Απεξαρτηθείτε από το ρολόι

Η κίνηση είναι δεδομένη, σχεδόν αυθόρμητη σε όσους συνηθίζουν να τρέχουν. Λίγο πριν ξεκινήσουν την κούρσα, στρέφουν το βλέμμα στον καρπό και πατώντας με τα ακροδάχτυλα την οθόνη του ρολογιού τους ενεργοποιούν τις ρυθμίσεις και το «μηχανάκι» να γράφει ταχύτητα, χιλιόμετρα και ρυθμό. Οι κλεφτές ματιές συνεχίζονται σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής και ανάλογα με τα νούμερα που περνούν από το καντράν προσαρμόζεται η προσπάθεια του τρεξίματος. Τα τελευταία χρόνια τα GPS ρολόγια έχουν αλλάξει τον τρόπο που οι δρομείς προπονούνται, κάνοντας την όλη διαδικασία σχετικά απλή αλλά με κάποιες υποσημειώσεις. Η υπερβολική εμπιστοσύνη στα δεδομένα που καταγράφουν οι μίνι υπολογιστές επί χειρός μπορεί να οδηγήσει στην εξάρτηση από τα ρολόγια, βάζοντας εμπόδια στην προπόνηση και την εξέλιξη των ικανοτήτων των αθλουμένων. Ακολουθούν τρία κλασικά «πισωγυρίσματα» που φέρνει η εξάρτηση από το έξυπνο ρολόι σας και πώς θα τα αντιμετωπίσετε:

Οποιος έχει τρέξει ποτέ με ρολόι GPS στο χέρι ξέρει πόσο μπορεί να πέφτει έξω η ένδειξη του στιγμιαίου ρυθμού. Ακόμα και αν το ρολόι σας έχει το πιο σούπερ λειτουργικό σύστημα, πάντα υπάρχει περιθώριο λάθους στα νούμερα που δίνει για το pace με το οποίο τρέχετε εκείνη τη στιγμή, λέει στο περιοδικό «Running Competitor» ο κορυφαίος αμερικανός κόουτς Τζεφ Γκοντέτ. Πέρα από τη φυσική εναλλαγή στον ρυθμό του δρομέα, το ρολόι GPS λαμβάνει σήμα από τον δορυφόρο κάθε 1-2 δευτερόλεπτα· βρίσκεται συνεχώς σε μια διαδικασία υπολογισμών. Το χρονόμετρο και το GPS λειτουργούν ανεξάρτητα, έτσι αν χαθεί, ακόμη και για λίγα δευτερόλεπτα, το σήμα από τον δορυφόρο, το ρολόι απλά νομίζει ότι κόψατε ταχύτητα ή ό,τι σταματήσατε, καθώς ο χρόνος συνεχίζει να τρέχει. Επομένως, ο «στιγμιαίος ρυθμός» που δίνει είναι λανθασμένος. Στην ένδειξη του μέσου ρυθμού του χιλιομέτρου ή του μέσου ρυθμού όλης της απόστασης που έχετε τρέξει, το ρολόι θα μετρά με σχετική ακρίβεια, αλλά τα δεδομένα θα διαφέρουν στον στιγμιαίο ρυθμό.

Πώς θα απεξαρτηθείτε: Μην είστε σκλάβοι του στιγμιαίου ρυθμού. Την επόμενη φορά που θα βγείτε για προπόνηση, τσεκάρετε το ρολόι σας τα πρώτα 2-3 λεπτά για να βεβαιωθείτε για την ταχύτητά σας και στη συνέχεια «ξεχάστε» το μέχρι το τέλος της προπόνησης. Μάθετε ν’ ακούτε την ανάσα σας, να νιώθετε τα βήματα στα πόδια και την κίνηση των χεριών σας. Στην πρώτη προσπάθεια ίσως να μην τα πολυκαταφέρετε, αλλά όσο το δουλεύετε τόσο θα μπαίνετε στο νόημα. Στο τέλος, θα φτάσετε να εκτιμάτε σωστά τον ρυθμό και το επίπεδο της προσπάθειάς σας.

Το να τρέχει αγωνιστικά είναι κάτι που μαθαίνει κανείς με εξάσκηση. Οταν κοιτάζει συνεχώς το ρολόι στην προπόνηση, χάνει πολύτιμη εμπειρία. Με την εξάρτηση από το GPS ένας δρομέας δεν αναπτύσσει τη φυσική αίσθηση του ρυθμού. Και πάνω στον αγώνα ποιος είπε ότι το GPS θα λειτουργεί κανονικά; Αν χάνει το σήμα λόγω φυσικών εμποδίων ή αν τελειώσει η μπαταρία του ρολογιού; Το να αποκτήσει, λοιπόν, κάποιος επίγνωση της ταχύτητας χωρίς να κοιτάει διαρκώς τον καρπό του είναι ένα από τα κλειδιά για να δει καλύτερες μέρες στην προετοιμασία του αλλά και στους αγώνες του.

Πώς θα απεξαρτηθείτε: Εντάξτε στο πρόγραμμά σας προπονήσεις που απαιτούν συχνές εναλλαγές ρυθμού τσεκάροντας το GPS μόνο στο τέλος κάθε χιλιομέτρου ή συνολικά στο τέλος της διαδρομής. Τα σκαμπανεβάσματα στην ταχύτητα είναι μια καλή ευκαιρία για να αποκτήσετε την αίσθηση του ρυθμού και για να βλέπετε πώς νιώθει το σώμα όταν κινείται άλλοτε αργά κι άλλοτε γρηγορότερα, προτείνει ο αμερικανός προπονητής. Επίσης, αυτού του είδους οι προπονήσεις δείχνουν στο μυαλό και στο σώμα πόσο πιο δύσκολη γίνεται η προσπάθεια να διατηρήσει κάποιος συγκεκριμένο ρυθμό όσο προχωρά η κούρσα και ο δρομέας εκπαιδεύεται να κρατά δυνάμεις έως το τέλος του αγώνα.

Ισως το πιο συνηθισμένο λάθος στο οποίο υποπίπτουν εκείνοι που είναι εθισμένοι στο ρολόι GPS είναι να κλείνουν τ’ αφτιά τους στο σώμα τους. Δεν είναι όλα τα τρεξίματα ίδια: κάποια πρέπει να γίνονται πολύ χαλαρά, σε ρυθμό αποθεραπείας, ειδικά αν έχει προηγηθεί αγώνας ή μια δύσκολη διαλειμματική προπόνηση ή αν απλά είστε κουρασμένοι και δεν αισθάνεστε καλά. Πολλές φορές, οι κολλημένοι με το GPS θα αγνοήσουν τα σημάδια του σώματος και θα επιμείνουν να τρέχουν σε ρυθμό που σε κανονικές συνθήκες θα θεωρούσαν εύκολο. Παράλληλα, παρατηρεί ο Τζεφ Γκοντέτ, οι περισσότεροι δρομείς βάζουν στοίχημα με τον εαυτό τους να τρέχουν ολοένα και γρηγορότερα κάθε μέρα που περνάει. Το ρολόι GPS τους διευκολύνει στο μέτρημα, μα τους φέρνει πιο κοντά στην εξάντληση απ’ όσο νομίζουν.

Πώς θα απεξαρτηθείτε: Στον δρόμο λοιπόν για την απεξάρτηση από το ρολόι, μπορείτε να ξεκινήσετε αφήνοντάς το στο κομοδίνο σας κάθε φορά που βγαίνετε για εύκολες προπονήσεις. Οταν ελευθερώνετε τον εαυτό σας από τα ηλεκτρονικά βαρίδια της χρονομέτρησης, μαθαίνετε ν’ ακούτε καλύτερα το σώμα σας και να μετράτε διαφορετικά το κάθε χιλιόμετρο. Μετά τις πρώτες φορές που θα λείπει το άγχος ή η αβεβαιότητα της απουσίας του GPS, η αίσθηση της ελευθερίας θα λειτουργεί αρκετά εποικοδομητικά στην καλλιέργεια ενός διαφορετικού στυλ τρεξίματος κι εν τέλει βελτιωμένων επιδόσεων.