Ηπυρκαγιά ξέσπασε μέσα στη νύχτα, λίγο πριν από τη 1:00 τοπική ώρα, βρήκε πολλούς από τους περίπου 500 ενοίκους στον ύπνο. Ξεκίνησε από τον δεύτερο όροφο του Grenfell Tower, ενός κτιρίου εργατικών κατοικιών στο Νορθ Κένσινγκτον, στο Δυτικό Λονδίνο, και δεν άργησε να φτάσει στον τελευταίο, 24ο όροφο. Ο 22χρονος Σατζάντ Τζαμαλβατάν επέστρεφε από τον κινηματογράφο μαζί με την αδελφή του όταν του τηλεφώνησε πανικοβλημένη η μητέρα του, που αντιμετωπίζει κινητικές δυσκολίες, από το διαμέρισμά τους στον 3ο όροφο. Επέστρεψε τρέχοντας και την βρήκε έξω, σώα. «Οταν έφτασα, καίγονταν ήδη δέκα όροφοι και κάθε λεπτό που περνούσε οι φλόγες κατάπιναν ακόμη έναν όροφο. Είδα ανθρώπους να πηδάνε από τα παράθυρα του 16ου ή του 17ου. Ηταν μια κόλαση». Περισσότεροι από 200 πυροσβέστες, με 40 πυροσβεστικά οχήματα ρίχτηκαν στη μάχη. Πέρασαν όμως ατελείωτες ώρες μέχρι να ελέγξουν την πυρκαγιά. Αργά χθες το βράδυ, υπήρχαν ακόμη θύλακοι φωτιάς. Και άγνωστος αριθμός αγνοουμένων, μόνο ένας προσωρινός αριθμός θυμάτων: 12 νεκροί και 74 τραυματίες, οι 18 σε κρίσιμη κατάσταση. Μια προαναγγελθείσα τραγωδία.

Οι πολιτικές προεκτάσεις

Ο σύλλογος ενοίκων Granfell Action Group διαμαρτυρόταν εδώ και χρόνια για ολιγωρίες της διαχειρίστριας εταιρείας που είχε μισθώσει ο δήμος και ελλιπή μέτρα ασφαλείας. Σε έναν συνδυασμό «κυβερνητικών περικοπών, κακοδιαχείρισης της τοπικής αρχής και απόλυτης περιφρόνησης προς τους ενοίκους» απέδωσε χθες την ευθύνη για το νέο αυτό δράμα που έπληξε τη Βρετανία, μετά τις τρεις τζιχαντιστικές επιθέσεις που έχει ζήσει από τον Μάρτιο, δίκτυο ακτιβιστών που περιλαμβάνει και το Granfell Action Group. Απαίτησε μάλιστα την παραίτηση του νέου προσωπάρχη της Τερίζα Μέι, Γκάβιν Μπάργουελ. Διότι πληροφορίες τον θέλουν να αγνόησε και αυτός, τους δώδεκα μήνες που διετέλεσε υπουργός Στέγασης έως ότου χάσει τη βουλευτική του έδρα στις πρόσφατες εκλογές, έκθεση εμπειρογνωμόνων που προειδοποιούσε για τους κινδύνους πυρκαγιάς σε πολυώροφα κτίρια διαμερισμάτων. Την έκθεση είχε παραγγείλει η Διακομματική Ομάδα Πυρασφάλειας και Διάσωσης μετά τον θάνατο 6 ανθρώπων από πυρκαγιά στο 14ώροφο Lakanal House, στο Κάμπεργουελ του Λονδίνου, το 2009. Οι εμπειρογνώμονες διαπίστωσαν πως υπάρχουν στη βρετανική πρωτεύουσα κάπου 4.000 αντίστοιχα πολυώροφα κτίρια χωρίς πυροσβεστικά συστήματα καταιονισμού, και ζήτησαν επανεξέταση των κανονισμών πυρασφάλειας. Η έκθεσή τους φέρεται να αφέθηκε στο συρτάρι από διαδοχικούς υπουργούς την τελευταία τετραετία.

Σκηνές χάους και πανικού

Οι επιζήσαντες περιγράφουν σκηνές απόλυτου πανικού, καταγγέλλουν πως δεν χτύπησε ποτέ κανένας συναγερμός, λένε επίσης πως οι πυροσβέστες καλούσαν αρχικά τους ενοίκους να μείνουν μέσα στα διαμερίσματά τους, φράζοντας όλα τα ανοίγματα με βρεγμένες πετσέτες: «Είναι προφανές πως δεν φαντάζονταν ότι θα φτάσει η κατάσταση σε τέτοιο σημείο». «Βλέπαμε πολλά παιδιά και γονείς να ουρλιάζουν βοήθεια! βοήθεια! από τα παράθυρα των πάνω ορόφων. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Απλώς στεκόμασταν ουρλιάζοντας, και εμείς, και αυτοί», έλεγε μια αυτόπτης μάρτυρας, η Αμίνα Σαρίφ. «Φώναζα στον κόσμο να κατέβει, αλλά έλεγαν πως δεν μπορούσαν, γιατί υπήρχε υπερβολικά πολύς καπνός στους διαδρόμους», έλεγε ένας άλλος, ο Τζόντι Μάρτιν. Πληροφορίες μιλούσαν για ένα μωρό το οποίο ρίχτηκε από τον 9ο ή τον 10ο όροφο και κατάφερε να το πιάσει κάποιος από τους συγκεντρωμένους. «Στα 29 χρόνια της καριέρας μου ως πυροσβέστης, ποτέ ποτέ δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο», δήλωσε η αρχιπυροσβέστρια Ντάνι Κότον.

Προειδοποιήσεις από το 2012

Το Grenfell Tower κατασκευάστηκε το 1974, διέθετε 120 διαμερίσματα στους 20 από τους 24 ορόφους του. Ανήκει στην τοπική αυτοδιοίκηση που είχε εκχωρήσει τη διαχείρισή του σε εξωτερική εταιρεία. Σύμφωνα με την «Guardian», οι πρώτες προειδοποιήσεις για το κτίριο χρονολογούνται στο 2012, όταν διαπιστώθηκε στη διάρκεια επιθεώρησης πως ο εξοπλισμός πυρόσβεσης είχε να ελεγχθεί τέσσερα χρόνια. Εναν χρόνο αργότερα, καταγγέλλει ο σύλλογος Grenfell Action Group, «οι ένοικοι βίωσαν μια περίοδο τρομακτικών φαινομένων ξαφνικής ανόδου της τάσης που, όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια, είχαν προκληθεί από ελαττωματική καλωδίωση. Αλλά όλες μας οι προσπάθειες να αναδείξουμε τη σοβαρότητα του συμβάντος αποκρούστηκαν από τη διαχειριστική εταιρεία». Το 2014, η τελευταία συνέστησε γραπτώς στους ενοίκους να παραμείνουν εντός του διαμερίσματός τους σε περίπτωση πυρκαγιάς –μία συμβουλή την οποία ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν χαρακτήρισε χθες ξεκάθαρα «κακή».

Τον Μάιο του 2016, ολοκληρώθηκαν στο Grenfell Tower εργασίες ανακαίνισης συνολικού κόστους 10 εκατομμυρίων στερλινών (11,35 εκατ. ευρώ), χρηματοδοτημένες από το δημοτικό συμβούλιο του Κένσινγκτον και του Τσέλσι, στο πλαίσιο αναβάθμισης της περιοχής. Το κτίριο εξοπλίστηκε με διπλά τζάμια, νέο κεντρικό σύστημα θέρμανσης και εξωτερική θερμομόνωση τοίχων –χθες εκφράζονταν υποψίες ότι το υλικό που χρησιμοποιήθηκε επιτάχυνε την επέκταση της πυρκαγιάς. Ο σύλλογος των ενοίκων είχε καταγγείλει επανειλημμένως τόσο στη διάρκεια όσο και μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς στο κτίριο –μεταξύ άλλων και λόγω της μοναδικής εξόδου κινδύνου που υπήρχε. Σύμφωνα με τοπική δημοτική σύμβουλο, την Τζούντιθ Μπλάκμαν, ήταν τόσο έντονη η ανησυχία τους που ζήτησαν να πάει ανεξάρτητος αξιολογητής πυρασφάλειας αλλά το δημοτικό συμβούλιο απέρριψε το αίτημά τους και όταν η ίδια επέμεινε προσπάθησαν να την απομακρύνουν από τη θέση της.

Αμείλικτα τα ερωτήματα

«Είμαι σε κατάσταση σοκ, αλλά δεν μπορώ να πω ότι αιφνιδιάστηκα», δήλωνε χθες ο Ντέβιντ Κόλινς, πρώην πρόεδρος του συλλόγου των ενοίκων. «Συνηθίζαμε να λέμε πως χρειαζόταν να συμβεί μια τραγωδία για να ανοίξουν τελικά τα μάτια του κόσμου και να λογοδοτήσουν οι διαχειριστές του κτιρίου. Αν είχαν επισημανθεί τα ίδια προβλήματα σε κάποια πλούσια γωνιά του Κένσινγκτον και του Τσέλσι, θα είχαν σπεύσει να τα αντιμετωπίσουν. Αλλά εδώ, όχι. Είναι μια πολυεθνοτική, πολυπολιτισμική κοινότητα την οποία οι υποτιθέμενοι αντιπρόσωποί της δεν ακούνε ποτέ». «Τις επόμενες ημέρες θα τεθούν πολλά ερωτήματα όσον αφορά τα αίτια αυτής της τραγωδίας και θέλω να διαβεβαιώσω τους Λονδρέζους πως θα πάρουμε όλες τις απαντήσεις», δήλωσε χθες ο Σαντίκ Καν. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες μιλούσαν για ένα «ψυγείο που εξερράγη». Εν αναμονή των απαντήσεων, ο αρμόδιος υπουργός Νικ Χερντ προανήγγειλε ελέγχους σε όλους τους πύργους κατοικιών όπου γίνονται εργασίες ανακαίνισης ανάλογες με εκείνες του Grenfell Tower.

Τελευταία Νέα