Ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας που ταξίδεψε στην Ελλάδα για να παρακολουθήσει το συνέδριο της Concordia, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, υποστήριζε σε μια μικρή ομάδα συνομιλητών του μετά την ομιλία του Πρωθυπουργού ότι αισθάνεται ανακουφισμένος που ο Αλέξης Τσίπρας έχει αντικαταστήσει τις καταγγελτικές ακροβασίες της προηγούμενης περιόδου με μια πραγματιστική προσέγγιση στα ζητήματα της ελληνικής οικονομίας, γεγονός που αφαιρεί πόντους νευρικότητας κι αβεβαιότητας από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Συμπλήρωσε πάντως ότι η εμμονή της κυβέρνησης με το θέμα του χρέους –πεδίο στο οποίο προέβλεψε ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα δώσουν τίποτε πριν από την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος –την αποσπά από όλη την υπόλοιπη δουλειά που πρέπει να γίνει, ώστε η χώρα να καταφέρει να βγει από το τέλμα της επενδυτικής ακινησίας. Στην παρατήρηση πως όταν η κοινωνία ακούει για μεταρρυθμίσεις το μυαλό όλων πηγαίνει σε μειώσεις μισθών και αύξηση φορολογίας, ο επιχειρηματίας απάντησε ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω μισθολογική συμπίεση, ούτε αλλαγές στα εργασιακά: η χώρα χρειάζεται σταθερό φορολογικό σύστημα που δεν αποθαρρύνει εταιρείες κι εργαζομένους από το να εργαστούν, να παραγάγουν και να καινοτομήσουν, αλλά και συνδυασμό αποτελεσματικής διοίκησης με γρήγορη δικαιοσύνη που θα περιορίσει τους μη επιχειρηματικούς κινδύνους στα επενδυτικά σχέδια.
Ολα αυτά φαντάζουν ίσως μακρινά για τον πολιτικό βίο μιας τετραετούς διακυβέρνησης –άλλωστε όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις υποσχέθηκαν μεταρρυθμίσεις αλλά καμία δεν κατάφερε να απαλλάξει το Δημόσιο από κατεστημένες νοοτροπίες δεκαετιών –γι’ αυτό και η παρούσα κυβέρνηση, μετά τις αλλεπάλληλες αποτυχίες στους μαξιμαλιστικούς στόχους που είχε θέσει από την εποχή της αντιπολίτευσης, ανέδειξε ως κυρίαρχη στρατηγική τη διευθέτηση του χρέους, ελπίζοντας πως οι διαφωνίες Ευρωπαίων και ΔΝΤ θα παραγάγουν έναν συμβιβασμό, που θα μπορέσει να πουληθεί ως τεράστια επιτυχία στο εσωτερικό ακροατήριο. Οπως απέδειξε η πρόσφατη πρωθυπουργική ρητορική, η αισιοδοξία έχει αντικατασταθεί με παγωμάρα, οι ελπίδες για «γραβάτα» έχουν μετατεθεί για το 2018 κι αυτό που προσδοκά η ελληνική πλευρά δεν είναι τίποτε παραπάνω από το επιτυχές κλείσιμο της αξιολόγησης σε συνδυασμό με την παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς χρηματοδοτική συμμετοχή. Σταδιακά το κυβερνητικό αφήγημα θα μετακινηθεί στην προσπάθεια επιτυχούς εξόδου στις αγορές κάποια στιγμή το φθινόπωρο, γεγονός που θα εορταστεί με τα γνωστά κηρύγματα περί «εξόδου από την κρίση», «εμπιστοσύνη των αγορών» κι άλλα χαριτωμένα που το εγχώριο ακροατήριο άκουγε από το 2014 και την κυβέρνηση Σαμαρά, αλλά δυστυχώς έπρεπε να υποστεί την περήφανη διαπραγμάτευση του 2015, να γλιτώσει στο παραένα το Grexit, να ζήσει δυο μακρόσυρτες αξιολογήσεις για να φτάσει ξανά στο ίδιο περίπου σημείο έπειτα από τρία ολόκληρα χρόνια. Υπό αυτή την έννοια, ο ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας έχει δίκιο να μιλάει για στροφή στον ρεαλισμό και να δηλώνει ανακουφισμένος. Για στροφή σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις, που θα φτιάξουν μια σύγχρονη, εξωστρεφή και καινοτόμο οικονομία, θα χρειαστεί μάλλον να περιμένει.