Νομικές διαδικασίες εναντίον της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Τσεχίας, επειδή αρνούνται να δεχτούν πρόσφυγες στο έδαφός τους, ξεκίνησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κλιμακώνοντας τη διαμάχη μεταξύ των κρατών-μελών της Ενωσης για την αντιμετώπιση του σημαντικού ζητήματος της μετανάστευσης.
Οι ευρωσκεπτικιστικές εθνικιστικές κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας έχουν αρνηθεί να δεχθούν πρόσφυγες –έτσι όπως τους αναλογεί βάσει του σχεδίου που συμφωνήθηκε από την πλειοψηφία των ηγετών των χωρών της ΕΕ το 2015 για τη μετεγκατάσταση προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία. Η Τσεχία αρχικά δέχθηκε 12 άτομα, αλλά έκτοτε ανακοίνωσε πως δεν θα δεχθεί κανέναν άλλο πρόσφυγα. Ουσιαστικά, το σχέδιο του 2015 για τη μετεγκατάσταση προσφύγων παραμένει στο μεγαλύτερο μέρος του ανεφάρμοστο.
«Είναι θλιβερό το ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Πολωνία, κατά παράβαση των νομικών τους υποχρεώσεων και των δεσμεύσεών τους προς Ελλάδα, Ιταλία και τα άλλα κράτη-μέλη, δεν έχουν ακόμα αναλάβει την απαραίτητη δράση» δήλωσε o επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος στη διάρκεια της συνεντευξης Τύπου. «Για τον λόγο αυτό η Κομισιόν αποφάσισε να ξεκινήσει τη διαδικασία παράβασης εναντίον τριών κρατών-μελών. Ελπίζω πραγματικά αυτές οι χώρες-μέλη να επανεξετάσουν τη στάση τους και να συμβάλουν δίκαια».
Η «διαδικασία παράβασης» είναι ένας τρόπος για την Κομισιόν να συμμορφώσει χώρες που αρνούνται να υλοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους. Ανοίγει τον δρόμο για μήνες ή ακόμα και χρόνια νομικών αντιπαραθέσεων πριν το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ να μπορεί πιθανώς να επιβάλει οικονομικά πρόστιμα.
Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Μπόχουσλαβ Σομπότκα έσπευσε να κάνει μια σκληρή δήλωση: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει τυφλά να πιέζει για την εφαρμογή των δυσλειτουργικών ποσοστώσεων (σ.σ. ανακατανομής και μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο), η οποία μείωσε την εμπιστοσύνη των πολιτών στις δυνατότητες της ΕΕ και έθεσε στο περιθώριο αποτελεσματικές και βασιζόμενες σε αρχές λύσεις για την κρίση της μετανάστευσης» σχολίασε. «Με δεδομένη την κατάσταση ασφάλειας που χειροτερεύει στην Ευρώπη και τη δυσλειτουργικότητα του συστήματος ποσόστωσης, η χώρα μου δεν πρόκειται να συμμετάσχει».
Σε μια ξεχωριστή νομική μάχη για το θέμα, η Ουγγαρία και η Σλοβακία έχουν καταφύγει εναντίον της συμφωνίας μετεγκατάστασης στο ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ. Η απόφαση αναμένεται τον επόμενο μήνα.
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης δικαιολογούν τη στάση τους για τους αιτούντες άσυλο επικαλούμενες ανησυχίες για την ασφάλεια και μια σειρά ισλαμιστικών επιθέσεων στη Δυτική Ευρώπη από τα τέλη του 2015 μέχρι σήμερα. Ο κύριος όγκος των προσφύγων προέρχεται κυρίως από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική –όμως οι περισσότεροι από τους τρομοκράτες είναι μουσουλμάνοι γεννημένοι σε ευρωπαϊκές χώρες. Οι ανατολικοευρωπαίοι ηγέτες ελπίζουν ότι η αντίθεσή τους με τις Βρυξέλλες θα διευρύνει το κοινό τους μεταξύ των ευρωσκεπτικιστών ψηφοφόρων στο εσωτερικό των χωρών τους. Πάντως, οι περισσότερες χώρες της ΕΕ έχουν καθυστερήσει στην υποδοχή προσφύγων –ενώ η συμφωνία για μετεγκατάσταση προσφύγων από Ιταλία και Ελλάδα αναφέρεται σε 160.000 άτομα, μέχρι στιγμή έχουν μετεγκατασταθεί λιγότεροι από 21.000.
Η νομική κίνηση της Κομισιόν εις βάρος Ουγγαρίας, Πολωνίας και Τσεχίας πραγματοποιείται λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την ερχόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, όπου θα γίνει προσπάθεια να ξεπεραστεί το αδιέξοδο –κάτι που οι διπλωμάτες δεν θεωρούν πιθανό.