Και τζαζ είχε. Και πινελιές Μπομπ Ντίλαν. Και περισσότερους από 3.000 δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο. Και πάνω από 2.000 θεατές τις πρώτες μόνο ώρες που πέρασαν από το Fridericianum όπου η συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης εκτίθεται για πρώτη φορά. Οπως για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1980 συναντώνται και τα έργα του Γιάννη Τσαρούχη που απεικονίζουν άνδρες να χορεύουν ζεϊμπέκικο. Και έναν Παρθενώνα σε φυσικό μέγεθος φτιαγμένο από απαγορευμένα βιβλία. Είναι οι πρώτες εικόνες από το Κάσελ όπου η documenta 14, η έκθεση που έχει ταυτιστεί με τη γερμανική πόλη και πραγματοποιείται για 100 ημέρες κάθε πέντε χρόνια, σήκωσε αυλαία (ανεπίσημα) χθες το μεσημέρι, 68 ημέρες μετά τα εγκαίνια του πρώτου μέρους της στην Αθήνα.

Ηταν λίγο μετά τις 10 το πρωί όταν οι πρώτοι από τους 14.000 επαγγελματίες περί την τέχνη και δημοσιογράφοι που βρίσκονται στη γερμανική πόλη άρχισαν να γεμίζουν ασφυκτικά το συνεδριακό κέντρο. Και αφού πήραν τις θέσεις τους υπό τους ήχους τζαζ και αβανγκάρντ μουσικής ξεκίνησε η συνέντευξη Τύπου σε πολύ πιο χαμηλούς τόνους από ό,τι στην Αθήνα. Μια σειρά μόνο κόκκινες καρέκλες και λιγότερα από δέκα άτομα επί σκηνής. Στην αίθουσα καταδικάστηκε η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να αποσυρθούν από τη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή και η επίθεση στην ελευθερία του Τύπου. Εγινε λόγος για την ανάγκη αντίστασης στην άνοδο των εθνικιστικών δυνάμεων και την απειλή που δέχεται η ενότητα της Ευρώπης, τον καπιταλισμό, την αποικιοκρατία, τη φύση της ίδιας της τέχνης. Ο σύρος πρόσφυγας μουσικός Αλί Μοραλί συγκίνησε το κοινό με τη μελωδία που έπαιξε με το βιολί του, ενώ συζητήθηκε και η ομιλία της υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου η οποία επιστράτευσε και στίχο του Μπομπ Ντίλαν «The times are a-changing» για να μιλήσει για την παγκόσμια κρίση.

ΤΑ 180 ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΕΜΣΤ. Εκτός αίθουσας, από τις 15.00 οπότε άνοιξε τις πύλες του ώς αργά το απόγευμα υπήρχε κόσμος έξω από το Φριντεριτσιάνουμ, έναν από τους πλέον κεντρικούς εκ των 35 χώρων όπου η documenta 14 παρουσιάζει τις δημιουργίες των 160 και πλέον συμμετεχόντων καλλιτεχνών. Εκεί όπου το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει σε επιμέλεια της διευθύντριάς του Κατερίνας Κοσκινά 180 έργα των συλλογών του με την υπογραφή 82 εικαστικών. Ο Λουκάς Σαμαράς και ο Γιάννης Κουνέλλης υποδέχονται τους επισκέπτες, ακολουθεί ο Βλάσης Κανιάρης, η Μπία Ντάβου κλέβει την παράσταση στον πρώτο όροφο και ο Κώστας Βαρώτσος «γράφει» τον επίλογο με μια ολοκαίνουρια εγκατάσταση από σπασμένες σημαίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Πρόκειται για μια ξεχωριστή, δυναμική και καλοστημένη έκθεση που ομολογώ ότι ξεχωρίζει ανάμεσα σε όσα παρουσιάζονται στο Κάσελ», έλεγε χθες στο «ΝΣυν» η υπουργός Πολιτισμού, η οποία ακουγόταν να απολαμβάνει το εορταστικό κλίμα και έκανε ιδιαίτερη μνεία στον «Παρθενώνα» τον οποίο χαρακτήρισε «εντυπωσιακό» και επεσήμανε τη σύνδεση «ενός πανανθρώπινου μνημείου με την ελευθερία της έκφρασης», δεδομένου ότι το έργο της Μάρτα Μινουχίν είναι φτιαγμένο από απαγορευμένα βιβλία.

Και μπορεί η documenta 14 στο Κάσελ να απογοήτευσε όσους περίμεναν να δουν για πρώτη φορά τον θησαυρό έργων τέχνης που κατασχέθηκε από τα χέρια του γιου του συνεργάτη των Ναζί Κορνέλιους Γκούρλιτ, καθώς δεν δόθηκε τελικά άδεια για την παρουσίαση στο πλαίσιο της έκθεσης. Η διοργάνωση της documenta, ωστόσο, καλλιτεχνικός διευθυντής της οποίας είναι ο Ανταμ Σίμτσικ, μπορεί να καμαρώνει για αρκετές πρωτιές ακόμη: από το ότι χρησιμοποιεί για πρώτη φορά ολόκληρο το υπέροχο κτίριο της Νόιε Γκάλερι έως το ότι φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό γυναικών καλλιτεχνών (αν και πάλι δεν αγγίζει το 50%) στην 60χρονη ιστορία του θεσμού.

INFO

H documenta 14 στην Αθήνα έως τις 16 Ιουλίου. Στο Κάσελ από το Σάββατο και έως τις 17 Σεπτεμβρίου