Το κυβερνητικό αφήγημα άλλαξε αλλά τα μηνύματα των αναλυτών δεν είναι ευχάριστα

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ήταν κάτι σαν το ιερό δισκοπότηρο για την κυβέρνηση. Η κατάκτησή του, στα κυβερνητικά όνειρα, ήταν προδιαγεγραμμένη.

Μετά το στραπάτσο στο Eurogroup όσον αφορά το QE, το αφήγημα προσαρμόστηκε. Δύο υπουργοί της κυβέρνησης, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και ο Γιώργος Χουλιαράκης δήλωσαν χθες ότι και χωρίς QE μπορούμε να βγούμε στις αγορές.

Το σενάριο της εξόδου, της απεξάρτησης από τα Μνημόνια αρχίζει να χτίζεται από το κυβερνητικό στρατόπεδο, αλλά τα μηνύματα των αγορών και των αναλυτών προς άλλη κατεύθυνση δείχνουν: στην καλύτερη περίπτωση, μια προληπτική γραμμή πίστωσης με συγκεκριμένους όρους και δεσμεύσεις θα αντικαταστήσει το τρίτο Μνημόνιο το καλοκαίρι του 2018,· στη χειρότερη, ένα τέταρτο Μνημόνιο βρίσκεται προ των πυλών. Δοκιμαστικές, προστατευμένες, εκδόσεις ομολόγων στο μεσοδιάστημα ουδόλως αποκλείονται. Κάθε άλλο. Σχεδιάζονται και αναμένεται να υποβοηθηθούν από τον ESM. Το ζητούμενο όμως δεν είναι αυτό. Δοκιμαστική έξοδο στις αγορές πέτυχε και το καλοκαίρι του 2014 η Ελλάδα. Ακολούθησε το τρίτο Μνημόνιο.

Ηδη το οικονομικό επιτελείο κάνει τα πρώτα ανοίγματα στους επενδυτές. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος βρίσκεται από χθες στο Λονδίνο σε έναν κύκλο επαφών με τη διεθνή επενδυτική κοινότητα, ο αναπληρωτής του Γιώργος Χουλιαράκης, έδειξε προς την κατεύθυνση της δοκιμαστικής εξόδου στις αγορές με δηλώσεις του ακολουθώντας το σήμα του Πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο.

«Η ένταξη στο QE δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δοκιμαστική έξοδο στις αγορές» είπε χθες ο Χουλιαράκης στο Reuters και συμπλήρωσε: «Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία στις αγορές, που αυτό επιτυγχάνεται με την επιτυχημένη δημοσιονομική πολιτική».

Ο Χουλιαράκης λέει την αλήθεια παρότι η εμπιστοσύνη που ζητούν οι αγορές δεν περιορίζεται στο ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, το οποίο υπονοεί ο υπουργός. Ολο το προηγούμενο διάστημα αναλυτές που είχαν ξεγράψει –πολύ πριν το κοινολογήσει η κυβέρνηση –την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, μνημόνευαν την ανάγκη αξιοπιστίας, ιδιοκτησίας του προγράμματος, εφαρμογής των συμφωνηθέντων. Κάτι ανάλογο, δηλαδή, με αυτά που ζήτησε προ ημερών ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ όταν απένειμε τα εύσημα συνεργασίας στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ενώ επισήμανε τις εσωτερικές κυβερνητικές «παραφωνίες» υπουργών οι οποίοι λίγο – πολύ καθυστερούν τις αποκρατικοποιήσεις και τις μεταρρυθμίσεις. Το σήμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο, σύμφωνα με τους δανειστές.

Τα ομόλογα. Στις αγορές τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται σημαντική αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ομολόγων διετούς διάρκειας, αλλά σαφώς πιο περιορισμένη συρρίκνωση των αποδόσεων στους δεκαετείς τίτλους. Στα διετή, οι αποδόσεις υποχώρησαν χθες έως το 4,15% επιστρέφοντας στα επίπεδα του Ιανουαρίου 2010. Η τάση τους είναι σαφώς καθοδική το τελευταίο διάστημα.

Η σύγκριση των αποδόσεων του δεκαετούς τίτλου με τις αποδόσεις του 2010 οδηγεί σε ανάλογο συμπέρασμα (κοντά στα χαμηλά του Ιανουαρίου 2010). Τα χαμηλά εκείνης της εποχής, όμως, όπως τα βλέπουμε τώρα, ήταν τα «υψηλά» τα οποία ανάγκασαν τη χώρα να προστρέξει στα Μνημόνια για δανεισμό. Η σύγκριση άλλωστε με τα επίπεδα αποδόσεων των δεκαετών ομολόγων σε σχέση με τα μέσα Ιουνίου (5,8% έναντι 5,577% χθες) δείχνει ότι μετά τη συμφωνία του Eurogroup υπάρχει σχετική αποκλιμάκωση, αλλά όχι η θεαματική βουτιά την οποία θα προσδοκούσε κανείς αν επιχειρούσε να κάνει έναν παραλληλισμό με τη ρητορική της κυβέρνησης για την επιτυχία που συντελέστηκε στις 15 Ιουνίου.

Σε χθεσινή του ανάλυση, το Bloomberg δεν διστάζει να χαρακτηρίσει «μη σοβαρό» το σχέδιο της Ευρώπης για την Ελλάδα, σημειώνοντας πως είναι «γελοίο» το σχέδιο για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2023 και υψηλότερα αλλά κοντά στο 2% έως το 2060.Τα διαρκή πρωτογενή πλεονάσματα που απαιτούν οι πιστωτές θα συρρικνώσουν την οικονομία τόσο που θα είναι αυτοκαταστροφικά, ακόμα και με στενούς δημοσιονομικούς όρους». Αυτό όμως είναι μόνο ένα σκέλος του deal που έκανε η κυβέρνηση στις 15 Ιουνίου. Στην ανάλυση του Bloomberg, το κεντρικό μήνυμα εκπέμπεται προς την ευρωζώνη και αφορά την ανάγκη νέας συμφωνίας «που θα προσφέρει ελάφρυνση χρέους με αντάλλαγμα την πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις» το συντομότερο δυνατό.

«Ζουρλομανδύας». Ακόμη πιο αιχμηρή είναι η ανάλυση του Ινστιτούτου Peterson των ΗΠΑ, στην οποία η συμφωνία του Eurogroup για την Ελλάδα χαρακτηρίζεται «δημοσιονομικός ζουρλομανδύας». Ενα σχέδιο το οποίο, σύμφωνα με την ανάλυση, είναι καταδικασμένο να αποτύχει καθώς δεν επιτεύχθηκαν ποτέ σε καμία χώρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πρωτογενή πλεονάσματα 2% του ΑΕΠ για 40 χρόνια.

Σε μια διαφορετική προσέγγιση του θέματος, οι «Financial Times» φιλοξενούν τις απόψεις αναλυτή της HSBC, σύμφωνα με τις οποίες «χωρίς οποιαδήποτε στήριξη από το QE της ΕΚΤ ή από τον ESM, τότε μέχρι το τέλος του προγράμματος το Εurogroup μπορεί τελικά να προσφέρει περισσότερη σαφήνεια επάνω στην ελάφρυνση χρέους, αλλά πιθανότατα θα είναι πολύ αργά για clean exit ή ακόμη και για ένα ήπιο προληπτικό πρόγραμμα».

Επομένως, η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί νέο πρόγραμμα διάσωσης με πολλές προϋποθέσεις, γράφει η έγκριτη βρετανική εφημερίδα.

Το δημοσίευμα τονίζει ότι μια τέταρτη διάσωση θα ήταν το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα, για τους πιστωτές της και για τους επενδυτές, την ώρα που η οικονομία δυσκολεύεται να αυξήσει momentum αφότου έχασε το 27% της παραγωγής της από τη χρηματοπιστωτική κρίση και μετά.