Καθαρές γραμμές

Μέσα στο κλειστό θέατρο, με τους κύβους, μικρούς, μεσαίους και μεγάλους να αποτελούν το βασικό σκηνικό, η «Μητρόπολη» της ομάδας momentum βρήκε τον εσωτερικό της τόπο. Eναν σχεδόν χρόνο μετά την κατασκευή της, επιστρέφει κεκλεισμένων των θυρών. Σαν φωτισμένη ασπρόμαυρα, η παράσταση «Χορός και Αγγελος από το πανάρχαιο δράμα», όπως επισημαίνει και ο υπότιτλός της, θέτει στο επίκεντρο την αρχαία τραγωδία μέσα από τα «μάτια» τους και με έναν δικό της τρόπο αναδεικνύει τα έργα εστιάζοντας στους αγγελιαφόρους και στα χορικά.

Ο Αργύρης Πανταζάρας είναι εκείνος που εμπνεύστηκε και έστησε τη «Μητρόπολη», πρώτα για τον ανοιχτό χώρο του Μικρού Θεάτρου της Επιδαύρου (καλοκαίρι 2016) και τώρα, για το αθηναϊκό Σύγχρονο Θέατρο στο Γκάζι. Ο ηθοποιός που εξελίσσεται συστηματικά μέσα από τις ερμηνείες του, αναπτύσσει παράλληλα με τις υποκριτικές του πτυχές και τις σκηνοθετικές του, όπως είχε κάνει πρώτα με το μπεκετικό «ΑΩ». Καλλιτέχνης πειθαρχημένος με μια συνολική ματιά πάνω στα πράγματα, καταθέτει εδώ με τρόπο σωματικό αλλά πεντακάθαρο, τον λόγο της αρχαίας τραγωδίας.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ. Πράγματι, ο ηθοποιός και ο λόγος είναι τα βασικά συστατικά της παράστασης: τα σώματα, κορμιά άλλοτε ρημαγμένα, άλλοτε περήφανα, μαρτυρούν τα βιώματά τους, δίχως να κρύβουν τον πόνο, τον φόβο, την ψυχική τους κατάσταση ή την οδύνη. Ο λόγος ακολουθεί την εξέλιξη του δράματος, άλλοτε σκληρός, ακόμα και τρομακτικός και άλλοτε συναισθηματικός, αναδεικνύει τη συμπόνια στους πάσχοντες.

Ολα είναι στη θέση τους, σ’ αυτή τη γεωμετρική συμμετρία που ορίζει η «Μητρόπολη», μέσα από τα ακριβή χαρακτηριστικά της. Με μελετημένες κινήσεις, χωρίς υπερβολές, τα σώματα, που καθορίζουν την εξέλιξη κινούνται στον χώρο σαν αναπόσπαστα κομμάτια του. Ενδιαφέρουσα η χρήση του καθρέφτη, μετατρέπεται σε εργαλείο αντικατοπτρισμού και ενδοσκόπησης.

Καίρια τα αποσπάσματα που επελέγησαν (τη δραματουργική επεξεργασία και τη διασκευή υπογράφουν ο Πανταζάρας με την Ελίνα Μαντίδη), επιλεγμένα όλα προς τον στόχο του συνόλου: παρούσα η «Αντιγόνη» αλλά και ο «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή στη μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου, οι «Βάκχες» και η «Μήδεια» του Ευριπίδη από τη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά και τέλος ο «Ηρακλής Μαινόμενος» του Αισχύλου στη μετάφραση Γιώργου Μπλάνα.

Η μνήμη και η λήθη, η φυγή και η άφιξη, ο πόλεμος και η βία, ο μύθος και η πραγματικότητα, οι ήρωες στην άνοδο και την πτώση τους, η σκληρότητα που τους χαρακτηρίζει –με κορυφαίο το απόσπασμα από τον «Ηρακλή Μαινόμενο», η παράσταση αγκαλιάζει με έναν ιδιαίτερο τρόπο την τραγωδία. Χωρίς να την προδίδει, χωρίς να μειώνει το μεγαλείο της, συμπυκνώνει μέσα από στίχους και σε διάρκεια μόλις 70 λεπτών το όλον του δικού της στόχου. Κι αυτό είναι, ίσως, το μεγάλο της πλεονέκτημα. Χωρίς περιττές σκηνικές φλυαρίες, με ηθοποιούς επιλεγμένους με γνώμονα τη λιτότητα, η παράσταση διαπερνά, μέσα από πέντε κορυφαία κείμενα της αρχαίας γραμματείας, και αποτυπώνει το πρόσωπο του Αγγελιαφόρου, την αγωνία και την εμπλοκή του. Και μαζί το πρόσωπο της τραγωδίας.