Η επόμενη μέρα από τον φονικό σεισμό βρίσκει τους σεισμολόγους να περιμένουν τον ισχυρό μετασεισμό ή μετασεισμούς προκειμένου να ηρεμήσει η σεισμική διέγερση, ενώ δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την ασφάλεια των κατοίκων, τα σπίτια των οποίων είτε έχουν καταστραφεί ολοσχερώς είτε έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
Από την ώρα που χτύπησε ο Εγκέλαδος (28 λεπτά μετά τις 3 το μεσημέρι) στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λέσβου και Χίου έως τις 8.30 χθες το βράδυ έχουν καταγραφεί γύρω στους 250 μετασεισμούς. Ο πιο ισχυρός από αυτούς είχε μέγεθος 4,4 βαθμών.
Μικρό μέγεθος μετασεισμών σημαίνει μικρότερη εκτόνωση της συσσωρευμένης σεισμικής ενέργειας. Και εκεί έγκειται η ανησυχία των σεισμολόγων. Ωστόσο, δεν είναι το μέγεθος του ισχυρού μετασεισμού ή μετασεισμών (αυτό καθαυτό) που ανησυχεί τους ειδικούς, αλλά οι επιπτώσεις που θα έχει στο ήδη επιβαρημένο κτιριακό απόθεμα των περιοχών που υπέστησαν τις μεγαλύτερες ζημιές.
Περιμένουν έναν μεγάλο μετασεισμό
«Η αλήθεια είναι ότι περιμέναμε μεγαλύτερο και ισχυρότερο πλήθος μετασεισμών μεγέθους πάνω από 4 βαθμούς. Ακολουθίες σεισμών τέτοιου μεγέθους συνήθως δίνουν ένα μεγάλο μετασεισμό μεγέθους άνω των 5 βαθμών» επισημαίνει μεταξύ άλλων στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής Ερευνών στο Αστεροσκοπείο Αθηνών Βασίλης Καραστάθης. Οπως υποστηρίζει, «δεν έχει γίνει ακόμη η επιθυμητή εκτόνωση της ενέργειας που να δείξει ότι βαίνει ομαλά η μετασεισμική ακολουθία στην περιοχή. Απουσιάζει, μέχρι στιγμής, ένας μεγάλος μετασεισμός».
Από την πλευρά του, ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, Ακης Τσελέντης θεωρεί ότι είναι βέβαιο πως τις επόμενες μέρες θα γίνει ένας ισχυρός μετασεισμός μεγέθους 5 – 5,5 βαθμών. «Αυτός ο μετασεισμός είναι σίγουρο ότι θα έχει επιπτώσεις στο ήδη επιβαρημένο κτιριακό απόθεμα της Λέσβου» υποστηρίζει.
Μετασεισμό μεγέθους πάνω από 5 βαθμούς περιμένει και ο καθηγητής Γεωφυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κώστας Παπαζάχος, ο οποίος από την πλευρά του θεωρεί φυσιολογική τη μετασεισμική δραστηριότητα.
Και αυτός στέκεται ιδιαίτερα στο θέμα της ασφάλειας των κατοίκων. «Ο κόσμος στα χωριά μπαίνει στα σπίτια για να πάρει τα απαραίτητα και να δει τι ζημιές έχουν γίνει. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα η προσέγγιση στα σπίτια θα είχε απαγορευτεί» τονίζει.
Η περιοχή όπου προκλήθηκε ο προχθεσινός σεισμός χαρακτηρίζεται από μεγάλες τεκτονικές δομές, οι οποίες μπορούν να δώσουν σεισμούς ίδιου (6,1 βαθμών) ή και μεγαλύτερου μεγέθους.
Σύμφωνα με τον Βασίλη Καραστάθη, είναι πλέον σίγουρο ότι ο προχθεσινός σεισμός προκλήθηκε από το ρήγμα που εκτείνεται νότια της Λέσβου.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ακη Τσελέντη, μέχρι στιγμής δεν έχει ενεργοποιηθεί το βορειοδυτικό τμήμα του ρήγματος που πάει μέχρι την Ερεσό. Και εκεί στηρίζει την προαναφερόμενη θέση του περί ισχυρού μετασεισμού από 5 έως 5,5 βαθμούς.
Σημειώνεται ότι παράλληλα με το προαναφερόμενο ρήγμα, άλλα μικρότερα ρήγματα στην περιοχή συνδέονται με γεωθερμικά πεδία (όπως είναι για παράδειγμα οι ιαματικές πηγές).
Το δεύτερο μεγάλο ρήγμα στην περιοχή που μπορεί να προκαλέσει ισχυρούς σεισμούς είναι αυτό που εκτείνεται βόρεια των ακτών της Χίου, από τα Ψαρά έως τη Χερσόνησο της Ερυθραίας (Καραμπουρούν) στην Τουρκία. Και αυτό το ρήγμα δεν είναι απίθανο να ενεργοποιηθεί.
Συµβουλές για σεισµόπληκτους
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας –και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου προτρέπει τους σεισμόπληκτους:
– Να ακολουθούν τις οδηγίες των Αρχών και να μην δίνουν σημασία στις φημολογίες.
– Να μην μπαίνουν στα σπίτια εάν έχουν διαπιστώσει βλάβες μέχρι να γίνει έλεγχος από μηχανικούς.
– Να μη διέρχονται δίπλα από κτίσματα που έχουν υποστεί ζημιές, καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης.
– Εάν συντρέχουν ιδιαίτερα σημαντικοί λόγοι για να μπουν στα σπίτια που έχουν υποστεί ζημιές, να ενημερώνουν την Αστυνομία και την Πυροσβεστική προτού μπουν μέσα.
– Να μη σταθμεύουν σε σημεία από που διέρχονται οχήματα ή συνεργεία συνεργείων αποκατάστασης βλαβών.
Δέσμευση για κοινοτική στήριξη
Η απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων και η αρωγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τους σεισμοπλήκτους της Λέσβου συζητήθηκαν στη συνάντηση του Πρωθυπουργού με την επίτροπο Περιφερειακής Πολιτικής, Κορίνα Κρέτσου. Η αρμόδια επίτροπος μετέφερε στον Αλέξη Τσίπρα τη βούληση της Κομισιόν να βρει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους σε συνεργασία με τις ελληνικές Αρχές για την ανοικοδόμηση των σεισμόπληκτων περιοχών.

Ακούστηκε και αυτό…