Ραντεβού με τις ιδιωτικοποιήσεις το φθινόπωρο πρόκειται να δώσουν οι δύο τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή οι κρατικιστές που, αντίθετα με όσα κάποιοι πιστεύουν, κάθε άλλο παρά έχουν παροπλιστεί, και οι λεγόμενοι εκσυγχρονιστές.
Τα όργανα άρχισαν πριν καλά καλά κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, με αφορμή τις προ ημερών σπόντες Ρέγκλινγκ ότι κάποιοι υπουργοί αμφισβητούν μέτρα που έχουν συμφωνηθεί και αποκρατικοποιήσεις, προκαλώντας διπλή ενόχληση στην κυβέρνηση. Από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο, που απάντησε «ο καθένας στα του οίκου του», και από τον αντιπρόεδρο Γιάννη Δραγασάκη, που σχολίασε «δεν είναι δουλειά του να αξιολογεί υπουργούς».
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ.
Στην αγορά, ωστόσο, η δήλωση Ρέγκλινγκ και η άμεση αντίδραση των δύο κυβερνητικών στελεχών δεν πέρασαν απαρατήρητες. Εδώ και καιρό οι θεσμοί έχουν στείλει το μήνυμα ότι «ιδιοκτησία» του προγράμματος σημαίνει πως πρέπει να το στηρίζουν όλοι οι υπουργοί, όχι οι μισοί. Και στο επίκεντρο της τρίτης αξιολόγησης του Σεπτεμβρίου, η γοργή ολοκλήρωση της οποίας θα αποτελέσει ένα δείγμα γραφής για την έμπρακτη στήριξη που ζητά η κυβέρνηση προκειμένου η Ελλάδα να βγει δοκιμαστικά στις αγορές, βρίσκονται οι πιο δύσκολες πολιτικά ιδιωτικοποιήσεις: το καυτό θέμα των νερών (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), η ηλεκτροφόρος πάντα ενέργεια (ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, ΔΕΗ) και από εκεί και πέρα ο ΟΤΕ και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών.
Επίσης ζαλάδες αναμένεται να προκαλέσει η ενεργοποίηση από το φθινόπωρο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, που φέρνει μαζί της ένα μνημόνιο για τις ΔΕΚΟ, των οποίων θα κληθεί καταρχήν να αξιολογήσει τις διοικήσεις τους, να τους θέσει δεσμευτικούς στόχους και σε βάθος χρόνου να κόψει τον γόρδιο δεσμό τους με το πολιτικό σύστημα. Στον θερμό αυτόν περιλαμβάνεται και το στοίχημα που έχει βάλει η κυβέρνηση με τον λιγνίτη. Εχει σηκώσει τον πήχη ψηλά ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας για επενδυτικό ενδιαφέρον, και μάλιστα ισχυρό, για τις μονάδες της ΔΕΗ, διατρέχει τον κίνδυνο ωστόσο να περάσει από κάτω και να «βραχεί», εφόσον υποχρεωθεί να πουλήσει και υδροηλεκτρικά.
Ενα τμήμα της κυβέρνησης αλλά και πηγές των δανειστών εκτιμούν ότι κάποιοι υπουργοί θα παίξουν το φθινόπωρο τα ρέστα τους στο γήπεδο των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων, πολλώ δε μάλλον αφού μυρίζονται τον ανασχηματισμό. Το ερώτημα επομένως και πάλι είναι τι θα κάνει το Μαξίμου. Ολα θα εξαρτηθούν από το αν ο Πρωθυπουργός θα εκπέμψει σήμα αποφασιστικότητας ή θα αφήσει να εξελιχθεί μια ανεξέλεγκτη και δίχως τέλος μάχη παρασκηνίων, που για μία ακόμη φορά θα δοκιμάσει τα νεύρα των ενδιαφερόμενων επενδυτών και τις πολιτικές αντοχές της κυβέρνησης.
ΤΟ ΤΑΙΠΕΔ. Σε αυτό το τοπίο, όπου ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ακόμη πεθάνει και ο νέος πασχίζει να γεννηθεί, το ΤΑΙΠΕΔ θα βρεθεί ξανά στη μέση. Παρότι το επικαιροποιημένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων (Asset Development Plan), εγκεκριμένο πολύ καιρό τώρα, παραμένει ακόμη «φάντασμα» δίχως να έχει πάρει ΦΕΚ, το Ταμείο προετοιμάζεται για δύο κατηγορίες διαγωνισμών: αυτούς που θεωρούνται πιο βατοί και θα προκηρυχθούν προς τα τέλη του έτους ή στις αρχές του επόμενου, και εκείνους που παραπέμπονται βαθιά μέσα στη διετία 2018-2019 λόγω τεχνικών, οικονομικών και πολιτικών εμποδίων. Στην πρώτη ομάδα συγκαταλέγονται, εκτός απρόοπτου, τα ΕΛΠΕ (35%), ο ΟΤΕ (5%), ο ΔΑΑ (30%) και μάλλον η ΕΥΔΑΠ (11%) με την ΕΥΑΘ (23%). Ειδικά οι δύο τελευταίες αποτελούν κόκκινο πανί για τον βαθύ ΣΥΡΙΖΑ αλλά και για κυβερνητικά στελέχη, όπως ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος με δηλώσεις «το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και δεν ιδιωτικοποιείται». Αλλά οι στόχοι είναι στόχοι.
Στην όχθη των ρεαλιστών, υπάρχει μια σιωπηλή στήριξη στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, που δείχνει και την αμηχανία τους (π.χ. Τσακαλώτος, Σταθάκης), αφενός επειδή δεν τις υιοθετούν ως ιδεολογία, αφετέρου επειδή αντιλαμβάνονται ότι τις υπέγραψαν και πρέπει να τις τηρήσουν. Τούτο δεν σημαίνει ότι ο Γιώργος Σταθάκης δεν θα ήθελε το Δημόσιο να κρατήσει υπό τον έλεγχό του τα ποσοστά της ΔΕΗ, της ΔΕΠΑ και των ΕΛΠΕ. Τον βρίσκει σύμφωνο η άποψη των λελογισμένων ιδιωτικοποιήσεων, που διατηρούν μια ισορροπία με το δημόσιο συμφέρον, με την ταυτόχρονη εξεύρεση λύσεων, όπως λέει, που να καλύπτουν και τις δεσμεύσεις της χώρας. «Ακρατες ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι στη φιλοσοφία μου», είναι η θέση του.
Από την άλλη πλευρά, «άγνωστος Χ» είναι η στάση που θα τηρήσει ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης αναφορικά με τα νερά. Βέβαια, όσοι παρακολουθούν το θέμα, παραπέμπουν στην περσινή δήλωση του Πρωθυπουργού από το βήμα της ΔΕΘ, ότι ακόμη και να πωληθούν τα μειοψηφικά ποσοστά 11% και 23% σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, και πάλι το Δημόσιο θα συνεχίσει να ελέγχει το πλειοψηφικό τους πακέτο. Δεν σημαίνει ωστόσο αυτό ότι ο υπουργός Υποδομών θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να διευκολύνει τις δύο αποκρατικοποιήσεις, κρίνοντας άλλωστε και από τον πρότερο βίο του. Πολλώ δε μάλλον όταν ενάντια στην πώληση έστω και μιας μετοχής στα νερά, έχει συγκροτηθεί εδώ και καιρό ένα πολυκομματικό μέτωπο κινημάτων, συνδικαλιστών και πολιτών.