Οσα ως ετυμηγορία ευρωπαϊκών κοινωνιών απέρρευσαν από τις γαλλικές και τις βρετανικές κάλπες (ασχέτως γεωγραφικών κριτηρίων και πολιτικών παραμέτρων) συνιστούν εύγλωττους δείκτες αναδυόμενων τάσεων, και κατ’ ακρίβειαν κωδικοποιήσεως αιτημάτων σ’ επίπεδο πολιτών. Με δυναμικές ανατροπών, όσων συνεντάσσονται σε κατεστημένες δομές και σε περίκλειστες ιδεοληψίες ηγετικών (και προδήλως συντηρητικών) κύκλων. Και στη μια περίπτωση και στην άλλη, αυτές οι επιλογές σηματοδοτούν συνειδητή επιμονή του εκλογικού σώματος, στις προοπτικές ουσιαστικών ευρωπαϊκών συγκλίσεων. Αποδοκιμάζοντας άγονους λαϊκισμούς στη μια περίπτωση. Κι έωλους εθνικισμούς στην άλλη. Διατυπώνοντας έτσι τη λαϊκή βούληση, που διέπεται σαφώς από ενοποιητικές δυναμικές. Οι οποίες αργά ή γρήγορα θα εδράζονται σε θεσμικές σταθερές. Αποκλείοντας έτσι τις επικίνδυνες παλινδρομήσεις που κάποιες μερίδες (με πείσμα) ενεργοποιούν. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις εκπεφρασμένες βρετανικές διαθέσεις. Εστω και με οριακό προβάδισμα, που οδηγεί σε αποσυνθετικές τάσεις. Γιατί αυτό είναι η ουσιαστική ερμηνεία του Brexit.
Αυτά λοιπόν, δεν αφορούν μόνο τους Γάλλους ή τους Αγγλους. Ούτε τους Γερμανούς, που οσονούπω θα βρεθούν πίσω από το παραπέτασμα των εκλογικών διαδικασιών. Οι επιλογές τους συνάπτονται καίρια και ως προς τα καθ’ ημάς. Αμεσα. Και δραστικά. Γιατί το ελληνικό μέλλον δεν νοείται σε διαφορετική τροχιά και δεν λειτουργεί έξω από τα ευρωπαϊκά θεσμικά πλαίσια. Γιατί εκτός αυτών, απλούστατα δεν υπάρχει βιώσιμη προοπτική και αξιόλογο εθνικό μέλλον. Οπόταν και: οι επιλογές οποιωνδήποτε συνόλων του ευρωπαϊκού τόξου (και ειδικότερα του πυρήνα) αλληλεπιδρούν. Και αποβαίνουν προσδιοριστικοί δείκτες για όλους. Και όσο περισσότερο αυτό αποβαίνει συνειδητή συναντίληψη των δρωμένων (κοντά ή μακριά μας) τόσο πιο υπεύθυνη και ορθή θα είναι η ερμηνεία τους και η συμμετοχική αποδοχή τους. Που θα μεταφραστεί τελικά σε γόνιμη πολιτική ώσμωση και παραγωγική διαδικασία.