεις κάνουν όλων μας τη ζωή πολύ δύσκολη. Θόρυβος, άσχημες πολυκατοικίες, αυθαίρετα, ανύπαρκτα πεζοδρόμια, έντονη ρύπανση το καλοκαίρι δυστυχώς τροφοδοτούν αντιπάθεια για τη ζωή στην πόλη.
Μόνο αν εμείς οι ίδιοι γίνουμε φροντιστές και υπερασπιστές των πόλεών μας μπορούμε να τις κάνουμε φιλόξενες για τη ζωή, τη φύση και τα όνειρά μας, αφού πλέον έχουμε και εργαλεία που μας δίνουν φωνή, όπως το GreenSpaces (www.greenspaces.gr).
Η Θεοδότα Νάντσου είναι επικεφαλής περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF Ελλάς
Τελευταία Νέα