«Είναι χειρότερο από έγκλημα, είναι λάθος». Η φράση αυτή αποδίδεται, ίσως εσφαλμένα, στον γάλλο διπλωμάτη Ταλλεϋράνδο. Και ταιριάζει απόλυτα στην πολιτική του κ. Τσίπρα και της κυβέρνησής του. Βέβαια, το λάθος του κ. Τσίπρα και των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν είναι ένα, είναι πολλά. Τα περισσότερα, όμως, έχουν ως αφετηρία την εσφαλμένη βασική αντίληψή του ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έχει διαπραγματευτική δύναμη έναντι των εταίρων μας στη Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ευρωζώνη. Βασιζόμενοι σ’ αυτή την υποτιθέμενη διαπραγματευτική δύναμη, πίστευαν ότι θα μπορούσε η χώρα να αποφύγει τις υποχρεώσεις της προς τους δανειστές της ή τουλάχιστον ένα σημαντικό μέρος αυτών. Η αυταπάτη αυτή ήταν η βάση πάνω στην οποία στήριξαν την πολιτική τους, που μέχρι τώρα έχει αποφέρει ένα ολοστρόγγυλο μηδέν.
Αν ο κ. Πρωθυπουργός και ο τότε υπουργός του των Οικονομικών, δηλαδή ο Γιάνης (με ένα ν), είχαν την ελάχιστη αίσθηση τού τι σημαίνει διπλωματία και διεθνής πολιτική, η χώρα θα βρισκόταν σήμερα σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Τα «Go back κυρία Μέρκελ», οι πολεμικές ιαχές και οι προς τους αφελείς υποσχέσεις του κ. Τσίπρα ότι μαζί με τους Podemos της Ισπανίας θα κατακτούσε και θα άλλαζε την Ευρώπη αποδείχτηκαν καταστροφικά για τη χώρα. Η πολιτική της τετράμηνης υπουργίας του κ. Βαρουφάκη, κάτι μεταξύ γελοιότητας και επικίνδυνης ανοησίας, έδωσε τη χαριστική βολή στις ελπίδες της χώρας για μία ευνοϊκή αντιμετώπιση των προβλημάτων της.
Η κατά κράτος συντριβή της πολιτικής Τσίπρα – Βαρουφάκη δεν ήταν αρκετή για να συνετίσει την κυβέρνηση. Ετσι η χώρα σύρεται και διασύρεται επί δύο χρόνια και η αβεβαιότητα καταπνίγει την οικονομική ανάπτυξη. Είναι καιρός ο Πρωθυπουργός και τα μέλη της κυβέρνησης να καταλάβουν, επιτέλους, ότι άλλο πράγμα ο ακτιβισμός στο αμφιθέατρο των πρωτοετών, στο πεζοδρόμιο και στη Γένοβα και άλλο πράγμα η υπεύθυνη πολιτική.
Μα καλά, θα αναρωτηθεί κανείς, ο κ. Τσίπρας δεν έχει συμβούλους που να έχουν στοιχειώδη γνώση του τι συμβαίνει στην Ευρώπη και στον κόσμο, και να μπορούν να αναλύσουν και να εκτιμήσουν την κατάσταση όπως διαμορφώνεται κάθε στιγμή; Φαίνεται πως δεν έχει ή, αν έχει, είναι και αυτοί δέσμιοι της ίδιας αυταπάτης, ότι δηλαδή η Ελλάδα έχει διαπραγματευτική δύναμη και μπορεί να διεκδικήσει ευνοϊκή αντιμετώπιση αγνοώντας τις υποχρεώσεις της.
Είναι περίεργο αλλά και ενδιαφέρον το ότι κάθε φορά που θα μιλήσει ο κ. Τσίπρας κάνει ό,τι μπορεί για να μειώσει την αξιοπιστία της πολιτικής του ή, μάλλον, για να αυξήσει την αναξιοπιστία του. Τη στιγμή κατά την οποία ψηφίζεται το πολυνομοσχέδιο με τα μέτρα που απαιτούνται για να κλείσει η αξιολόγηση, ο κ. Τσίπρας δηλώνει επίσημα ότι τα μέτρα δεν θα εφαρμοσθούν αν δεν τακτοποιηθεί το ζήτημα του χρέους. Σαν τις κουτσομπόλες της γειτονιάς. Την ώρα που λένε κάτι σε κάποιον κλείνουν πονηρά το μάτι σε κάποιον άλλον.
Στους είκοσι επτά μήνες διακυβέρνησης της χώρας οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ πέτυχαν να ελαχιστοποιήσουν την οποιαδήποτε διαπραγματευτική δύναμη είχαν και ταυτόχρονα να μεγιστοποιήσουν την αναξιοπιστία τους. Αυτό είναι πανελλήνιο ρεκόρ.
Ο Θεόδωρος Π. Λιανός είναι ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών