Πριν από περίπου 20 χρόνια, έγινε το πρώτο νησί στην Ελλάδα που κατάφερε καθολική απαγόρευση του κυνηγιού. Είναι από τα πρώτα ελληνικά νησιά που έδωσαν μόνα τους, χωρίς να περιμένουν από το κράτος, λύση στην ακτοπλοϊκή σύνδεση αγοράζοντας πλοίο που το συνέδεε με τη Ρόδο. Σήμερα, η Τήλος γίνεται γνωστή για μια ακόμη πρωτιά: Είναι το πρώτο νησί της Μεσογείου το οποίο θα έχει ενεργειακή αυτονομία μέσω των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Οι πράσινες πολιτικές που έχει υιοθετήσει το μικρό νησί των Δωδεκανήσων το έχουν καταστήσει υπόδειγμα διαχείρισης περιβαλλοντικών θεμάτων. Μέχρι σήμερα οι περίπου 500 μόνιμοι κάτοικοι της Τήλου κάλυπταν τις ανάγκες τους σε ρεύμα μέσω υποβρύχιας διασύνδεσης με την Κω, όπου και λειτουργεί πετρελαϊκός σταθμός. Συνεπώς η ηλεκτρική κατανάλωση της Τήλου, περίπου 3 GWh ετησίως, ικανοποιείται αποκλειστικά από εισαγόμενο πετρέλαιο.
Μέσω του ευρωπαϊκού έργου «TILOS», το οποίο εγκρίθηκε ως πρώτο ανάμεσα σε 80 άλλα ανταγωνιστικά έργα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού προγράμματος Horizon 2020, στόχος είναι η μεγιστοποίηση της κάλυψης των ηλεκτρικών αναγκών του νησιού από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να πετύχει και τη μετατροπή του νησιού σε πρότυπο δημιουργίας έξυπνων μικροδικτύων με βάση τη βέλτιστα συνδυασμένη χρήση και συνεργασία τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, παραγωγής ΑΠΕ, τεχνικών διαχείρισης της ηλεκτρικής ζήτησης και υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Εργο με εθνική ταυτότητα
Επικεφαλής του έργου «TILOS» είναι η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Ηπιων Μορφών Ενέργειας & Προστασίας Περιβάλλοντος του ΑΕΙ Πειραιά. Μάλιστα, ενώ το έργο φέρει εθνική ταυτότητα, αποτελεί ταυτόχρονα πολυεθνική προσπάθεια με συμμετοχή συνολικά 13 ευρωπαϊκών εταίρων από 7 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης (Ελλάδα, Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Ιταλία, Ισπανία). Από τη χώρα μας, εκτός από το ΑΕΙ Πειραιά συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Δικτύου Διανομής), η εταιρία EUNICE Laboratories καθώς και το WWF Ελλάς.
«Η ιδέα αναπτύχθηκε το 2014 και το σκεπτικό της ήταν η δημιουργία ενός ευφυούς μικροδικτύου. Στην πραγματικότητα θα λειτουργήσει στο νησί πρότυπος υβριδικός σταθμός παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας που θα αποτελείται από μεσαίας κλίμακας ανεμογεννήτρια 800 kW, μικρής κλίμακας φωτοβολταϊκό πάρκο 160 kW και σύστημα αποθήκευσης ενέργειας συσσωρευτών (μπαταριών) με ενεργειακή χωρητικότητα 2,88 MWh», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου, καθηγητής Ιωάννης Καλδέλλης. Σημειώνεται πως το πράσινο φως για τη λειτουργία του σταθμού έδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία ενέκρινε την έκδοση της άδειας παραγωγής στις 13 Μαΐου 2016, καθιστώντας έτσι τον υβριδικό σταθμό της Τήλου τον πρώτο του είδους του στην Ελλάδα και μεταξύ των πρώτων σε όλη την Ευρώπη.
Θα εξάγει ρεύμα στην Κω
Μέχρι τις αρχές Ιουλίου θα έχουν εγκατασταθεί η ανεμογεννήτρια και το φωτοβολταϊκό πάρκο, ενώ, όπως επισημαίνει ο υπεύθυνος υλοποίησης του έργου Δημήτρης Ζαφειράκης, η έλευση των μπαταριών αναμένεται τον Σεπτέμβριο. «Αμέσως μετά το έξυπνο μικροδίκτυο θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία για διάστημα ενός έτους, όπου θα επιχειρηθεί η βελτιστοποίηση του συστήματος. Στόχος είναι, αφού έχουμε επιτύχει υψηλά επίπεδα ενεργειακής αυτονομίας του νησιού, το περίσσευμα ενέργειας που θα αποθηκεύεται στις μπαταρίες να μπορεί η Τήλος να το εξάγει προς το σύστημα της Κω με εγγυημένους όρους». Παράλληλα, πραγματοποιείται και η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών –μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα έχουν εγκατασταθεί 150 μετρητές –στις κατοικίες του νησιού, με δυνατότητα διαχείρισης των ηλεκτρικών φορτίων προς όφελος των νησιωτών.
Μάλιστα, η Τήλος βρίσκεται ανάμεσα στις τρεις φιναλίστ στην κατηγορία «Ενεργειακά Νησιά» των βραβείων Βιώσιμης Ενέργειας ύστερα από επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το έργο είναι επίσης υποψήφιο για το βραβείο κοινού και τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 20 Ιουνίου.