Η πώληση της μεγαλύτερης ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας αποτελεί αναμφίβολα την είδηση της δεκαετίας για τον κλάδο. Η νύφη έχει μεγάλη προίκα, είναι άλλο όμως αυτό, και άλλο να επιστρατεύεται για τα μάτια της ολόκληρος υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, ο πολύς Γουίλμπουρ Ρος, την ώρα που στα πόδια της Εθνικής Ασφαλιστικής «σφάζονται» εδώ και τουλάχιστον δύο μήνες ελληνοαμερικανοί και κινέζοι επενδυτές. Κρυμμένες υπεραξίες, μια μεγάλη ευκαιρία σε καλή τιμή, τι ακριβώς πυροδότησε αυτήν τη μάχη;
Σίγουρα ένας λόγος είναι τα τεράστια περιθώρια ανάπτυξης της ελληνικής αγοράς. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι η εγχώρια ασφαλιστική δαπάνη βρίσκεται καθηλωμένη στα επίπεδα του 1990, δηλαδή οριακά πάνω από 2% του ΑΕΠ, όταν στην Ευρώπη αντιπροσωπεύει περίπου το 8%, στην Ολλανδία φτάνει το 12% και στη Βρετανία το 13% του ΑΕΠ. Στον κλάδο Ζωής η διείσδυση είναι τέσσερις φορές χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ σε αδιανόητα χαμηλά επίπεδα βρίσκεται η ασφάλιση κατοικίας, παρότι ζούμε στην πιο σεισμογενή περιοχή της Ευρώπης και έχουμε από τα μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης.
ΤΟ BANCASSURANCE. Και πάλι όμως η αγορά δεν φανταζόταν τέτοια κούρσα σαν αυτήν για την Εθνική Ασφαλιστική. Το κλειδί λέγεται Εθνική Τράπεζα. Η «προίκα» της βρίσκεται στο συμβόλαιο αποκλειστικής διάθεσης των τραπεζοασφαλιστικών της προϊόντων από το τραπεζικό δίκτυο της Εθνικής, για 10 χρόνια με δικαίωμα επέκτασης για ακόμη 5 έτη. Η χρυσή αυτή σύμβαση εξηγεί γιατί οι δύο μνηστήρες, η ελληνοαμερικανικών συμφερόντων Exin – Calamos και η κινεζική Fosun, ανέβαζαν μέχρι τέλους τον πήχη των προσφορών τους. Το bancassurance είναι που κάνει τη διαφορά, όπως έδειξε και η εμπειρία μιας άλλης ασφαλιστικής, της Eurolife. Το 2000, δεν ήταν παρά ένα ασήμαντο μέγεθος, προτού ξεκινήσει να σχεδιάζει για το δίκτυο της Eurobank τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα, τραβώντας το βλέμμα της Fairfax του Πρεμ Γουάτσα, ο οποίος και το 2015 την ενέταξε έναντι 360 εκατ. ευρώ στο χαρτοφυλάκιό του.
Στην περίπτωση της Εθνικής Ασφαλιστικής, οι Ελληνοαμερικανοί της Calamos – Exin Partners που επελέγησαν ως προτιμητέοι αγοραστές φέρονται να έχουν προσφέρει περίπου 1 δισ. ευρώ για το 100% της πρώτης σε μερίδιο αγοράς ελληνικής εταιρείας. Δεδομένου ότι η Εθνική πουλά το 75% της θυγατρικής της, μιλάμε για τίμημα 720-750 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα μπορεί να μοιάζουν πολλά, όχι όμως για τον Ελληνοαμερικανό που, σύμφωνα με το περιοδικό «Forbes», κατέχει τη 258η θέση στη λίστα με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο.
ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ. Το γιατί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την Εθνική Ασφαλιστική δεν εξαντλείται στα παραπάνω. Κοινό μυστικό στην αγορά είναι ότι όποιος βάλει πόδι στην εταιρεία, μπορεί από καλύτερη θέση να βάλει, όταν θα έρθει η ώρα, πόδι και στην Εθνική Τράπεζα. «Δεν αποκλείεται να ενδιαφερθούμε πιο έντονα για τον ελληνικό τραπεζικό τομέα αν εμφανιστεί κάποια ευκαιρία στο μέλλον» είχε πει τον Μάιο στο Bloomberg ο Jim Jiannong Qian, πρώτος αντιπρόεδρος της Fosun, και ενώ είχαν προηγηθεί φήμες ότι οι Κινέζοι διεκδικούν το 10% της τράπεζας, μαζί με θέση στο Διοικητικό της Συμβούλιο. Τυπικά, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθετότητας θα πρέπει μέχρι τον Ιούνιο του 2020 να έχει ολοκληρώσει την αποστολή του, δηλαδή να έχει πουλήσει τα μερίδια που κατέχει στις συστημικές τράπεζες. Το Ταμείο είναι σήμερα ο βασικός μέτοχος της Εθνικής Τράπεζας με 40,39%, της Τράπεζας Πειραιώς με 26,42%, ενώ κατέχει επίσης ποσοστό 11% στην Alpha Bank και 2,38% στη Eurobank. Και αν η Πειραιώς διαθέτει έναν ιδιώτη μέτοχο με ποσοστό άνω του 5% (Paulson 7,32%), η Εθνική δεν διαθέτει ακόμη κανέναν.
Ετσι ίσως εξηγείται, λένε κάποιες διπλωματικές πηγές, και ο εκνευρισμός των υπερατλαντικών μας συμμάχων. Εκφράστηκε τον Μάιο μέσω επιστολής του αμερικανού υπουργού Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος προς τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, παρεμβαίνοντας ανοικτά στον διαγωνισμό, παίρνοντας ευθέως θέση υπέρ της Calamos Investments και μιλώντας για την ανάγκη τήρησης διαφανών διαδικασιών(;). Από την άλλη πλευρά, είναι κοινό μυστικό στην πιάτσα ότι ο Τζον Κάλαμος και ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Τζον Κουδούνις θεωρούνται ισχυροί παράγοντες του ελληνοαμερικανικού λόμπι.
Ο ΓΑΜΟΣ. Το σίριαλ για τον γαμπρό της Εθνικής Ασφαλιστικής βρίσκεται στην τελική στροφή του δρόμου, τα νομικά γραφεία των δύο πλευρών λέγεται ότι συζητούν μια σειρά από λεπτομέρειες, όπως ο χρόνος μίσθωσης του σήματος «Εθνική», και αν όλα κυλήσουν ομαλά, κάπου προς τα τέλη του μήνα η μεγαλύτερη ελληνική ασφαλιστική θα έχει αλλάξει χέρια. Στην πραγματικότητα αυτό που απασχολεί περισσότερο την Εθνική είναι να «δέσει» νομικά από κάθε πλευρά τη σύμβαση, καθώς ξέρει καλά, όπως και η κυβέρνηση, ότι οποιαδήποτε σκιά θα δώσει πάτημα για δικαστικές προσφυγές στην κινεζική Fosun, που, σημειωτέον, συμμετέχει και στο έργο του Ελληνικού. Ουδείς γνωρίζει αν οι Κινέζοι έχουν πει την τελευταία τους λέξη, με την ηγεσία των οποίων είχε συναντηθεί προ μηνός στο Πεκίνο το κυβερνητικό επιτελείο. Ενα από τα deals άλλωστε που ο Αλέξης Τσίπρας είχε πάρει μαζί στις βαλίτσες του ήταν και αυτό της Εθνικής Ασφαλιστικής.