O Φρόιντ έλεγε πως τείνουμε να υιοθετούμε μια ιδιαίτερη στάση απέναντι σε έναν άνθρωπο που πέθανε, μια στάση σχεδόν σαν θαυμασμό για κάποιον που πέτυχε να φέρει εις πέρας ένα πολύ δύσκολο έργο. Στην ελληνική πραγματικότητα, πάλι, είναι κάτι σαν κοινή πεποίθηση πως ο αποθανών δεδικαίωται. Η φράση, ειρήσθω εν παρόδω, προέρχεται από την «Προς Ρωμαίους Επιστολή» του Αποστόλου Παύλου, στην οποία έγραφε «ο γαρ αποθανών δεδικαίωται από της αμαρτίας» –και σημαίνει όχι ότι δικαιώθηκε, αλλά πως απαλλάχθηκε. Οπως και να ‘χει, η ουσία είναι ότι αντιμετωπίζουμε με σεβασμό τους νεκρούς, ανεξαρτήτως των πολιτικών ή των ιδεολογικών διαφορών που μπορεί να είχαμε μαζί τους όσο ζούσαν. Εξάλλου, βιβλικά μιλώντας, απαλλάσσονται από τις αμαρτίες. Ο αντιπεριφερειάρχης της Ρένας Δούρου, Γιώργος Καραμέρος, προφανώς αγνοεί και τη φροϊδική ρήση αλλά τον άγραφο κανόνα αρκετών πολιτισμένων κοινωνιών. Εξού και χθες τιτίβισε «ο μέγας Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατόρθωσε στον θάνατό του να τον υμνούν περισσότερο η διαπλοκή & τα χαμαιτυπεία (δικοί του όροι)». Ο αντιπεριφερειαρχής Βόρειου Τομέα Αττικής και πρόεδρος της Μητροπολιτικής Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας και Ασφάλειας της Περιφέρειας Αττικής, όπως είναι ο πλήρης τίτλος του, αφού είδε ότι το σχόλιο του εξόργισε πολλούς από τους χρήστες των σόσιαλ μίντια, ξανατίτιβισε «παρερμηνεύτηκε χυδαία το tweet μου για την απώλεια του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Περισσότερα live στις ειδήσεις @ANT1TV & το @NChatzinikolaou». Μάλιστα. Φαντάζομαι τον «παρερμήνευσαν» κι όσοι σκέφτηκαν ότι βρήκε την ευκαιρία να κερδίσει λίγη δημοσιότητα –γιατί πόσο συχνά, άραγε, προσκαλείται σε κεντρικό δελτίο ο Καραμέρος; –προσβάλλοντας έναν άνθρωπο που λίγες ώρες πριν είχε αφήσει την τελευταία του πνοή.

Αυτοαναφορικοί
Στους παλιούς, καλούς καιρούς, τότε που υπήρχε χρήμα κι υπήρχε και εγχώριο σταρ σίστεμ, όποτε πέθαινε κάποιος επώνυμος, ανάμεσα σε όσους πήγαιναν στην κηδεία ευδοκιμούσε και μια ιδιαίτερη κατηγορία. Ας την ονομάσουμε κομψά «η κατηγορία των αυτοαναφορικών». Πρόκειται για ανθρώπους που με φόντο το νεκροταφείο έκαναν δηλώσεις στις κάμερες των μεσημεριανάδικων για το πόσο τους αγαπούσε ο εκλιπών ή το πόσο διορατικός ήταν, αφού υπήρξε ο πρώτος που είδε το ταλέντο τους. Με ανάλογη δόση αυτοαναφορικότητας αντέδρασαν χθες στην είδηση του θανάτου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη η Γιάννα Αγγελοπούλου κι ο γαλάζιος βουλευτής Κώστας Γκιουλέκας. Η μεν πρώτη εξέδωσε την εξής ανακοίνωση: «Για πολλούς λόγους θα μείνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στη μνήμη. Προσωπικά, δε θα ξεχάσω ποτέ ότι δίπλα του, με τη βοήθειά του, έκανα τα πρώτα βήματα, όχι μόνο στην πολιτική, όσο στον δημόσιο χώρο. Τον αποχαιρετώ». Ο δε δεύτερος ανέβασε το παρακάτω σχόλιο στο twitter: «Εφυγε ο τελευταίος των Μεγάλων. Η Ελλάδα στέκει με σεβασμό μπροστά του. Είμαστε περήφανοι που υπηρετήσαμε μαζί του τη χώρα. Θα μας διδάσκει με τη στάση ζωής του, με τη μαχητικότητα, με τις επιλογές του. Θα ζει πάντα στις καρδιές μας, κάτω από τη σκιά του Ψηλορείτη. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει». Συνοδευόμενο από μια ρετρό φωτογραφία του Επίτιμου να κάθεται στο γραφείο του και του ίδιου σε νεαρή ηλικία, του Κώστα Γκιουλέκα δηλαδή, με μπεζ κοστούμι να τον παρακολουθεί ελαφρώς κορδωμένος κι εμφανώς προσηλωμένος.

Αλωση
Με τι ασχολήθηκε η λαϊκή Δεξιά χθες; Με το άκρως επίκαιρο ζήτημα της Αλώσεως της Κωνσταντινούπολης. Να, ας πούμε, η Κατερίνα Παπακώστα βομβάρδισε τους ακολούθους της στο twitter με φωτογραφίες της Αγια-Σοφιάς και tweets τύπου: «29η Μαΐου 1453: Η ημερομηνία η οποία συμβολίζει το τέλος της υπερχιλιετούς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το τέλος της Ανατολ. Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας». «Η Αλωση της Πόλης έχει αφήσει ισχυρό το αποτύπωμά της στην ελληνική παράδοση». «Η ελληνική παράδοση τραγουδά θρηνώντας το τέλος της “Ρωμανίας” και την πτώση της Πόλης των Πόλεων». Βέβαια, για είμαι δίκαιη, η ηγερία της λαϊκής Δεξιάς δεν ήταν η μοναδική. Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Αδωνις Γεωργιάδης αφιέρωσε τη μισή του εκπομπή χθες στο φλέγον ζήτημα. Αντε και στην Κόκκινη Μηλιά.

Σύνδεση
Η εκσυγχρονιστική φιλελεύθερη Δεξιά, πάλι, έκανε τη σύνδεση που αποτυπώνεται στο tweet του Στέφανου Μάνου: «29 Μαΐου 1453 έπεσε η Κωνσταντινούπολη. Η αποφράδα ημέρα. Σημαδεύτηκε ξανά η 29/5 με τον θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη». OK. Απλά ασχολίαστο.