Το Ελληνικό στον διάδρομο απογείωσης

Δύο ουρανοξύστες, ένας στο παραλιακό μέτωπο που θα φιλοξενεί το καζίνο και ένας στο μητροπολιτικό πάρκο, ένα ενυδρείο, μια μεγάλη μαρίνα, εκτεταμένες περιοχές κατοικίας, μια μεγάλη εμπορική ζώνη και ένας από τους μεγαλύτερους χώρους πρασίνου στην Ευρώπη.

Ετσι κάπως θα δείχνει στο μέλλον το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού. Εργο φαραωνικό, όπως δείχνει και ο προϋπολογισμός των 7 δισ. ευρώ, με μπόλικο ακόμη δρόμο μπροστά του, για το οποίο όμως χθες έγινε ένα πρώτο σημαντικό βήμα με την κατάθεση από το επενδυτικό σχήμα τού master plan.

Στον ογκωδέστατο φάκελο που υποβλήθηκε από τη Lamda Development στο ΤΑΙΠΕΔ περιγράφεται τι ακριβώς θα γίνει και πού σε περίπου 6.000 στρέμματα του πρώην αεροδρομίου, ενώ περιλαμβάνει κείμενα για την οριοθέτηση των ρεμάτων, χάρτες γεωολογικής καταλληλότητας, ειδική έκθεση για τους ουρανοξύστες και πρόγραμμα ανάπτυξης του Ελληνικού κατά φάσεις.

Στο παραλιακό για παράδειγμα μέτωπο, στο οποίο και πέφτει το βάρος του σχεδιασμού, ξεχωρίζουν τρία κτίρια – τοπόσημα, ο ουρανοξύστης 1.200 δωματίων με το καζίνο –ακριβώς στο σημείο όπου ο δασάρχης έχει χαρακτηρίσει δασικά 37 στρέμματα –μαζί με την αναβάθμιση της υφιστάμενης μαρίνας, ένα ενυδρείο και συνεδριακούς χώρους.

«Δεν είναι Legoland…»

Στο παράδοξο της απόφασης χαρακτηρισμού ως δασικής μιας έκτασης στο πιο κομβικό σημείο του έργου αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development κατά τη χθεσινή γενική συνέλευση της εταιρείας: «Δεν είναι Legoland το master plan. Δεν μπορείς να πάρεις ένα κομμάτι του master plan και να το πας αλλού» oπως είπε χαρακτηριστικά o Οδυσσέας Αθανασίου.

Στην πραγματικότητα μιλάμε για το πιο στρατηγικό σημείο από το σύνολο των 6.200 στρεμμάτων, καθώς στα επίμαχα 37 στρέμματα πρόκειται, με βάση το master plan, να δημιουργηθεί ένα από τα τοπόσημα του έργου, δηλαδή ένα ολοκληρωμένο θέρετρο που θα περιλαμβάνει το καζίνο, εκθεσιακούς και συνεδριακούς χώρους και το οποίο θα συνδέεται μέσω γέφυρας με τη μαρίνα του Αγίου Κοσμά.

Ακριβώς πίσω από το παραλιακό μέτωπο, απλώνεται το μητροπολιτικό πάρκο συνολικής έκτασης 2.000 στρεμμάτων, σημαντικά μεγαλύτερο από το Hyde Park του Λονδίνου (1.420 στρ.), όπως και από τα υφιστάμενα ελληνικά. Σε ειδικό χώρο εντός του πάρκου πρόκειται να συγκεντρωθούν όλες οι αθλητικές δραστηριότητες, όπως στίβος, γήπεδα ποδοσφαίρου, αντισφαίρισης, υπαίθριας τοξοβολίας, καθώς και ένα πολυδύναμο κέντρο εκδηλώσεων χωρητικότητας 15.000 θεατών που θα φιλοξενεί εκθέσεις, παραστάσεις κ.ο.κ.

Εχει μακρύ δρόμο ακόμα…

Η μακέτα του Ελληνικού είναι σίγουρα ωραία, αλλά για να γίνει έργο ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, όπως τον περιέγραψε ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης. Αφενός το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ), όπως αποκαλείται το master plan, χρειάζεται γνωμοδότηση ειδικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων προς τους υπουργούς Οικονομικών και Περιβάλλοντος, διαδικασία, βάσει νόμου, διάρκειας δύο μηνών.

Επειτα το σχέδιο πρέπει να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, εν συνεχεία να πάρει τη μορφή Προεδρικού Διατάγματος (στο καλό σενάριο ώς τον Νοέμβριο) και τέλος να εγκριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

«Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε… χθες» είπε χαρακτηριστικά ο Οδυσσέας Αθανασίου, φωτογραφίζοντας τα προσκόμματα, συχνά από το πουθενά, που επανειλημμένα έχει αντιμετωπίσει το έργο τα δυόμισι τελευταία χρόνια.

Εάν ο μηχανισμός του Δημοσίου και η κυβέρνηση υπερβούν εαυτούς, τότε οι πρώτες μπουλντόζες θα μπορούσαν να μπουν στο εργοτάξιο στις αρχές του 2018 και εφόσον στο μεταξύ έχει κερδηθεί η ένσταση του ΤΑΙΠΕΔ κατά της απόφασης του δασάρχη, τον οποίο και φωτογράφισε χθες ο Φλαμπουράρης μιλώντας για καθυστερήσεις. Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, θα πρέπει το υπουργείο Οικονομικών να προκηρύξει τον διαγωνισμό για την παραχώρηση άδειας καζίνο και να μετεγκατασταθεί αλλού μια σειρά από χρήστες του χώρου, κυρίως του Δημοσίου, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον ΟΑΣΑ, που μέχρι πρότινος ζητούσε 35 εκατ. ευρώ για να μεταφέρει το αμαξοστάσιό του σε άλλο χώρο. Σε κάθε περίπτωση και μόνο εφόσον συμβούν τα παραπάνω, τότε μόνο το επενδυτικό σχήμα θα πληρώσει στο Δημόσιο την πρώτη δόση ύψους 300 εκατ. ευρώ επί του συνολικού τιμήματος των 915 εκατ. ευρώ.

Τα αρχαία και τα δάση

Η επένδυση στο Ελληνικό είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς για ένα έργο που συζητείται επί δεκαετίες προκηρύχθηκε τελικά διαγωνισμός το 2012, ολοκληρώθηκε το 2014, τρία χρόνια μετά, και ουδείς γνωρίζει πότε ακριβώς θα πάρει μπροστά.

Επειτα πάντως από πολλές κωλυσιεργίες και τρικλοποδιές που εμφανίζονταν από το πουθενά, ένα ένα τα μεγάλα μέτωπα μοιάζουν να κλείνουν. Τέτοια ήταν και η εκρεμμότητα με την Αρχαιολογία, όπου η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει τελικά νομοθετική διάταξη που δεσμεύει το Δημόσιο ότι σε περίπτωση εύρεσης ευρημάτων στο πρώην αεροδρόμιο θα ακολουθούνται συγκεκριμένα σφιχτά χρονοδιαγράμματα και δεν θα γίνεται παρακώληση του έργου. Τη διάταξη συνοδεύει ως παράρτημα ένα «μνημόνιο κατανόησης» μεταξύ του υπ. Πολιτισμού (ΥΠΟΑ) και του επενδυτή, το οποίο και περιγράφει αναλυτικά το πλαίσιο των διαδικασιών για την εκτέλεση των αρχαιολογικών ερευνών στο Ελληνικό καθ’ όλη τη διάρκεια των 25 ετών που θα διαρκέσουν οι εργασίες. Η υπογραφή του μνημονίου φαίνεται ότι καλύπτει καθεμία από τις εμπλεκόμενες πλευρές, όπως προκύπτει από πρόσφατη συνάντηση στο ΤΑΙΠΕΔ, παρουσία εκπροσώπων του υπ. Πολιτισμού και του επενδυτή.

Ανοικτή απομένει ακόμη η εκκρεμότητα με τα 37 «δασικά» στρέμματα στο παραλιακό μέτωπο. Στο θέμα κλήθηκε χθες να πάρει θέση ο επικεφαλής της Lamda Development Οδυσσέας Αθανασίου. Ερωτηθείς τι θα συμβεί αν η ένσταση του ΤΑΙΠΕΔ κατά της απόφασης του δασάρχη είναι αρνητική, χαρακτήρισε το σενάριο υποθετικό, ανέφερε πάντως ότι «οι άνθρωποι είναι εδώ για να βρίσκουν λύσεις, ωστόσο όταν έγινε ο διαγωνισμός είχε κάποιους συγκεκριμένους κανόνες σε διάφορα στάδια».

Σε 25 χρόνια και 4 φάσεις

Κατά την πρώτη φάση ανάπτυξης του έργου, διάρκειας 1-5 ετών, προγραμματίζεται να γίνει η ανάπλαση του παράκτιου μετώπου και του μητροπολιτικού πάρκου, με αναβάθμιση της μαρίνας, κατασκευή του ενυδρείου και του ξενοδοχείου της μαρίνας 170 δωματίων. Ταυτόχρονα προβλέπεται η μεταφορά και ο εκσυγχρονισμός των αθλητικών εγκατάστασεων του Αγίου Κοσμα σε ειδικό χώρο εντός του μητροπολιτικού πάρκου. Κατά την ίδια περίοδο, σχεδιάζεται η ολοκλήρωση της ανακαίνισης του ιστορικού κτιρίου του πρώην ανατολικού αεροσταθμού (σχεδιασμού Eero Saarinen) το οποίο και έχει κριθεί διατηρητέο. Επίσης θα ξεκινήσουν τα πρώτα εργα υποδομής, όπως λιμενικά, συγκοινωνιακά, διευθέτηση ρεμάτων, κατασκευή δικτύων διαχείρισης λυμάτων και αστικών αποβλήτων κ.ο.κ. Ταυτόχρονα θα φυτευτεί έκταση άνω των 760 στρεμμάτων.

Κατά τη δεύτερη φάση, από το 6ο έως το 10ο έτος των εργασιών, προβλέπεται η κατασκευή του ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος (καζίνο), των μεγάλων ξενοδοχείων, των εμπορικών χρήσεων, των κτιρίων γραφείων, των εκπαιδευτικών – ερευνητικών δραστηριοτήτων, του ψηλού κτιρίου κατοικιών στην περιοχή της μαρίνας, έργων υποδομής καθώς και φύτευση περίπου 438 στρεμάτων.

Κατά την τρίτη φάση, από το 11ο μέχρι το 15ο έτος, θα συμπληρωθούν οι ξενοδοχειακές εμπορικές και οι γραφειακές χρήσεις, ο μητροπολιτικός πόλος θα ενισχυθεί με ιατρικό τουρισμό, ενώ προβλέπεται πρόσθετη φύτευση περίπου 430 στρεμάτων. Τέλος, κατά την τέταρτη φάση, δηλαδή ανάμεσα στο 16ο και 25ο έτος των εργασιών, θα λάβει χώρα μια σειρά από συμπληρωματικές εμπορικές αναπτύξεις και κατοικίες.