Αναζήτηση
Περισσότερο στους διαδρόμους του πολυτελούς Grand Hotel du Golf et Palace, στο απομακρυσμένο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας, και λιγότερο στα επίσημα τραπέζια διαβουλεύσεων φαίνεται πως θα παιχθεί το διπλωματικό παιχνίδι για το Κυπριακό, η επίλυση του οποίου επιχειρείται και πάλι, άνευ προϋποθέσεων επιτυχίας.
Οι συζητήσεις στην αφετηρία της διάσκεψης, η οποία –εκτός απροόπτου –θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τις 7 Ioυλίου, επικεντρώθηκαν στο κεφάλαιο που συγκεντρώνει τις περισσότερες κόκκινες γραμμές και από τις δύο πλευρές, δηλαδή το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων που αποτελεί και το βασικό πεδίο εμπλοκής της Αθήνας.
Στο πλαίσιο αυτό, κατά τον χθεσινό πρώτο γύρο των διαβουλεύσεων, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος επέλεξε να τοποθετηθεί τελευταίος και αφού είχαν προηγηθεί οι εισηγήσεις των υπολοίπων, κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση για κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεων. Οπως είπε, η Συνθήκη θα μπορούσε να αντικατασταθεί από έναν μηχανισμό παρακολούθησης και υλοποίησης των συμφωνιών, τονίζοντας παράλληλα το οξύμωρο συμμετοχής χωρών που μέχρι σήμερα ήταν εγγυήτριες δυνάμεις.
«Ο κριτής δεν μπορεί να είναι και κρινόμενος» πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, συνεργάτες του οποίου διαψεύδουν πληροφορίες που δημοσιεύονται στον τουρκικό Τύπο και θέλουν τον Αναστασιάδη να έχει εκφράσει τη δυσφορία του για τον αναβαθμισμένο ρόλο που επιδιώκει στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις η Αθήνα.
Από την πλευρά του, ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρθηκε εκτενώς στον ρόλο που θα μπορούσε να παίξει η Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά και ο ΟΗΕ κατά την εφαρμογή της λύσης κι επανέλαβε ότι το πραγματικό πρόβλημα στην Κύπρο είναι η Συνθήκη Εγγυήσεων.
Ως ζωτικής σημασίας για τους Τουρκοκυπρίους χαρακτήρισε τις εγγυήσεις ο Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος, σε αντίθεση με τον Αναστασιάδη, εκτίμησε ότι η ΕΕ δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων. «Από το ΝΑΤΟ δεν φεύγει κανείς. Από την ΕΕ έφυγαν και θέλουν και άλλες χώρες να φύγουν» φέρεται να δήλωσε, επιμένοντας σε αναπροσαρμογή και όχι κατάργηση των συνθηκών.
Η αναδίπλωση του Αϊντα. Περισσότερο πάντως από τις εισηγήσεις κάθε πλευράς που δεν εμπεριείχαν εκπλήξεις συζητήθηκε η αναδίπλωση του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Εσπεν Μπαρθ Αϊντα, ο οποίος, παρότι χθες είχε διαβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει στο τραπέζι ως βάση συζήτησης κοινό έγγραφο –λόγω και του βέτο της Λευκωσίας -, χθες το μεσημέρι ανέκρουσε πρύμναν, λέγοντας ότι το έγγραφο δεν έχει αποσυρθεί.
Σχεδόν ταυτόχρονα με τη δήλωση του Αϊντα, περί μη απόσυρσης του κοινού εγγράφου, καταγράφηκε και η έντονη αντίδραση των Ελληνοκυπρίων, οι οποίοι εκδήλωσαν τη δυσφορία τους ζητώντας από τον ΟΗΕ να επιληφθεί του θέματος. Ετσι, λίγο πριν από την έναρξη του απογευματινού γύρου των διαβουλεύσεων, τα Ηνωμένα Εθνη προχώρησαν σε διευκρινιστική δήλωση, ξεκαθαρίζοντας ότι το κοινό έγγραφο δεν έχει κανένα στάτους, ενώ και ο Αϊντα αναγκάστηκε να απολογηθεί για την αναστάτωση.
Η συζήτηση στα θέματα εσωτερικής πτυχής φαίνεται πως θα ανοίξει σήμερα –με τους διαπραγματευτές των δύο πλευρών να έχουν συμφωνήσει κατ’ αρχάς, αν και η διαδικασία παραμένει θολή και αλληλοεξαρτώμενη από το κεφάλαιο ασφάλεια – εγγυήσεις, ότι θα ανοίξουν τα θέματα του Εδαφικού και του Περιουσιακού και θα ακολουθήσει η διακυβέρνηση.
Αφίξεις και αποχωρήσεις. Στο ελβετικό θέρετρο αναμένεται να φτάσει αύριο και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις διαβουλεύσεις μέχρι και την ερχόμενη Τετάρτη. Η πολυήμερη παραμονή Γκουτέρες στο Κρανς Μοντάνα, πάντως, δεν θα πρέπει να συνδέεται με την πρόοδο που συντελείται, αλλά περισσότερο με το γεγονός ότι η επόμενη Δευτέρα και Τρίτη είναι ημέρες αργίας λόγω της αμερικανικής εθνικής εορτής της 4ης Ιουλίου.
Δεν είναι όμως μόνο οι αφίξεις που συζητούνται στην Ελβετία, αλλά και οι αποχωρήσεις, όπως εκείνη του βρετανού υπουργού Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος δεν συμπλήρωσε ούτε ένα 24ωρο στην Ελβετία, επικαλούμενος σημαντικές κοινοβουλευτικές υποχρεώσεις στη Βουλή των Κοινοτήτων.
