Στις πολλές και σκληρές δοκιμασίες που έχει περάσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα τα τελευταία χρόνια –από την οικονομική κρίση και το Προσφυγικό έως την έξοδο της Βρετανίας –πρέπει να προστεθεί ακόμη μία: η κρίση στις σχέσεις του με την Ουάσιγκτον. Το βάθος, το μέγεθος και –κυρίως –η διάρκειά της θα δείξουν ποια είναι και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της. Τότε θα φανεί εάν βρισκόμαστε μπροστά στο τέλος της δυτικής συμμαχίας ή εάν κάτι που φαινόταν εντελώς αδιανόητο έως πριν από μερικούς μήνες έχει παροδικό χαρακτήρα.
Είναι βέβαιο πάντως ότι όσον καιρό ένοικος του Λευκού Οίκου είναι ο Ντόναλντ Τραμπ η Ευρώπη δεν μπορεί να βασιζεται στον υπερατλαντικό σύμμαχό της. Από τη σχέση αυτή απουσιάζουν πλέον ζωτικά στοιχεία, όπως είναι η κοινή βούληση, η καλή πίστη, η αδιαπραγμάτευτη προσήλωση σε μια σειρά από κοινές αξίες που συγκροτούν το λεγόμενο δυτικό ιδεώδες. Υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ τα στοιχεία αυτά εκλείπουν σε τέτοιον βαθμό ώστε δεν προοιωνίζεται τίποτε καλό για το μέλλον –τουλάχιστον το άμεσο –των ευρωατλαντικών σχέσεων.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες η Ευρώπη δεν έχει παρά να τραβήξει τον δικό της δρόμο. Η υπαιτιότητα δεν είναι ασφαλώς δική της. Είναι όμως δική της η ευθύνη να θωρακίσει οτιδήποτε την καθιστά σήμερα εξαρτώμενη και άρα ευάλωτη: την άμυνά της, την ενεργειακή της επάρκεια, τη θέση της στο παγκόσμιο εμπόριο, την ασφάλειά της απέναντι στην τρομοκρατία. Δεν είναι πολυτέλεια. Αλλά ζήτημα επιβίωσης στον εξαιρετικά ασταθή σημερινό κόσμο.
