Δημόσιοι υπάλληλοι: Μειώνονται οι μόνιμοι, αυξάνονται οι έκτακτοι

Εκρηξη των συμβασιούχων, μειώσεις μισθών καθώς και συρρίκνωση της συνολικής απασχόλησης στο Δημόσιο είναι τα βασικά συμπεράσματα επιστημονικής μελέτης του Κοινωνικού Πολύκεντρου της ΑΔΕΔΥ για τον δημόσιο τομέα.

Η μελέτη με θέμα «Απασχόληση, αμοιβές και θεσμικές παρεμβάσεις στον δημόσιο τομέα στο πλαίσιο περιοριστικών πολιτικών» παρουσιάστηκε χθες. Την ομάδα εργασίας απαρτίζουν οι Γιάννης Κουζής(καθηγητής Πάντειου Πανεπιστημίου, συντονιστής), Γιώργος Γιούλος(Μ PhilΟικονομίας),Ηλίας Ιωακείμογλου(οικονομικός αναλυτήςΜΒΑ),Σπύρος Τσουκαλάς(δρ Ψηφιακών Συστημάτων) και η Φωτεινή Σανιδά(MscΚοινωνικής Πολιτικής).

Στα βασικά συμπεράσματα της μελέτης είναι ότι υποχωρεί συνεχώς το εργασιακό καθεστώς του μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου και λειτουργού υπέρ των σχέσεων εργασίας αορίστου χρόνου που αντιπροσωπεύουν το28,5%των«τακτικών» προσλήψεων για το2016.Παράλληλα, αυξάνεται συνεχώς η παρουσία του έκτακτου προσωπικού που σήμερα συνθέτει το13,2%της συνολικής απασχόλησης στο Δημόσιο.

Ειδικότερα τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης έχουν ως εξής:

1. Σημαντική μείωση της απασχόλησης. Η συρρίκνωση της συνολικής απασχόλησης στο Δημόσιο (συμπεριλαμβανομένων και των ΔΕΚΟ) κατά την περίοδο 2009 – Σεπτ. ’16 καταγράφεται σε ποσοστό 21,9%, που μεταφράζεται σε μείωση κατά 221.324 εργαζομένους. Η συνεχής αυτή μείωση της απασχόλησης κατά την εν λόγω περίοδο ανακόπτεται κατά το έτος 2016 που παρουσιάζει αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων στο Δημόσιο σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στον χώρο που καλύπτει το εκτός ΔΕΚΟ Δημόσιο, η αντίστοιχη μείωση είναι κατά 152.949 εργαζομένους και σε ποσοστό 17,4%, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Η μείωση του τακτικού προσωπικού στο Δημόσιο (εκτός ΔΕΚΟ) κατά την περίοδο 2009-16 είναι συνεχής παρά τους χαμηλότερους ρυθμούς που παρουσιάζει από το 2015 σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Η μείωση αυτή ανέρχεται σε 128.930 εργαζομένους και σε ποσοστό 18,6%. Ο χαμηλός βαθμός αναπλήρωσης του τακτικού προσωπικού που αποχωρεί (μόλις 15,6% για την περίοδο 2013-15) στο πλαίσιο των περιοριστικών πολιτικών είναι ιδιαίτερα εμφανής σε πυλώνες του κράτους πρόνοιας όπως η παιδεία και η υγεία, που μόνο για το 2015 τα αντίστοιχα ποσοστά αναπλήρωσης ήταν της τάξης του 5,6% και 13,8%.

2. Ανάπτυξη ποικιλίας εργασιακών καθεστώτων. Το περιεχόμενο της απασχόλησης στο Δημόσιο υφίσταται σημαντικές αλλαγές που περιορίζουν σταδιακά και σε μεγάλο βαθμό την απασχόληση με καθεστώς δημοσίου υπαλλήλου και δημόσιου λειτουργού. Η εξέλιξη αυτή προκύπτει από τη συνεχώς αυξανόμενη παρουσία των εργαζομένων με καθεστώς ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο σε μια γενικότερη κατεύθυνση σύγκλισης των εργασιακών σχέσεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Σε αυτό το πλαίσιο, κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται συνεχής αύξηση του αριθμού και του ποσοστού των εργαζομένων με καθεστώς προσωρινής απασχόλησης, που στην τετραετία 2012-15 αυξάνεται από το 10,3% στο 13,2% της συνολικής απασχόλησης στο Δημόσιο. Παράλληλα καταγράφεται σημαντική αλλαγή στη σύνθεση του τακτικού προσωπικού του Δημοσίου ως προς το καθεστώς εργασίας, όταν κατά την περίοδο 2013-16 το ποσοστό των προσλήψεων σε τακτικό προσωπικό με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου (ΙΔΑΧ) εκτινάσσεται από το 10,3% στο 28,5% περιορίζοντας τις προσλήψεις με καθεστώς δημοσίου υπαλλήλου.

3. Μεγάλες μισθολογικές απώλειες. Οι περιοριστικές πολιτικές στο Δημόσιο κατά την περίοδο 2009-16 εκδηλώνονται με τη μείωση κατά 30% των δαπανών Γενικής Κυβέρνησης στο ίδιο χρονικό διάστημα. Οι μειώσεις των μισθών στο Δημόσιο συνεπιφέρουν τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων κατά 30%. Οι μισθολογικές μειώσεις, που είναι οριζόντιες κατά την περίοδο 2010-13, από το 2014 εστιάζονται στους υψηλότερα αμειβομένους. Οι μέσες καθαρές αποδοχές στο Δημόσιο υπολογίζονται στα 1.043 ευρώ το 2016, ενώ οι διάμεσες καθαρές αποδοχές, που αποδίδουν πιο αξιόπιστη εικόνα των αποδοχών, είναι της τάξης των 1.000 ευρώ από τα 1.200 ευρώ που αντιστοιχούν για το 2009. Στα μέτρα αυτά προστίθενται οι παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό και ασφαλιστικό σύστημα που συνεπάγονται, μεταξύ άλλων, η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, η μείωση των συντάξεων και η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Το όλο αυτό νέο πλαίσιο επιφέρει σημαντικές αλλαγές επιδεινώνοντας δραματικά τις συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων και των συνταξιούχων του Δημοσίου.