Eίναι από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, ειδικά για το καλοκαίρι, κυρίως λόγω του αρχαίου θεάτρου της. Ακόμη όμως και οι τακτικοί επισκέπτες της Επιδαύρου που μπορεί να κατεβαίνουν κάθε Σαββατοκύριακο ώς το εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό έργο του Πολυκλείτου του νεότερου για να απολαύσουν παραστάσεις αρχαίου δράματος (όπως απόψε που επαναλαμβάνονται οι «Επτά επί Θήβας» σε σκηνοθεσία Τσεζάρις Γκραουζίνις) γνωρίζουν ότι μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από την ορχήστρα του βρίσκεται μια αρχαία «πυραμίδα»; Εχουν ποτέ περπατήσει πλάι στις μυκηναϊκές γέφυρες της περιοχής; Ξέρουν ότι μια ανάσα από τις δημοφιλείς ταβέρνες του Λυγουριού βρίσκεται η Λήσσα, η αρχαία κωμόπολη που αναφέρει ο Παυσανίας; Και έχουν ποτέ αναζητήσει τη βυθισμένη έπαυλη κάτω από το νερό;
Οκτώ διαφορετικές διαδρομές συνολικού μήκους 56 χλμ. αναλαμβάνουν να δείξουν στους επισκέπτες όσα κρατεί καλά κρυμμένα η αργολική γη γύρω από το διάσημο ιερό του Ασκληπιού. Μονοπάτια που είχαν καλυφθεί από τη βλάστηση, εγκαταλειφθεί ή ασφαλτοστρωθεί, καθαρίζονται, σηματοδοτούνται και γίνονται προσβάσιμα στο ευρύ κοινό χάρη στην Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού σε συνεργασία με τον Δήμο Επιδαύρου στο πλαίσιο του προγράμματος «Μονοπάτια Πολιτισμού», που έχει εφαρμόσει η Ελληνική Εταιρεία την τελευταία πενταετία με στόχο την ανάδειξη μονοπατιών από τον Μαραθώνα ώς τη Σίκινο, από την Αίγινα ώς την Πάτμο, από τις Μικρές Κυκλάδες ώς τη Σαμοθράκη κι από την ορεινή Κορινθία ώς την Ξάνθη.
Γιατί τώρα επιλέγεται η Επίδαυρος; «Τη θεωρούμε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα τοπία της Ευρώπης, που συνδυάζει υπέροχη φύση και μνημεία πουπηγαίνουν χιλιάδες χρόνια πίσω και συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, απαντά η υπεύθυνη δημιουργίας του προγράμματος Λυδία Καρρά το οποίο υλοποιήθηκε με τη στήριξη του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη και με τη συνεργασία των Γιώργου Οικονόμου που ανέλαβε τη μελέτη και την υλοποίηση και της Κατερίνας Στεμπίλη, η οποία είχε τον συντονισμό του εγχειρήματος. «Με τα “Μονοπάτια Πολιτισμού”, δίνουμε την ευκαιρία στους επισκέπτες να μείνουν στην περιοχήπερισσότερο και σε διαφορετικέςχρονικές περιόδους, ανακαλύπτοντας μ’έναν τρόπο προσωπικό αυτά τα τοπία όπου ο μύθος και η ιστορία μπλέκονται, όπου η φύση και η ιστορία δημιουργούν ένα μοναδικό σύνολο μεεκπληκτικήεναλλαγή χρωμάτων σε κάθε εποχή», δίνει το στίγμα του προγράμματος η Λυδία Καρρά.
τα μονοπατια. Με απαραίτητο εξοπλισμό καπέλο, αντηλιακό και κατάλληλα παπούτσια λοιπόν έχουμε οκτώ εναλλακτικές για να γνωρίσουμε τα μυστικά της επιδαύριας γης. Η πρώτη διαδρομή –σχετικά εύκολη –είναι κυκλική συνολικού μήκους 5,8 χλμ. και είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες καθώς μας προτείνει ξεκινώντας από τον Λιγανοπόταμο (στην αρχή του χωμάτινου δρόμου) και για σχεδόν δύο ώρες να περπατήσουμε δίπλα στη μεγάλη αρχαία δεξαμενή που αποτελούσε μέρος του υδραυλικού συστήματος του Ασκληπιείου. Και να φτάσουμε μεταξύ άλλων ώς το εκκλησάκι της Αγίας Αννας –τη μονόκλιτη βασιλική του 6ου αι. που αντικαταστάθηκε με νεότερο κτίριο το οποίο λειτούργησε για πρώτη φορά στις 25 Ιουλίου 1944 –και ώς το ιερό του Απόλλωνα Μελεάτα, εκεί που η εγγονή του βασιλιά της Επιδαύρου Μάλου γέννησε τον γιο του Απόλλωνα, τον Ασκληπιό.
Κυκλική διαδρομή και η δεύτερη μήκους 5,9 χλμ. και διάρκειας περί τη μία ώρα και 35 λεπτά μάς υπόσχεται να γνωρίσουμε τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, αλλά και τα ερείπια της αρχαίας «πυραμίδας» με τις άνισες πλευρές της και την άγνωστη ταυτότητα καθώς άλλοι τη θεωρούν ταφικό μνημείο, άλλοι φρυκτωρία και ο Παυσανίας ως υποτιθέμενο οχυρό. Ανάμεσα σε άλλα γνωρίζουμε και την κώμη Λήσσα, που διέθετε ναό της Αθηνάς με ξόανο, πώρινα τείχη και βρίσκεται μια ανάσα από το σημερινό Λυγουριό.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το η πέμπτη διαδρομή στην οποία ακολουθούμε τον αρχαίο δρόμο προς Επίδαυρο και συναντάμε πέντε από τις αρχαιότερες σωζόμενες γέφυρες της Ευρώπης που είχαν δημιουργηθεί λόγω των ρεμάτων που εμπόδιζαν την πορεία προς τις πολύχρυσες Μυκήνες.
Η μεγαλύτερη διαδρομή έχει μήκος 18,2 χλμ. και η μικρότερη 2,4. Η τελευταία μάλιστα είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες καθώς περνάει πάνω από μικρό θέατρο, πλάι στα ερείπια της αρχαίας πόλης και δίπλα στη βυθισμένη έπαυλη που χρονολογείται πιθανόν στους ρωμαϊκούς χρόνους. Μια βουτιά με μάσκα μόλις 20 μ. από την ακτή και σε βάθος 2 μ. είναι αρκετή για την δείτε από κοντά.