Τον πήχη ψηλά έχει βάλει η κυβέρνηση στο θέμα ΔΕΗ, διατρέχοντας τον κίνδυνο, αν κάτι πάει στραβά, να αναγκαστεί να περάσει από κάτω.
Αν και οι μελέτες για το μείγμα του 40% των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων της επιχείρησης που θα βγουν στο σφυρί θα είναι έτοιμες τον Ιούλιο, ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης διαβεβαιώνει με κάθε ευκαιρία ότι θα εκδηλωθεί μεγάλη ανταπόκριση.Τόσο από ευρωπαϊκές και ελληνικές εταιρείες όσo και από μεικτά σχήματα εγχώριων και ξένων επιχειρήσεων εκτός ΕΕ, όπως από την Κίνα. Επιμένει μάλιστα ο υπουργός ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να πάμε στα χειρότερα, δηλαδή να χρειαστεί να διατεθούν και υδροηλεκτρικά.
Το γνωρίζουν καλά τόσο η τσεχική CEZ που συζητά με τη ΔΕΗ όσο και η ιταλική Edison, που παρότι έχει κάνει σαφές πως επένδυση μόνο σε λιγνίτες και χωρίς «νερά» δεν είναι βιώσιμη, εντούτοις της ασκούνται πιέσεις να πάρει μέρος στο market test του προσεχούς Νοεμβρίου. Αλλωστε, η παρουσία στο εγχείρημα μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών θεωρείται άκρως σημαντική, όπως εξήγησε προ μηνός ο Σταθάκης στον ιταλό ομόλογό του Κάρλο Καλέντα. Τα χαρτιά του δεν έχει ανοίξει ούτε ο Ομιλος Μυτιληναίου που παρακολουθεί από κοντά τις διεργασίες, όπως και η συμμαχία Κοπελούζου με την κινεζική Senhua, με προκαταρκτικό ενδιαφέρον για την αγορά και αναβάθμιση παλαιών σταθμών όπως το Αμύνταιο στην Πτολεμαΐδα.
Τυχόν επιτυχία θα του προσδώσει ενδοκυβερνητικούς πόντους, διαφορετικά μια αποτυχία θα ενεργοποιήσει τη γενική δέσμευση για εναλλακτικά δομικά μέτρα που συμπεριλαμβάνει η συμφωνία εφόσον δεν καταστεί δυνατό να ανοίξει η αγορά ηλεκτρισμού, αναφορά που φωτογραφίζει τα πολύτιμα «νερά» της ΔΕΗ, δίχως ωστόσο να τα ονοματίζει. Είναι και αυτή μια από τις διευκολύνσεις που παρείχαν στην κυβέρνηση οι δανειστές, αποσύροντας την αρχική τους πρόταση για «πώληση αν χρειαστεί και υδροηλεκτρικών», προκειμένου να γίνει πιο εύπεπτο το ενεργειακό πακέτο και μεγαλύτερα τα περιθώρια επικοινωνιακής διαχείρισης.
Σήμερα το κόστος παραγωγής για ένα λιγνιτικό εργοστάσιο της ΔΕΗ υπολογίζεται σε 50 – 60 ευρώ η μεγαβατώρα, αλλά το 2030 αναμένεται να εκτιναχθεί κοντά στα 100 ευρώ. Και αυτό, καθώς οι τιμές δικαιωμάτων ρύπων πρόκειται, σύμφωνα με μελέτη της Κομισιόν, να σκαρφαλώσουν από τα 5 ευρώ/τόνο διοξειδίου του άνθρακα σήμερα σε πάνω από 30 ευρώ το 2030.
Το προς πώληση πακέτο θα μπορούσε π.χ. να είναι ένας συνδυασμός είτε από Μελίτη Ι (330 MW), ΙΙ (450 MW) και Αμύνταιο (330 MW) είτε από Μελίτη Ι (330 MW), Αγ. Δημήτριος V (300 MW) και Αμύνταιο (300 MW). Το ερώτημα βέβαια είναι τι θα απομείνει τότε στη ΔΕΗ, αφού σε αυτή την υπόθεση εργασίας το λιγνιτικό δυναμικό της επιχείρησης δεν θα ξεπερνά τα 1.400 MW, από 4.300 MW σήμερα. Στην πραγματικότητα η ΔΕΗ θα βρεθεί να έχει απολέσει τη μισή λιγνιτική παραγωγή της και να έχει εισπράξει πολύ λιγότερα χρήματα από εκείνα που θα έβαζε στην τσέπη αν πωλούσε μονάδες π.χ. το 2009, οπότε και μπήκε επιτακτικά για πρώτη φορά στο τραπέζι το θέμα.