«Μελλοθάνατη» χαρακτήρισε την Τερίζα Μέι ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Τζορτζ Οσμπορν, λέγοντας αυτό που πολλοί ψιθυρίζουν: ότι η πρωθυπουργός που οδήγησε το κόμμα της σε μια πύρρειο νίκη στις εκλογές της περασμένης Πέμπτης θα εξαναγκασθεί να παραιτηθεί πολύ γρήγορα. Η Μέι προσπαθεί να ολοκληρώσει συμφωνία με το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης –μια επιλογή που δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα βιώσιμη, κυρίως λόγω των πολύ συντηρητικών κοινωνικών θέσεων του μικρού αυτού κόμματος. Ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, που είδε τη δύναμη του κόμματός του να ενισχύεται, προέβλεψε ότι θα διεξαχθούν νέες βουλευτικές εκλογές εντός του 2017 ή στις αρχές του 2018.
Ο Οσμπορν, το στέλεχος των Συντηρητικών, που υπήρξε στενός συνεργάτης του προκατόχου της Μέι, Ντέιβιντ Κάμερον, δήλωσε ότι δεν πρόκειται να συνεχίσει να τη στηρίζει. «Νομίζω ότι ακόμα και στα μέσα της επόμενης εβδομάδας όλα μπορούν να καταρρεύσουν για εκείνη» είπε, κατηγορώντας την ότι έχασε έδρες που είχαν κερδηθεί από τη δική του κυβέρνηση, λόγω της λάθος στάσης που τήρησε σε πολλά θέματα και ιδιαίτερα στην προεκλογική εκστρατεία. «Είναι μια μελλοθάνατη που περπατά προς την εκτέλεση και το μόνο ερώτημα είναι πόσο θα χρειασθεί να περιμένει» παρατήρησε ο Οσμπορν. Οταν ρωτήθηκε εάν θα την αντικαταστήσει ο Μπόρις Τζόνσον, ο πρώην υπουργός γέλασε λέγοντας ότι ο Τζόνσον είναι «σε μόνιμη προεκλογική εκστρατεία για την ηγεσία των Τόρις».
Μια κίνηση – απάντηση
Η 60χρονη Μέι σε μια κίνηση – απάντηση στους επικριτές της, παρότι κράτησε τους περισσότερους υπουργούς της, προχώρησε σε δύο διορισμούς που ανατρέπουν τις ισορροπίες, σε μια προσπάθεια να παραμείνει στην εξουσία. Διόρισε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης τον παλιό της φίλο Ντέμιαν Γκριν, έναν από τους σημαντικότερους υποστηρικτές της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά το περσινό δημοψήφισμα. Ενας άλλος υποστηρικτής του Bremain, ο πρώην βουλευτής Γκάβιν Μπάργουελ, διορίσθηκε επιτελάρχης της. Οι δύο αυτοί διορισμοί έχουν στόχο να δείξουν ότι η πρωθυπουργός σκοπεύει να στραφεί προς τη φιλευρωπαϊκή πτέρυγα των Συντηρητικών –και ίσως ίσως δείχνουν πως είναι πρόθυμη να υποχωρήσει από τη, μέχρι τώρα, θέση της για σκληρό Brexit. Αυτό βέβαια μπορεί να αποδειχθεί δίκοπο μαχαίρι, μια και μετά το απογοητευτικό, για τους Τόρις, αποτέλεσμα των εκλογών –μια και απώλεσαν την αυτοδυναμία -, τη Μέι την υποστηρίζουν οι αντιευρωπαϊστές βουλευτές, που πιστεύουν ότι εκείνη ακόμα αποτελεί τον καλύτερο πολιτικό για να αποσυρθεί πλήρως η χώρα τους από την ΕΕ, βάσει του χρονοδιαγράμματος.
Το χρονοδιάγραμμα βέβαια προβλέπει ότι οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ ξεκινούν την ερχόμενη Δευτέρα. Η Τερίζα Μέι συνομίλησε τηλεφωνικά με την Ανγκελα Μέρκελ και, σύμφωνα με ανακοίνωση εκπροσώπου της Ντάουνινγκ Στριτ, «η πρωθυπουργός επιβεβαίωσε την πρόθεσή της για έναρξη των συνομιλιών για το Brexit εντός των επόμενων δύο εβδομάδων».
Μπροστά στο «πραξικόπημα»;
H σημερινή μέρα είναι κρίσιμη. Δεν είναι μόνο ότι πληθαίνουν οι φήμες για στελέχη των Τόρις που εξετάζουν το ενδεχόμενο να την ανατρέψουν, αλλά είναι και οι βουλευτές που διαφωνούν μαζί της –εκείνοι που κάθονται στα πίσω έδρανα, παραδοσιακά –και οι οποίοι θα την «ανακρίνουν» σήμερα σε μια συνάντηση η οποία ήταν προγραμματισμένη για αύριο, αλλά επισπεύσθηκε. Θα απαιτήσουν να μάθουν γιατί η Ντάουνινγκ Στριτ έσπευσε να ανακοινώσει ότι είχε επιτευχθεί συμφωνία με το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP), μόνο και μόνο για να ανακαλέσει αυτόν τον ισχυρισμό αργά το βράδυ. Και θα θέλουν κυρίως να πάρουν απαντήσεις σχετικά με τους φόβους τους για τη σύμπραξη με ένα κόμμα τόσο συντηρητικό κοινωνικά, που τάσσεται εναντίον του γάμου ομόφυλων ζευγαριών, εναντίον των αμβλώσεων και αμφισβητεί την κλιματική αλλαγή.
Το γεγονός ότι η Ντάουνινγκ Στριτ αναγκάστηκε να ανακαλέσει άρον άρον την ανακοίνωση για επίτευξη συμφωνίας με το DUP προκαλεί φόβους για τα ανταλλάγματα που θα ζητήσουν οι Βορειοϊρλανδοί. «Ολο και περισσότεροι βουλευτές ανησυχούν στην ιδέα μιας επίσημης συμμαχίας με το DUP» σχολίασε στέλεχος των Τόρις. «Από αυτούς εξαρτάται εάν θέλουν να στηρίξουν κάποια από τα νομοσχέδια και τα μέτρα που θα φέρουμε στη Βουλή, όμως υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι θα υποστούμε μεγάλο πλήγμα εάν καταλήξουμε σε επίσημη συμφωνία με ένα κόμμα με το οποίο έχουμε εντελώς διαφορετικές απόψεις σε διάφορα θέματα». Ηδη διαδικτυακά, αίτημα για την παραίτηση της Τερίζα Μέι αντί να δημιουργηθεί κυβέρνηση συνεργασίας Συντηρητικών – DUP έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 700.000 υπογραφές.
Τα ανταλλάγματα
Σύμφωνα με τους «Financial Times», στις διαπραγματεύσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει μεταξύ των δύο κομμάτων, οι Βορειοϊρλανδοί φέρονται μέχρι στιγμής να έχουν ζητήσει ένα πιο ήπιο Brexit καθώς και μεγαλύτερες επενδύσεις στη Βόρεια Ιρλανδία, με αντάλλαγμα να υποστηρίξουν κυβέρνηση μειοψηφίας των Τόρις. Συγκεκριμένα, οι εκπρόσωποι του DUP είπαν πως θα ήθελαν να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις από το Brexit για την περιοχή τους καθώς και να μην πληγεί η σχέση τους με την Ιρλανδία. Ομως στελέχη της ιρλανδικής κυβέρνησης εξέφρασαν την ανησυχία τους για την προοπτική συμφωνίας μεταξύ των δύο κομμάτων, υποστηρίζοντας ότι θα αποτελούσε πρόκληση για την ειρηνευτική διαδικασία στη Βόρεια Ιρλανδία. Η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, του 1998, έβαλε τέλος στις συγκρούσεις μεταξύ των ενωτικών προτεσταντών και των καθολικών ρεπουμπλικανών που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 3.000 ανθρώπους.
Το Σιν Φέιν, το καθολικό, ρεπουμπλικανικό κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας, εξέλεξε επτά βουλευτές στις εκλογές της περασμένης Πέμπτης, όμως τηρεί την πάγια θέση του και κανείς τους δεν θα μετέχει στις συνεδριάσεις της Βουλής των Κοινοτήτων.