Νέο νόμο για την ανακύκλωση προαναγγέλλει με τη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος. Αναφορικά με τις οικιστικές πυκνώσεις, προτρέπει τους πολίτες, προκειμένου να προστατεύσουν την περιουσία τους, να καταθέσουν οι ίδιοι τις αντιρρήσεις τους στην περίπτωση που οι δήμοι δεν το πράξουν έως τις 12 Ιουνίου, που εκπνέει η προθεσμία, ενώ επισημαίνει πως στόχος του υπουργείου είναι έως τον Φεβρουάριο του 2018 να έχει κυρωθεί το 35% των δασικών χαρτών. Επίσης, αναφέρεται και στη νέα χωροθετηση τού γηπέδου του Παναθηναϊκού στο Γουδή. Οπως επισημαίνει, η μεταφορά θα προχωρήσει όταν όλα τα μέτρα που θα παρθούν προς την κατεύθυνση αυτή θα είναι θεσμικά βάσιμα.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος ποιες παρεμβάσεις σχεδιάζετε για την καλύτερη προστασία του;

Η ουσιαστική αλλαγή που πρέπει να γίνει σε όλους μας (στη διοίκηση, την αυτοδιοίκηση, την επιχειρηματικότητα αλλά και την κοινωνία) είναι η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος να είναι κάθε μέρα της ζωής μας.
Το περιβάλλον είναι το στοιχείο που πρέπει να χαρακτηρίζει όλη μας τη λειτουργία (ως παραγωγή και ως πολίτες). Για τη χώρα μας σαφέστατα και υπάρχουν ιδιαιτερότητες. Θα μπορούσε κάποιος πολύ εύκολα να πει ότι το να προλάβουμε το ευρωπαϊκό τρένο του περιβάλλοντος θα ήταν μία από τις καλύτερες ενέργειες για να το προστατεύσουμε.
Απαραίτητοι όροι για την προστασία του περιβάλλοντος είναι η εναρμόνιση της εθνικής με την κοινοτική νομοθεσία, που θα οδηγήσει και στην αποφυγή των πολύ μεγάλων και δυσανάλογων προστίμων, ταυτόχρονα με την αποτελεσματική αδειοδότηση και τους αυστηρούς ελέγχους.
Τι θέλει η Ελλάδα και δεν έχει; Κωδικοποιημένη περιβαλλοντική νομοθεσία και έναν χάρτη πάνω στον οποίο θα ξέρουμε όλοι τι μπορούμε και τι δεν πρέπει να κάνουμε. Πού πρέπει να προστατεύουμε και πού πρέπει να αξιοποιούμε το περιβάλλον.
Οταν υπάρχει ένα τέτοιο υπόβαθρο, τότε οι διενέξεις θα είναι περιττές και θα μπορούμε όλοι να έχουμε αυτό που είναι το περιβάλλον: μια κοινή ευθύνη.
Τι δεν έχει γίνει τα τελευταία χρόνια;

Η βασική καθυστέρηση της χώρας μας είναι στο επίπεδο των υποδομών. Αυτό που έχουμε συνηθίσει να λέμε έργα περιβάλλοντος. Δυστυχώς έχουμε μπροστά μας την υποχρέωση να προχωρήσουμε σε περίπου 200 έργα αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων σε οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων.
Επιπλέον, μία ακόμη υποχρέωσή μας είναι η κατασκευή έργων επεξεργασίας και αξιοποίησης απορριμμάτων σχεδόν στο σύνολο της χώρας πλην ελάχιστων νομών, όπου κάποια έργα έχουν προχωρήσει. Εργα που στο σύνολό τους αντιστοιχούν σε προϋπολογισμούς άνω των 2 δισ. ευρώ.
Είναι ευνοϊκή συγκυρία ότι υπάρχουν διαθέσιμοι ευρωπαϊκοί πόροι. Είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα –που εμπεριέχει και πολιτική ευθύνη –το ότι η χώρας μας έχει μείνει πίσω σε έργα και υποδομές. Εξαιτίας αυτών οδηγούμαστε σε πρόστιμα.
Χωρίς δασικούς χάρτες δεν μπορεί να υπάρχει πλήρες και αξιόπιστο Κτηματολόγιο (που είναι το βασικό εργαλείο για τη χάραξη πολεοδομικής και χωροταξικής πολιτικής). Ωστόσο, σήμερα το ποσοστό κύρωσης των δασικών χαρτών είναι πολύ μικρό (περίπου 1%). Τι πρόκειται να γίνει;

Η ανυπαρξία δασικών χαρτών εδώ και 40 χρόνια αποδεικνύει την έλλειψη και πολιτικής βούλησης –αλλά και πολιτικής επάρκειας των προηγούμενων κυβερνήσεων. Παρότι ήταν υποχρεωτικό από το Σύνταγμα, το ποσοστό ανάρτησης και κύρωσης ήταν κάτω από 1%.
Πρέπει να σας ενημερώσω ότι στις μισές περιοχές που αναρτήθηκαν το 2013 και το 2014 δασικοί χάρτες δεν συγκροτήθηκαν καν επιτροπές αντιρρήσεων. Επιπλέον, οι επιτροπές των πολιτών ακόμη παραμένουν στα ράφια των υπηρεσιών.
Σήμερα, σε αντίθεση με αυτό το κακό παρελθόν, έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες στο 35% της χώρας, ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου θα ολοκληρωθεί η ανάρτηση εκπόνησης και του υπόλοιπου 65%.
Νομοθετούμε διαρκώς ολοκληρώνοντας τη δασική νομοθεσία έτσι ώστε οι δασικοί χάρτες να επιλύσουν προβλήματα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Στόχος είναι το 2019 να έχουμε δασικούς χάρτες αλλά και ένα Κτηματολόγιο μη αμφισβητούμενο.
Ποιος είναι ο στόχος σε ό,τι αφορά την κύρωση των δασικών χαρτών;

Στόχος μας είναι μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018 να έχει κυρωθεί το 35% των δασικών χαρτών.
Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα που δημιουργείται με πολλούς δήμους οι οποίοι δεν έχουν καταθέσει τις οικιστικές πυκνώσεις;

Εχουμε κάνει ό,τι είναι δυνατόν έτσι ώστε να υπάρχει αποτελεσματική συνεργασία με τους δήμους. Η υποχρέωση των δήμων να προσδιορίσουν τις οικιστικές πυκνώσεις προκύπτει με νόμο από τον Μάιο του 2016. Δυστυχώς, ένα πολύ μικρό ποσοστό των δήμων έχει ανταποκριθεί.
Ενδεικτικό της πρόθεσής μας για καλή συνεργασία με τους δήμους είναι το γεγονός ότι συμμετείχαμε σε Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ. Προσωπικά έστειλα επιστολή σε κάθε δήμαρχο, ενώ ταυτόχρονα νομοθετήσαμε παράταση του χρόνου μέχρι τις 12 Ιουνίου 2017 για να αποστείλουν οι δήμοι τις οικιστικές πυκνώσεις.
Είμαστε ξεκάθαροι: είναι ευθύνη των δήμων να προστατεύσουν τα δικαιώματα των πολιτών και να μην τους εισαγάγουν σε μια διαδικασία αντιρρήσεων, κόστους αλλά και γραφειοκρατίας.
Δυστυχώς, υπάρχει μια αναιτιολόγητη καθυστέρηση στη διαδικασία στην οποία αποκλειστική δυνατότητα έχουν μόνο οι δήμοι. Κανείς άλλος δεν μπορεί να προσδιορίσει και να λάβει την απόφαση των οικιστικών πυκνώσεων. Αυτό πρέπει να γίνει άμεσα, γι’ αυτό και δόθηκε αυτό το περιθώριο.
Οι πολίτες πώς μπορούν να προστατεύσουν την περιουσία τους όταν εκπνεύσει η προθεσμία (της 12ης Ιουνίου) που έχετε δώσει στους δήμους –στην περίπτωση που οι τελευταίοι δεν έχουν καταθέσει τις αντιρρήσεις τους;

Δυστυχώς, η καθυστέρηση των δήμων στην αποστολή των οικιστικών πυκνώσεων μας υποχρεώνει να προτείνουμε στους πολίτες να καταθέσουν οι ίδιοι τις αντιρρήσεις τους μέχρι τις 12 Ιουνίου –κάτι για το οποίο προφανώς και υπάρχει η δυνατότητα να κάνουν.
Στην περίπτωση που για συγκεκριμένα αγροτεμάχια ή οικόπεδα οι δήμοι καταθέσουν εκ των υστέρων σχέδια οικιστικών πυκνώσεων, τότε οι αντιρρήσεις των πολιτών δεν θα εξεταστούν και θα επιστραφεί το τέλος αντίρρησης ως αχρεωστήτως καταβληθέν.
Θα έχουν όμως μπει οι πολίτες σε μια ταλαιπωρία που δεν όφειλαν και θα μπορούσαν οι δήμοι να τους έχουν προφυλάξει.
Τι πρόκειται να γίνει με το σχέδιο για την κατασκευή του γηπέδου του ΠΑΟ σε έκταση πίσω από το Νοσοκομείο της Αεροπορίας που εξαγγέλθηκε πρόσφατα; Με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο μπορεί να γίνει αυτή η επένδυση; Ηδη υπάρχουν ενστάσεις. Για παράδειγμα, από το ΕΜΠ έχουν διατυπωθεί αντιδράσεις για τη χωροθέτηση του γηπέδου, δεδομένου ότι η περιοχή ανήκει στη Β’ Ζώνη Προστασίας του Υμηττού.

Σύμφωνα με την κυβερνητική πρωτοβουλία, η χωροθέτηση του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού συνδέεται με τη λεγόμενη τετραπλή ανάπλαση που περιλαμβάνει: την ανάπλαση της περιοχής της Αλεξάνδρας –και της περιοχής από Προσφυγικά μέχρι Κουντουριώτικα -, την ανάπλαση και την αναβάθμιση του Ελαιώνα και του Βοτανικού, την αναβάθμιση του εμπορικού κέντρου (ή τριγώνου) της Αθήνας και τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου στο Γουδή.
Αυτές οι μεγάλες παρεμβάσεις θα γίνουν μέσα από επικαιροποίηση – αναθεώρηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας. Ετσι, θα εξεταστεί το ισοζύγιο περιβάλλοντος και χρήσεων γης για την Αθήνα ώστε να είναι θετικό για την ποιότητα ζωής, τον πολίτη και το περιβάλλον. Και έτσι θα έχουμε μια νέα χωροθέτηση του γηπέδου του Παναθηναϊκού. Ολα θα είναι θεσμικά βάσιμα.
Η αρχική αφετηρία του σχεδιασμού μάς έχει δώσει στοιχεία ότι θα είναι θετικό το ισοζύγιο χρήσεων και περιβάλλοντος, μιας και αυτή τη στιγμή έχουμε ένα μεγάλο φορτίο στην περιοχή της Αλεξάνδρας, μια συνεχιζόμενη χαμηλή ποιότητα χώρου στην περιοχή του Ελαιώνα και δεν έχει συγκροτηθεί το μητροπολιτικό πάρκο στο Γουδή, ενώ δεν έχουν παραχωρηθεί εκτάσεις από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.
Μας δίνεται η δυνατότητα με αυτόν τον καταλύτη να λύσουμε προβλήματα σε πολλές περιοχές. Η πρότασή μας θα δώσει μια ανάσα δημιουργίας, προοπτικής, οικονομίας για να επιλυθούν ζητήματα σε ένα κέντρο που συνεχώς υποβαθμίζεται, γι’ αυτό χαρακτηρίζεται ως πρόταση για τη Νέα Αθήνα.
Θα προχωρήσετε σε αλλαγή του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας; Τι παρεμβάσεις σχεδιάζετε για το κέντρο της πόλης; Είναι αναστρέψιμη η «γκετοποίηση» που παρατηρείται σε πολλά σημεία της πρωτεύουσας;

Η πρόταση της Αθήνας στηρίζεται στην αναθεώρηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς διότι αυτές οι παρεμβάσεις θα είναι τόσο μεγάλες, που θέλουν έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό –στο υψηλότερο επίπεδο.
Στη συνέχεια, θα αρχίσουν τα επιμέρους σχέδια που αφορούν το Προεδρικό Διάταγμα του Υμηττού, το μητροπολιτικό πάρκο στο Γουδή αλλά και τα Προεδρικά Διατάγματα –και τις αντίστοιχες μελέτες –για τις χρήσεις γης στον Ελαιώνα, στον Βοτανικό, στην Αλεξάνδρας, όπου θα γίνουν οι αλλαγές, και βέβαια στο ιστορικό και εμπορικό κέντρο της Αθήνας.
Για το κέντρο της πρωτεύουσας μας δίνεται μια ευκαιρία για επιστροφή του πολίτη. Επιτρέψτε μου να πω ότι αυτό δεν θα γίνει με το να επιστρέψουν τα δίκυκλα ή τα τραπεζοκαθίσματα. Χρειάζεται κανόνας και για τη στάθμευση και για τα τραπεζοκαθίσματα. Η επιστροφή των πολιτών δεν είναι μόνο θέμα πεζοδρόμων, αλλά προφανώς περιλαμβάνει και μείωση της κίνησης των τροχοφόρων στο κέντρο.
Περιλαμβάνει όμως και την αξιοποίηση του κελύφους ιστορικών και εγκαταλελειμμένων κτιρίων που έχουν να δώσουν στην αρχιτεκτονική της πόλης.
Αυτά μπορούν μέσα να έχουν νέες χρήσεις. Η σκέψη μας λοιπόν είναι είτε κτίρια δημόσιου ενδιαφέροντος (για παράδειγμα, ασφαλιστικών ταμείων) αλλά κι άλλων δημόσιων φορέων καθώς και ιδιωτικού ενδιαφέροντος να διατηρήσουν μεν τις όψεις τους αλλά να ανανεωθούν οι εσωτερικές χρήσεις τους.
Αυτό δεν περιλαμβάνει μόνο τις δράσεις αναψυχής αλλά και άλλες λειτουργίες έτσι ώστε να ξαναγυρίσει η ζωή στο κέντρο της πόλης. Και επιστρέψτε μου να σας πω ότι το κέντρο της πόλης μπορεί να αποτελέσει και μια επαγγελματική – επιστημονική θερμοκοιτίδα για τους νέους.
Τι πρόκειται να γίνει μόλις κορεστεί ο ΧΥΤΑ της Φυλής; Ποιος είναι ο σχεδιασμός για τη διαχείριση των σκουπιδιών στην Αττική και πόσο ώριμος είναι αυτός;

Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων έχουμε προσανατολιστεί σε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης που προβλέπει το 50% τουλάχιστον των απορριμμάτων να αξιοποιείται με ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή και βέβαια με πρόληψη παραγωγής.
Αυτό –όταν επιτευχθεί –θα σημαίνει μικρότερες εγκαταστάσεις και σαφέστατα θα αποφεύγεται η λύση της ταφής. Για την Αττική, το ζήτημα είναι όταν κορεστεί ο ΧΥΤΑ της Φυλής, να έχει αντικατασταθεί με μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων και ισχυρότατη ανακύκλωση.
Για τον λόγο αυτόν, προβλέπεται μέσα στο 2017 να υπάρχουν και εντάξεις έργων που έχει ήδη υποβάλει η Περιφέρεια Αττικής στα αντίστοιχα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ.
Και, βέβαια, θα υπάρχει μια γεωγραφική διασπορά μονάδων και υπηρεσιών διαχείρισης απορριμάτων.
Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να περιμένουμε μόνο από τα έργα (θα υπάρχει μια γεωγραφική διασπορά μονάδων και υπηρεσιών διαχείρισης απορριμμάτων). Θα πρέπει να επιδιώξουμε και αλλαγές στο επίπεδο της καθημερινότητας. Αυτός είναι ο λόγος που θα καταθέσουμε έναν νέο νόμο για την ανακύκλωση –τον επόμενο μήνα -, ο οποίος θα συνδυάζεται με αλλαγή των τελών διαχείρισης και την απόδοση της ανακύκλωσης.
Για την επένδυση του Ελληνικού τι έχετε να πείτε; Υπάρχει καθυστέρηση με την απόφαση του δασάρχη να χαρακτηριστούν ως δασική έκταση 37 στρέμματα;

Στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, η κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε και τη σύμβαση του Ελληνικού. Σε αυτή –τη σύμβαση –καταφέραμε να βελτιώσουμε –σε έναν σημαντικό βαθμό –το ποσοστό των δημόσιων επενδύσεων και βέβαια το ποσοστό της δασικής φύτευσης που προσεγγίζει –στη νέα επένδυση –τα 2.500 στρέμματα, αλλά και τη δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών στην παραλία.
Πέρα από αυτά όμως αναλάβαμε και την ευθύνη να υποστηρίξουμε και να εκτελέσουμε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για να υλοποιηθεί η επένδυση. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη. Είμαστε με την πλευρά υλοποίησης της επένδυσης.
Για να γίνει όμως και η πιο μικρή επένδυση στη χώρα μας –σε εκτός σχεδίου περιοχές –απαιτούνται δυο πράγματα που τα ξέρουν όλοι οι πολίτες: η πράξη χαρακτηρισμού του δασάρχη και η απόφαση της αρχαιολογίας.
Δεν θα μπορούσε, με καμία κυβέρνηση, να μην υπάρξει πράξη χαρακτηρισμού του Δασαρχείου και όσοι κάνουν αντίθετες δηλώσεις στα τηλεπαράθυρα θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να απολογηθούν στους εαυτούς τους, διότι αυτό που δηλώνουν είναι παραβίαση του Συντάγματος.
Αντίθετα, η πράξη χαρακτηρισμού του δασάρχη είναι επιτάχυνση της επένδυσης. Κι αυτό διότι τώρα η επένδυση δεν χρειάζεται να περιμένει πράξη του Δημοσίου, αλλά γνωρίζει τα δεδομένα της περιοχής.
Να σημειώσω βέβαια τα εξής σε σχέση με την παραπληροφόρηση. Πράγματι, η απόφαση του δασάρχη χαρακτηρίζει 37 στρέμματα ως δασική έκταση. Και παράλληλα χαρακτηρίζει 6.170 στρέμματα ως μη καλυπτόμενα από τη δασική υπηρεσία. Σε αυτά γιατί δεν αναφέρεται κανείς;
Και από αυτό το 6 τοις χιλίοις που χαρακτηρίζει δασική έκταση, πρέπει να σας πληροφορήσω ότι το 4 τοις χιλίοις είναι στη ζώνη όπου από τη σύμβαση του Ελληνικού δεν επιτρέπεται η υψηλή δόμηση.
Δηλαδή συζητάμε για το 2 τοις χιλίοις του συνόλου της έκτασης. Αυτό το ποσοστό μπορεί σαφέστατα και να ενσωματωθεί στον σχεδιασμό αλλά και να γίνει προσφυγή γι’ αυτό σε δευτεροβάθμια επιτροπή. Επίσης, στο πλαίσιο της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων μπορεί να συνεκτιμηθεί –σε συνδυασμό –με την υπόλοιπη φύτευση που θα κάνει ο επενδυτής.
Δεν υπάρχει λοιπόν καμία καθυστέρηση και κανένα εμπόδιο. Δυστυχώς, πολιτική εκμετάλλευση γίνεται μιας αναμενόμενης πράξης της διοίκησης που έπρεπε να γίνει για να προχωρήσει η επένδυση. Αν δεν γινόταν, θα καθυστερούσε η επένδυση.