«Τι κάνει αυτή εδώ; Εσύ φταις για όλα αυτά, εσύ, το κόμμα σου και η κυβέρνησή σου. Δολοφόνε! Εχεις αίμα στα χέρια σου. Φύγε από εδώ!». Αυτή την αντίδραση συνάντησε η Τερίζα Μέι την Παρασκευή, ταν επισκέφθηκε την εκκλησία του Αγίου Κλήμη στο Κένσινγκτον, προκειμένου να συναντήσει επιζήσαντες του Grenfell Tower καθώς και οικείους των τουλάχιστον 58 ανθρώπων που χάθηκαν σε αυτό το 24ώροφο κτίριο εργατικών κατοικιών κατά τη φονικότερη πυρκαγιά στη βρετανική ιστορία. Την επομένη, η βρετανίδα πρωθυπουργός δέχθηκε στην Ντάουνινγκ Στριτ αντιπροσωπεία των πληγέντων. Επιβεβαίωσε την αποδέσμευση 5,8 εκατ. ευρώ για τη στήριξή τους και αναγνώρισε πως «η επιτόπια στήριξη για τις οικογένειες που έχουν τόση ανάγκη και η βασική ενημέρωση τις πρώτες ώρες» μετά την τραγωδία «δεν ήταν αρκετά καλές». Η Μέι έχει ήδη δώσει εντολή να ξεκινήσει δημόσια έρευνα ώστε να διαπιστωθεί «αν διαπράχθηκαν εγκλήματα» στον Grenfell Tower. Και η ίδια και οι υπουργοί της διαβεβαιώνουν πως θα κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να βοηθήσουν εκείνους που έχασαν στην πυρκαγιά τα πάντα και να διασφαλίσουν ότι αντίστοιχοι πύργοι κατοικιών θα ελεγχθούν διεξοδικά και θα καταστούν ασφαλείς. Η Βρετανία όμως ξεκινά σήμερα και επισήμως την πορεία της προς το άγνωστο του Brexit (οι διαπραγματεύσεις επρόκειτο να ξεκινήσουν στις Βρυξέλλες στις 12 το μεσημέρι, ώρα Ελλάδας) με μία ηγέτιδα που έχει απολέσει την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία (στις πρόωρες εκλογές που η ίδια προκήρυξε χωρίς να υπάρχει ανάγκη), πιέζεται ασφυκτικά από το εσωτερικό του κόμματός της (δημοσίευμα της «Daily Telegraph» έκανε λόγο για σχέδιο ανατροπής της από βουλευτές των Τόρις αν δεν τηρήσει τη δέσμευσή της για σκληρό Brexit) και βλέπει στους δρόμους του Λονδίνου οργισμένα πανό που ζητούν, πέραν από «Δικαιοσύνη για τον Grenfell», και την παραίτησή της.

Το πρώτο σοκ μετά την τραγωδία έδωσε τη θέση του στην οργή. Την Παρασκευή, εκατοντάδες κάτοικοι της περιοχής όπου βρισκόταν ο Grenfell Tower, μία από τις φτωχότερες περιοχές της Αγγλίας, έκαναν πορεία διαμαρτυρίας μέχρι το δημαρχείο του Κένσινγκτον και του Τσέλσι, ενός από τους πλουσιότερους, και με τις μεγαλύτερες ανισότητες, δήμους της χώρας. «Διαδηλώνουμε γιατί, εδώ και τρεις ημέρες, ο απλός κόσμος έχει συγκεντρώσει χρήματα, έχει βγει στους δρόμους να βοηθήσει, κοντά στα θύματα αυτής της τραγωδίας, έχει σπεύσει στα κοινοτικά κέντρα, στις εκκλησίες και τα τεμένη με δωρεές και την ίδια ώρα, ο δήμος είναι απών πέρα από ένα κείμενο αόριστο και χωρίς καμία δέσμευση απέναντι στους κατοίκους», δήλωσε ο διοργανωτής της πορείας Μουσταφά Αλμανσούρ, ένας από τους ενοίκους του καταραμένου πύργου που κατάφεραν να διαφύγουν. Με τον σύλλογο των ενοίκων να είχε καταγγείλει επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς στο κτίριο, ήταν τόση η ένταση που δεν άργησαν να ξεσπάσουν επεισόδια με την αστυνομία, όταν καμιά δεκαριά διαδηλωτές εισέβαλαν στο δημαρχείο. Η απουσία του δήμου ήταν τόσο κραυγαλέα που υποχρέωσε τον βρετανικό Ερυθρό Σταυρό να αναλάβει επικεφαλής των επιχειρήσεων αρωγής των πληγέντων. Και αυτό απλά ενισχύει τη γενική πεποίθηση πως οι Αρχές όχι μόνο ευθύνονται για την τραγωδία, αλλά επιπλέον αρνούνται να αναλάβουν και τις ευθύνες τους.

«Κανείς δεν μας λέει τίποτα. Ξέρουμε πως οι νεκροί είναι πολλοί περισσότεροι από ό,τι λέει η αστυνομία. Γιατί; Τι μας κρύβουν; Ποιον θέλουν να προστατεύσουν; Γιατί επενδύθηκαν οι εξωτερικοί τοίχοι κατά την ανακαίνιση του κτιρίου με εύφλεκτα πάνελ; Γιατί δεν τοποθετήθηκαν αυτόματα συστήματα πυρόσβεσης; Ποιοι είναι υπεύθυνοι;», ζητούσε να μάθει ένας από τους ανθρώπους που ακόμα αναζητούν δικούς τους –μόνο 16 σοροί έχουν ανασυρθεί, συνολικά 58 θεωρούνται νεκροί ή αγνοούμενοι αλλά ο τελικός απολογισμός αναμένεται πολύ βαρύτερος.

Δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία: τα πάνελ που τοποθετήθηκαν πέρυσι στην εξωτερική επιφάνεια του Grenfell στο πλαίσιο της ανακαίνισης που χρηματοδότησε ο δήμος συνετέλεσαν στην πυρκαγιά –η τοποθέτηση άφλεκτων πάνελ θα είχε κοστίσει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιπλέον 5.500 ευρώ στον δήμο… Πέραν αυτής της σοβαρής αμέλειας, όμως, οι επιζήσαντες είναι πεπεισμένοι πως η ανακαίνιση ζητήθηκε από τον δήμο με αποκλειστικό στόχο να είναι πιο ωραίο, ή λιγότερο άσχημο, το θέαμα του Πύργου στα μάτια των πλουσίων κατοίκων του Κένσινγκτον. «Μετά την πυρκαγιά στο Grenfell, πρέπει να αναγνωρίσουμε πως κάτι έχει πάει πολύ, πάρα πολύ λάθος σε αυτή τη χώρα, πως κυρίως φτωχοί άνθρωποι πεθαίνουν σε μια κόλαση λόγω πιθανώς της μακροχρόνιας έλλειψης δημοσίων επενδύσεων», δήλωσε χθες ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν στον οποίο έχει αναγνωριστεί τις τελευταίες ημέρες από τους επιζώντες του Grenfell, και όχι μόνο, μια μεγάλη δόση ενσυναίσθησης σε πλήρη αντίθετη με αυτό που αποκαλούν «απόλυτη ψυχρότητα» της Μέι.

«Θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί»

Για τραγωδία που «θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί» και «δεν χρειαζόταν να συμβεί» έκανε χθες λόγο ο Εργατικός δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν έπειτα από μια διαδογματική προσευχή για τα θύματα στην εκκλησία του Αγίου Κλήμη στο Κένσινγκτον στην οποία συμμετείχε. «Σε όσους λένε πως οι κανόνες, οι κανονισμοί, η υγεία και η ασφάλεια, οι επενδύσεις, είναι κάτι κακό, τους λέω ελάτε στο Grenfell Tower. Η τραγωδία που παρακολουθούμε είναι συνέπεια των λαθών και της ολιγωρίας των πολιτικών, του δημοτικού συμβουλίου και της κυβέρνησης», πρόσθεσε.