Εκρηξη των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ εκτιμάται ότι θα προκαλέσει η νέα αύξηση των εισφορών προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η τραγική οικονομική κατάσταση του Ταμείου. Παράλληλα σχεδιάζεται για τον Αύγουστο να τεθεί σε εφαρμογή η νέα ρύθμιση για την εξόφληση χρεών με αβέβαια αποτελέσματα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες βρίσκονται σε απόγνωση αφού λόγω της οικονομικής κρίσης δεν είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους προς τον ΕΦΚΑ, ενώ οι νέες αυξήσεις των εισφορών τους το 2018 και το 2019 εκτιμάται ότι θα εντείνουν τα προβλήματα. Ηδη ο ΕΦΚΑ βουλιάζει στα χρέη που έχουν φτάσει στο ύψος ρεκόρ των 22,49 δισ. ευρώ! Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ανείσπρακτων Οφειλών, του γνωστού ΚΕΑΟ, 80% των οφειλετών, δηλαδή 493.577 οφειλέτες χρωστούν έως 30.000 ευρώ ο καθένας. Οπως αναφέρει η τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ, τα χρέη αυξήθηκαν 3,9 δισ. ευρώ τα χρόνια της κρίσης.
Στο πλαίσιο αυτό αντιμέτωποι με χιλιάδες κατασχέσεις βρίσκονται οφειλέτες ασφαλιστικών ταμείων, ακόμη και για μικρά χρέη μέχρι τις 5.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, από την αρχή του έτους έχουν γίνει 18.000 κατασχέσεις, περίπου 200 την ημέρα. Πρώτοι είναι αυτοί που έχουν χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία άνω των 5.000 ευρώ. Το Κέντρο Είσπραξης προχωρά στα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης των χρεών και στο στόχαστροδεν μπαίνουν μόνο οι λεγόμενοι μεγαλοοφειλέτες αλλά ουσιαστικά όλοι, ακόμη και όσοι έχουν μικρά χρέη μέχρι το ποσό των 5.000 ευρώ. Ηδη όλα τα στοιχεία των μικροοφειλετών, των ανθρώπων με χρέη κάτω από 5.000 ευρώ έχουν μεταβιβαστεί στο ΚΕΑΟ και ουσιαστικά όλοι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο είναι στο στόχαστρο εφόσον υπάρχει τραπεζικός λογαριασμός με διαθέσιμο ποσό.
Η εικόνα των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ (31 Μαρτίου 2017) έχει ως εξής:
– Οι συνολικές οφειλές ανέρχονται σε 22.492.806.684 ευρώ.
– Το 82,65% (ποσό 18.590.230.616 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
– Το 80% των οφειλετών (493.577 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας.
– Μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 64.433 οφειλέτες που έχουν οφειλή 50.001 – 100.000 ευρώ (περίπου 20% του τρέχοντος υπολοίπου).
– Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές άνω του ενός εκατ. ευρώ (1.594 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 28% του υπολοίπου οφειλών).
ΕΙΣΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, οι τρόποι με τους οποίους εκδηλώνεται στην πράξη το φαινόμενο αυτό ποικίλλουν. Οι συνηθέστεροι είναι οι εξής:
1.Δημιουργία οφειλών από επιχειρήσεις με σημαντικό κύκλο εργασιών που ανήκουν σε επιχειρηματίες χωρίς προσωπική περιουσία.
2.Δημιουργία οφειλών από εταιρείες χωρίς περιουσιακά στοιχεία με εικονικούς υπευθύνους, που δηλώνουν ως έδρα κάποιο λογιστικό ή δικηγορικό γραφείο.
3.Δημιουργία οφειλών από εταιρείες με διαχειριστές χωρίς περιουσιακά στοιχεία ή πρόσωπα κατά των οποίων δεν έχει νόημα η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Τέτοια πρόσωπα είναι συνήθως:
α) Υπερήλικοι, γονείς ή στενοί συγγενείς του επιχειρηματία, καθώς και άτομα πολύ νεαρής ηλικίας.
β) Οικονομικοί μετανάστες/αλλοδαποί.
γ) Κάτοικοι εξωτερικού.
4.Δημιουργία νέας επιχείρησης με την ίδια έδρα, το ίδιο αντικείμενο εργασιών και τον ίδιο διακριτικό τίτλο με επιχείρηση που δημιούργησε οφειλές και κατόπιν έπαψε να υποβάλλει ΑΠΔ. Στη νέα αυτή επιχείρηση ασφαλίζεται και το προσωπικό της παλιάς.
Οι παραπάνω «πατέντες» εισφοροδιαφυγής έχουν χρησιμοποιηθεί από δεκάδες επιχειρήσεις που μέχρι σήμερα έχει εντοπίσει το ΚΕΑΟ. Οι εταιρείες που έχουν εντοπιστεί δραστηριοποιούνται στους τομείς τουρισμού, εστίασης, ψυχαγωγίας – κέντρα διασκέδασης, παροχής υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας κ.λπ. και οι σχετικές οφειλές τους ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ. Για την αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων, άμεσης προτεραιότητας ζήτημα είναι ο ασφαλής εντοπισμός των εικονικών υπευθύνων για τον καταλογισμό των εισφορών στους πράγματι ωφελουμένους από την παράνομη δραστηριότητα. Τα πρόσωπα αυτά είναι που έχουν την υποχρέωση αλλά και την οικονομική δυνατότητα να αποκαταστήσουν τη ζημιά των ασφαλιστικών οργανισμών που προκλήθηκε από τη δραστηριότητά τους. Επιπρόσθετα, στο ΚΕΑΟ εντείνεται ο έλεγχος αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες με προτεραιότητα στις επιχειρήσεις καθαριότητας, φύλαξης, εκπαιδευτικοί όμιλοι, κέντρα αισθητικής, μονοπρόσωπες, ΕΠΕ και ΙΚΕ.