Ο Χρυσός Φοίνικας στη Σουηδία, το σενάριο σε Λάνθιμο – Φιλίππου

Eνα κάρο δημιουργοί δεν κατόρθωσαν να δώσουν στο διψασμένο κοινό των Καννών ένα μεγάλο αριστούργημα. Είναι άραγε απαιτητικό αυτό εκ μέρους μας; Οχι και τόσο –όταν μιλάμε για το μεγαλύτερο κινηματογραφικό γεγονός της Ευρώπης. Αλλά ξέρετε, αυτό συνηθίζεται στις επετειακές διοργανώσεις. Που μαζεύουν όντως υπογραφές ξακουστές, εις βάρος νέων σκηνοθετών που ενδέχεται να κάνουν τη μεγάλη διαφορά (θυμηθείτε τον Λάζλο Νέμες με τον «Γιο του Σαούλ»). Η ατμόσφαιρα πάντως στο Palais Du Cinema ήταν αρκούντως εορταστική και τα χειροκροτήματα πολλά και δυνατά. Δυνατότερα απ’ όσα ακούστηκαν στις αίθουσες προβολής.

Για ένα Φεστιβάλ που έμοιαζε ασφυκτικά κλεισμένο στη γυάλα του, το βραβείο στον Ρούμπεν Οστλουντ για το «The square» φαντάζει ιδανικό: Η ιστορία, με άλλα λόγια, ενός μεγαλοαστού που «μοιράζει» φιλανθρωπία μόνο και μόνο για να ανακαλύψει, στην πορεία, τη δική του κενότητα θα μπορούσε να είναι ένα κάποιο είδος αυτοκριτικής, non? Ο ίδιος πάντως ήταν γλυκύτατος και κατήργησε τα στερεότυπα περί «ψυχρών» Σουηδών –έστειλε άπειρα φιλιά προς το μέρος της επιτροπής.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ. Για να αναφερθούμε στα δικά μας, οι Γιώργος Λάνθιμος και Ευθύμης Φιλίππου πρέπει να αποτελούν το πιο πολυβραβευμένο σεναριακό δίδυμο του ευρωπαϊκού σινεμά. Κέρδισαν βραβείο σεναρίου για τις «Αλπεις» στο Φεστιβάλ Βενετίας, υπήρξαν συνυποψήφιοι για τον «Αστακό» στα Οσκαρ και χθες έφυγαν με το αντίστοιχο βραβείο από τις Κάννες για τον «Φόνο του ιερού ελαφιού» (εξ ημισείας με το «You were never here»). Με άλλα λόγια, κερδίζουν μια υψηλότερη –από την προηγούμενη φορά –διάκριση κάθε φορά που κάνουν τη βόλτα τους από την Κρουαζέτ. Και αυτό, προφανώς, θα ανεβάσει ακόμα περισσότερο τις μετοχές τους στο διεθνές φιλμικό στερέωμα, ανεξαρτήτως –ή μπορεί και εξαιτίας –των όποιων «ακραίων» διαφωνιών.

Στα βραβεία υποκριτικής, αξέχαστη θα μείνει η έκφραση του Χοακίν Φίνιξ που, στο άκουσμα του ονόματός του, έμεινε ακίνητος και βουβός, λες και όλο αυτό συνέβαινε σε κάποιον άλλο. Αλλωστε, απολογήθηκε και για τα sneakers που φορούσε: «Ολοι εσείς φοράτε τόσο όμορφα δερμάτινα παπούτσια, συγχωρέστε την εμφάνισή μου!». Λίγες ταινίες πάντως δίχασαν τους κριτικούς φέτος όσο η ταινία της Λιν Ράμσεϊ «You were never here», η οποία όμως ξετρέλανε όλους τους Βρετανούς, που την είχαν μάλιστα και φαβορί για τον Χρυσό Φοίνικα.

Μεγάλη στιγμή αποτέλεσε και η βράβευση της Νταϊάν Κρούγκερ για το καλοζυγισμένο «In the fade» του Φατίχ Ακίν που την παρακολουθούσε εμφανώς συγκινημένος. Το θρίλερ εκδίκησης, που μάλιστα κάποια στιγμή βρίσκει τον δρόμο του και σε ελληνικό έδαφος (εμφανίζεται ως ηθοποιός και ο δικός μας κινηματογραφιστής Γιάννης Οικονομίδης σε μια καίρια –για το δράμα –στιγμή), συγκέντρωσε πλήθος θετικών κριτικών και σίγουρα μπορούμε πλέον να βάλουμε στην άκρη την αποτυχία του «The Cut» που ο σκηνοθέτης ολοκλήρωσε προ τριετίας και παρουσίασε –προφανώς μετά την απόρριψη των Καννών –στο Φεστιβάλ Βενετίας.

Εξεπλάγην με το βραβείο σκηνοθεσίας, που πήγε στη Σοφία Κόπολα για το «The beguiled», ριμέικ ενός εξαιρετικά παράξενου γοτθικού θρίλερ του Ντον Σίγκελ παραγωγής 1971 (ο πιο παράξενος Κλιντ Ιστγουντ που έχετε δει ποτέ), που όμως είχε εξαιρετικά αμβλυμμένες τις γωνίες του. Από τη μια, θα περίμενε κανείς πως η εποχή θα «σήκωνε» κάτι πιο ακραίο, η επιτροπή των Καννών όμως μοιάζει και αυτή, με τη σειρά της, να «πατά» πάνω σε αυτές τις προσταγές. Η ίδια δεν ήταν στην τελετή, άφησε όμως πίσω της ένα σημείωμα στο οποίο δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον πατέρα της για όσα τη δίδαξε –όπως και την Τζέιν Κάμπιον για τα «όσα έχει προσφέρει στις γυναίκες σκηνοθέτριες».

Βραβείο της επιτροπής για τον Αντρέι Ζβγιαγκίντσεφ και το «Loveless» –για μένα, η καλύτερη στιγμή του Φεστιβάλ. Θα έλεγε κανείς πως ο ρώσος σκηνοθέτης δεν έχει κατορθώσει μέχρι σήμερα να ξεπεράσει το αριστούργημά του, την «Επιστροφή», που είχε φύγει με Χρυσό Λιοντάρι από τη Βενετία το 2003 –ο άνθρωπος όμως δεν έχει κάνει ποτέ μια μέτρια ταινία και ξέρει σινεμά όσο λίγοι σήμερα. Μεγάλο Βραβείο της επιτροπής για το «120 Βattements par Μinute» του Ρομπέν Καμπιγιό, ένα ακτιβιστικό δράμα για τις σκληρές εποχές του AIDS στη Γαλλία των 90s που, ομολογουμένως, μας άγγιξε βαθιά.

Τέλος, η Νικόλ Κίντμαν κέρδισε το φετινό ειδικό βραβείο της διοργάνωσης και μίλησε μέσω ενός βίντεο –ο Γουιλ Σμιθ τη μιμήθηκε απολαυστικά και η αίθουσα γέμισε με χάχανα! Δεν παρέλειψε όμως να ευχαριστήσει και τον «εντελώς άφοβο» Γιώργο Λάνθιμο…