Τουλάχιστον μια δεκαετία θα χρειασθεί η ελληνική βιομηχανία προκειμένου να επιστρέψει σταδιακά εκεί που βρισκόταν πριν από είκοσι χρόνια, δηλαδή το 1995, όταν ακόμη δεν είχε ξεκινήσει η μαζική αποβιομηχάνιση.
Τότε, που η προστιθέμενη αξία της βρισκόταν στα 17,3 δισ ευρώ, και η μεταποίηση αναλογούσε στο 11,4% του ΑΕΠ, έναντι 15,3 δισ ευρώ σήμερα ή 8,8% του ΑΕΠ. Στο καλό αυτό σενάριο, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα “made in Greece” ύψους 5,7 δισ., με πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην ελληνική οικονομία. Το ΑΕΠ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 7,2 δισ. ευρώ και η απασχόληση κατά συνολικά 163.000 θέσεις εργασίας.
Αλλά για να συμβούν αυτά, θα πρέπει η οικονομία να περάσει σε μεταρρυθμιστική τροχιά, και να αναπτύσσεται με ένα σταθερό ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 1,5%, που προϋποθέτει να ξεκολλήσουμε από τα επίπεδα των 20 δισ ευρώ στα οποία έχουν “σκαλώσει” τα τελευταία χρόνια οι επενδύσεις στην Ελλάδα. Τότε μόνο η βιομηχανία θα σκαρφαλώσει από το 8,8% του ΑΕΠ (2016) στο 15% σε βάθος χρόνου, όσο δηλαδή ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.
“Δεν σημαίνει ότι όλ’ αυτά θα συμβούν αύριο, ο δρόμος μπροστά είναι ακόμη δύσκολος, η δυναμική ωστόσο υπάρχει”, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ Νίκο Βέττα που παρουσίασε την μελέτη για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής μεταποίησης.
Κατάλληλο έδαφος
Αλλά εκτός από την δυναμική, πρέπει να δημιουργηθεί και το κατάλληλο έδαφος, που σήμερα είναι στρωμένο με αγκάθια : Φορολογία, υψηλό κόστος ενέργειας, ασφαλιστικές εισφορές, δικαιοσύνη, χωροταξικό πλαίσιο, γραφειοκρατία, υποδομές και αγορά εργασίας, είναι τα βασικότερα προβλήματα-προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική βιομηχανία, πολλά από τα οποία έχουν λύσει γείτονες και ανταγωνιστές. Στο τομέα της φορολογίας για παράδειγμα, η γειτονική Βουλγαρία δουλεύει με συντελεστή 10%, ενώ στο κεφάλαιο της ενέργειας, οι τιμές για την βιομηχανία κινούνται στην περιοχή των 62 ευρώ /MWh, έναντι 48 ευρώ σε Γερμανία και Ισπανία, 50 σε Ιταλία, κ.οκ.
“Δύο στάδια υπάρχουν για την ανάταξη της βιομηχανίας. Το ένα βραχυχρόνια που θα έχει επίδραση στους αριθμούς, και θα φανεί άμεσα στο ΑΕΠ, και το δεύτερο μεσομακροπρόθεσμα. Χρειάζεται πολλή δουλειά για να καλυφθεί το χαμένος έδαφος τόσων ετών αποβιομηχάνισης, σίγουρα μιλάμε για μια πορεία 5ετίας ή 10ετίας”, σύμφωνα με τον κ. Βέττα.
4η θέση από το τέλος της ευρωπαϊκής λίστας
Σήμερα κατέχουμε την 4η θέση από το τέλος της ευρωπαϊκής λίστας, ξεπερνάμε δηλαδή μόνο την Κύπρο, την Μάλτα και το Λουξεμβούργο, όπως ανέφερε ο Άγγελος Τσακανίκας, επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης, εξηγώντας ότι παρά τις χαμηλές μας επιδόσεις, 250.000 θέσεις στο εμπόριο, και 150.000 στον πρωτογενή τομέα, οφείλουν σήμερα την ύπαρξή τους στην βιομηχανία, η οποία έχει ισχυρά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.
Για κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας της μεταποίησης, προστίθενται συνολικά 3,1 ευρώ στο ΑΕΠ. Για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ κύκλου εργασιών της μεταποίησης, προστίθενται συνολικά 22 θέσεις εργασίας. Και για κάθε θέση εργασίας στην μεταποίηση δημιουργούνται συνολικά στην οικονομία 3,5 θέσεις, δείγμα του τι θα συμβεί αν το παραγωγικό μας μοντέλο πάψει να είναι τα μπαρ, τα καφέ και τα σουβλατζίδικα.
“Τα στερεότυπα του παρελθόντος συνεχίζουν να θέλουν την χώρα να μην είναι κατάλληλη για την παραγωγή, και να εμφανίζουν την βιομηχανία κατάλοιπο του παρελθόντος”, σχολίασε από την πλευρά του ο Μιχάλης Στασινόπουλος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Βιοχάλκο και εκ των εμπνευστών της πρωτοβουλίας “Ελληνική Παραγωγή”. Μιλώντας για την αναζήτηση του παραγωγικού μοντέλου που δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά στην κατανάλωση, στην οποία και εξακολουθεί να βρίσκεται η ελληνική οικονομία, ανέφερε χαρακτηριστικά “κάποτε υπήρχε μια ολόκληρη πολιτική τάξη που δεν ανέφερε καν την λέξη βιομηχανία”. Εκανε επίσης λόγο για μεγάλη δυναμική, αλλά και για το σημερινό αντίξοο και ρευστό περιβάλλον, γεμάτο από έλλειψη κινήτρων και πληθώρα αντικινήτρων.