«Αόρατο» από το λιμάνι της Υδρας, για να φτάσει κανείς ώς την πόρτα του θα πρέπει να ανέβει περισσότερα από 170 σκαλιά. Ταπεινό και παραδοσιακό με την πρώτη ματιά, μοιάζει να χάνεται πλάι στο γειτονικό αρχοντικό που δεσπόζει στη δυτική πλευρά του λιμανιού, εκείνο του προκρίτου Λαζάρου Κουντουριώτη. Και μπορεί μέσα στα δωμάτιά του να μη γράφτηκαν σελίδες της νεοελληνικής Ιστορίας, όπως συνέβη στο αρχοντικό Κουντουριώτη όπου φιλοξενήθηκαν σημαντικές διαβουλεύσεις για θέματα της Επανάστασης του 1821. Πίσω από τους τοίχους του όμως μεγάλωσε ένας καλλιτέχνης που έγραψε ένα σπουδαίο κεφάλαιο στην ελληνική ιστορία της τέχνης του 20ού αι.: ο Παναγιώτης Τέτσης.

Το σπίτι αυτό του 19ου αι. πλέον, που ανήκε στην οικογένεια της μητέρας τού ακαδημαϊκού και ζωγράφου, ο οποίος πέθανε πέρυσι σε ηλικία 91 ετών, θα λειτουργεί ως μουσείο επιτρέποντας στους επισκέπτες να γνωρίσουν όχι μόνο τον χώρο που ο Παναγιώτης Τέτσης χρησιμοποιούσε ως ατελιέ και για φιλοξενία αγαπημένων μαθητών και φίλων του, αλλά κι ένα τυπικό υδραίικο σπίτι του 19ου αι. Τα έπιπλα, τα πινέλα του, τα βραβεία του, προσκλήσεις, κάρτες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης που του ανήκαν έχουν παραμείνει στο χαρακτηριστικό διώροφο οίκημα του νησιού σε σχήμα Π με εσωτερική αυλή, διατηρώντας την προσωπική αύρα του ιδιοκτήτη του σπιτιού τρόπον τινά «ζωντανή».

Χωρίς να λείπουν βεβαίως κι έργα που ο Παναγιώτης Τέτσης είχε φιλοτεχνήσει μέσα στη σάλα του δεύτερου ορόφου, την οποία και είχε μετατρέψει σε ατελιέ. Τα έργα αυτά –περίπου 15 –τα δώρισε, όπως και το κτίριο, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Ζωγραφικές δημιουργίες που επιτρέπουν στον επισκέπτη να δει τη δουλειά του Τέτση από τις παιδικές του ζωγραφιές και τα πορτρέτα που δημιουργούσε σε νεανική ηλικία, σκίτσα και τοπία, έως πορτρέτα φίλων του που φιλοτέχνησε τα τελευταία χρόνια, ζητώντας τους να ποζάρουν στον καναπέ της παλιάς σάλας.

«Δεν πρόκειται για το πατρικό σπίτι του καλλιτέχνη, αλλά για το σπίτι που ανήκε στην οικογένεια της μητέρας του» εξηγεί στο «Νσυν» η Ιφιγένεια Βογιατζή, υπεύθυνη των μόνιμων εκθέσεων του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, που ανέλαβε τη φροντίδα της μετατροπής και της οικίας Τέτση σε μουσειακό χώρο. «Ομως μεγάλωσε μέσα σε αυτό το σπίτι, το επισκεπτόταν καθημερινά, εκεί ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με την τέχνη» συνεχίζει.

«Οταν βρίσκεσαι μέσα σε αυτό το σπίτι, αισθάνεσαι τον κόσμο που υπήρχε και δεν υπάρχει πια» λέει ο ζωγράφος και εκ των αγαπημένων μαθητών του ακαδημαϊκού δασκάλου Γιώργος Ρόρρης, ο οποίος φιλοξενούνταν στο συγκεκριμένο σπίτι έξι με επτά φορές τον χρόνο την τελευταία 20ετία κι είναι εκείνος που θα ξεναγήσει το κοινό το Σάββατο στις 19.00 και την Κυριακή στις 11.00. «Ηταν ένα στέκι καλλιτεχνών με ωραία τραπεζώματα. Ενιωθα όπως στο πατρικό μου. Ζωγράφιζα ακουαρέλες και πήγαινα την επόμενη εβδομάδα και τις συνέχιζα. Ζούσαμε όπως θα ήθελε να ζει κάθε καλλιτέχνης. Ξυπνάγαμε αργά, πίναμε καφέ, ζωγραφίζαμε, ανεβαίναμε στο ατελιέ του –συχνά με τον Μιχάλη Μαδένη –και σχολιάζαμε τα έργα μας που εξελίσσονταν. Και παρόλο που δεν τολμούσαμε να του πούμε ευθέως τη γνώμη μας, εκείνος αποζητούσε την κρίση μας» θυμάται ο Γιώργος Ρόρρης, ενώ ως πιο έντονη ανάμνηση κρατά τα λουλούδια που δεν έλειπαν ποτέ από τα ανθοδοχεία. «Ακόμη και σε εποχές που δεν υπήρχαν λουλούδια φρόντιζε να βρει ένα ματσάκι για το σαλόνι κι ένα για την τραπεζαρία. Πρόσεχε τις λεπτομέρειες που ομόρφαιναν τη ζωή του».

Το σπίτι του Παναγιώτη Τέτση όμως δεν θα αποτελέσει πόλο έλξης μόνο για όσους αγαπούν την τέχνη, αλλά και για όσους θα ήθελαν να δουν ένα στιγμιότυπο από το παρελθόν να μεταφέρεται ακέραιο στο παρόν μέσα από το παντοπωλείο που βρισκόταν στο ισόγειο του οικήματος.

«Επισκεπτόμουν το σπίτι για χρόνια, γνώριζα ότι υπήρχαν κρυψώνες, πόρτες που οδηγούσαν σε μικρά δωμάτια όπου πίναμε ποτά δίπλα σε παλιά όμορφα πορτατίφ και καπνίζαμε, αλλά μια μέρα ο Τέτσης άνοιξε μια πορτούλα από το υπνοδωμάτιό του, στο ισόγειο, που οδηγούσε σε ένα μπακάλικο. Ηταν ένα παντοπωλείο που διέθετε έως και κηροπλαστείο, ενώ παράλληλα λειτουργούσε και ως ταβερνείο» εξηγεί η Ιφιγένεια Βογιατζή για το κατάστημα που ανήκε αρχικά στον παππού του ζωγράφου κι έπειτα στη θεία του και βρισκόταν στον δρόμο προς το Καμίνι. «Εχουν μείνει όλα στη θέση τους. Μπορείτε να βρείτε από κορδόνια για παπούτσια έως φιτίλια για το καντήλι κι από μια μηχανή καφέ μάρκας Pegeaut έως σπόρους τυλιγμένους σε χαρτάκια, μαζί με γυάλες γεμάτες καραμέλες και κονσέρβες», δίνει η Ιφιγένεια Βογιατζή μια εικόνα από το κλειστό εδώ και δεκαετίες κατάστημα. «Μόνο όσπρια και ρύζι δεν υπάρχουν. Κατά τα άλλα είναι γεμάτο με σέσουλες, ζυγαριές, μπουκάλια με κονιάκ και ούζο…» συνεχίζει ο Γιώργος Ρόρρης. Η οικία Τέτση, που ώς τώρα είχε ανοίξει μόνο δύο ημέρες (τον Μάρτιο και τον Αύγουστο του 2016), πλέον θα είναι επισκέψιμη σε όποιον το ζητήσει, σε συνεργασία με το προσωπικό της γειτονικής ιστορικής οικίας Λαζάρου Κουντουριώτη, επίσης παραρτήματος του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στην Υδρα, που λειτουργεί ως μουσείο από το 2001, με κοινό εισιτήριο.

INFO

Ξενάγηση στο σπίτι – ατελιέ του Παναγιώτη Τέτση στην Υδρα από τον μαθητή του Γιώργο Ρόρρη το Σάββατο 17 στις 19.00 και την Κυριακή 18 στις 11.00. Πληροφορίες στο τηλ. 2298052421. Ο χώρος θα λειτουργεί ώς το τέλος Οκτωβρίου καθημερινά 10.00 – 16.00.