Μια λευκοντυμένη κοπέλα περνάει τα συρματοπλέγματα της αυλής. Με αργά βήματα πατάει το γκαζόν και αμέριμνη κάνει βόλτες μπροστά από δύο συκιές. Η απαλή μουσική που συνοδεύει τον βηματισμό της ξαφνικά γίνεται πιο έντονη αναστατώνοντάς την και αναγκάζοντάς την να τρέξει. Κάθε φορά που χτυπάει το τύμπανο η κοπέλα κάνει έναν σπασμό με ολόκληρο το σώμα της και ανδρικές κραυγές που φωνάζουν «βοήθεια», «πνιγόμαστε», «πάει το πλοίο» την κάνουν να τα χάσει. Ανεβαίνει σε μια σκαλωσιά, δονείται με την υπόκρουση των κρουστών και καταλήγει να ουρλιάζει απελπισμένα «πατέρα».

Η καταιγίδα που βύθισε το καράβι της προκλήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στην αυλή των φυλακών Κορυδαλλού. Αφορμή το ανέβασμα της «Τρικυμίας» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ από τη θεατρική ομάδα της λέσχης ανάγνωσης του σωφρονιστικού καταστήματος σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο. Η πραγματική αιτία, ωστόσο, ήταν η ερμηνεία των έγκλειστων ηθοποιών που δεν διεκδικούν τόσο δάφνες για την υποκριτική τους δεινότητα αλλά ήταν άξιοι σεβασμού και προσοχής εξαιτίας της υπερπροσπάθειας και του συναισθηματικού φορτίου που κουβαλούσε ο λόγος και ο ρόλος τους.

Το εγχείρημα που αποτελεί το πρώτο θεατρικό εργαστήριο στο κατάστημα κράτησης Κορυδαλλού εγκαινιάστηκε τον περασμένο Νοέμβριο με τη συμμετοχή 20 κρατουμένων ετερόκλητου προφίλ από όλες τις πτέρυγες της φυλακής. Οι συμμετέχοντες έπειτα από εκδήλωση ενδιαφέροντος επιλέχθηκαν μέσω συνεντεύξεων από την κοινωνιολόγο του Κορυδαλλού και υπεύθυνη προγράμματος Γιολάντα Κωνσταντινίδου. Στα πρώτα στάδια της προετοιμασίας, ο μελλοντικός θίασος διδάχτηκε τις βασικές αρχές της υποκριτικής και τους μηχανισμούς λειτουργίας του ηθοποιού ενώ παρουσιάστηκαν και τα έργα του Σαίξπηρ, έχοντας την ευκαιρία ο καθένας να παραθέσει τη δική του ανάγνωση χαρακτήρων και ιστοριών. Κάποιοι είχαν περάσει την ίδια διαδικασία, συμμετέχοντας στο μουσικό εργαστήριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Τον περασμένο Ιανουάριο, η ομάδα ξεκίνησε πρόβες, επιστρατεύοντας την ηθοποιό του Εθνικού Θεάτρου Ασημίνα Αναστασοπούλου για να ενσαρκώσει τον μόνο γυναικείο ρόλο της Μιράντα στην «Τρικυμία». Παράλληλα, οι έγκλειστοι ανέλαβαν και τη διασκευή του κειμένου, ενώνοντας ουσιαστικά τον ποιητικό λόγο του συγγραφέα με την καθημερινή γλώσσα των φυλακών υπό την καθοδήγηση του συντονιστή του εργαστηρίου, σκηνοθέτη Στρατή Πανούριου. Το θέαμα ενισχύθηκε με τις πρωτότυπες συνθέσεις που έγραψαν για την περίσταση οι συμμετέχοντες στο μουσικό εργαστήριο της Λυρικής. Κορυφώθηκε δε με το στήσιμο της σκηνής στις αρχές αυτής της εβδομάδας στον προαύλιο χώρο της φυλακής, που δεν είναι προσβάσιμος και την αντίκρισαν για πρώτη φορά στις τελικές πρόβες.

Σε αντίθεση με τη μουσική παράσταση της Λυρικής τον περασμένο Μάρτιο, η θεατρική ήταν ανοιχτή για τους συγγενείς και φίλους των έγκλειστων πρωταγωνιστών με αποτέλεσμα από νωρίς να γεμίσουν οι πρώτες σειρές των καθισμάτων. Και κάθε φορά που βλέπουν τους δικούς τους ανθρώπους μπροστά τους για να πουν τα λόγια του ρόλου τους συγκινούνται. Αλλοι γελούν με τις ατάκες του Κάλιμπαν που φορώντας κοντό παντελονάκι με τιράντες κι ένα μαύρο μπλουζάκι με το πρόσωπο του Σαίξπηρ και με ανακατεμένα τα μαλλιά εκτοξεύει χιουμοριστικούς χαρακτηρισμούς για το αφεντικό του τον Δούκα. Αλλά και με τα σπασμένα ελληνικά του βασιλιά της Νάπολι Αλόνσο που κάνει φιλότιμη προσπάθεια να μπει στο πετσί του ρόλου.

ΧΙΟΥΜΟΡ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ. Κεντρίζοντας το ενδιαφέρον μέχρι και των φυλάκων στις εξωτερικές σκοπιές της φυλακής που ρίχνουν κλεφτές ματιές στα δρώμενα, η δραματουργία είναι εμποτισμένη με στοιχεία από την καθημερινότητα, το χιούμορ και τις πρακτικές στα κελιά, δοσμένα πάντα με την απαραίτητη σημειολογία. Και αναδύεται είτε με τις μουσικές παρεμβάσεις των μαυροντυμένων μελών του μουσικού εργαστηρίου που κάθονται με τα όργανα ανά χείρας κοντά στο γκαζόν είτε με τις προσαρμοσμένες στιχομυθίες των ηθοποιών. Οπως για παράδειγμα ο λόγος που βγάζει ο Γκονζάλο όταν δηλώνει πως αν γινόταν εκείνος βασιλιάς θα καταργούσε τις φυλακές και κυρίως την εκμετάλλευση από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσα σε μια μέρα, εισπράττοντας το χειροκρότημα του κοινού.

Γεμάτο συμβολισμούς είναι και το κλείσιμο της παράστασης, με τον Δούκα του Μιλάνου να απευθύνεται στους θεατές και να τους ζητά να λύσουν τα δεσμά του, να τον ξορκίσουν πίσω στη Νάπολι και να του δώσουν άφεση αφού πια δεν έχει τέχνη να γητεύει. Η αυλαία πέφτει με μεγάλη συγκίνηση και ακόμα μεγαλύτερες αγκαλιές από τους δικούς τους ανθρώπους που σπεύδουν να συγχαρούν τον θίασο. Αλλά και από ανθρώπους της τέχνης, τον Παντελή Βούλγαρη, τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο, τον Αργύρη Παπαδημητρόπουλο, την Ιωάννα Καρυστιάννη και τον Γιώργο Κουμεντάκη που είναι παρόντες στην αυλή του Κορυδαλλού. Επιβεβαιώνοντας έτσι τα λόγια του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Στάθη Λιβαθινού που προλογίζοντας την παράσταση ευχαρίστησε τους κρατούμενους για το μάθημα ελευθερίας και φαντασίας. Μόλις σβήνουν οι προβολείς και οι επισκέπτες αρχίζουν να αποχωρούν, οι έγκλειστοι ηθοποιοί παρά την ψυχική τους ανάταση καλούνται να επιστρέψουν πίσω από τα σίδερα. Κι ένας απ’ αυτούς ξορκίζει τη θεατρική εμπειρία για να ελαφρύνει την επιστροφή στα δεσμά φωνάζοντας στο κοινό «μην ξεχνάτε, αυτό που είδατε είναι μία ψευδαίσθηση, η ζωή μας εδώ μέσα δεν είναι έτσι…».

Τελευταία Νέα