Με αφορμή την επιστολή 471 προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών προς τη διοίκηση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης η οποία ανέδειξε τα καθημερινά προβλήματα παραβατικότητας, κλοπών, ναρκωτικών, πορνείας και βίας στους χώρους του πανεπιστημίου, καθώς και κατόπιν της εξαγγελίας από το υπουργείο Παιδείας μιας οπισθοδρομικής και επικίνδυνης ρύθμισης για το άσυλο, που θα εντείνει τα προβλήματα βίας και ανομίας στα ιδρύματα της χώρας, το ζήτημα του ασύλου επανήλθε στην κεντρική σκηνή του δημοσίου διαλόγου.
Οι εν λόγω φοιτητές, επώνυμα και υπεύθυνα, αποφάσισαν προς τιμήν τους να αντιδράσουν σε ό,τι συμβαίνει στο πανεπιστήμιό τους και, δυστυχώς, σε πολλά ιδρύματα της χώρας στα οποία ανθεί η διακίνηση και η χρήση ναρκωτικών, η βία και η πάσης φύσεως ανομία. Πρόκειται για νέα παιδιά, αυριανούς επιστήμονες που αποφάσισαν με θάρρος να ζητήσουν να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των παραβατικών φαινομένων τα οποία έχουν λάβει διαστάσεις επιδημίας. Εχουμε όλοι γίνει πρόσφατα κοινωνοί περιστατικών στα τριτοβάθμια ιδρύματα, όπως επιθέσεις σε φύλακες, εντοπισμός ανθρώπινης σορού σε υπόγειο ιδρύματος, ξυλοδαρμοί και παρεμπόδιση δημοκρατικών εκλογικών διαδικασιών από ομάδες αναρχικών, ανυπολόγιστου κόστους φθορές σε κτιριακές υποδομές και άλλων ακραίων συμπεριφορών που καταστρατηγούν κάθε αίσθημα ασφάλειας, δημοκρατίας, δικαίου, πολιτισμού.
Η απάντηση του αρμόδιου υπουργού Παιδείας σε αυτά τα νέα παιδιά που αναμένουν από την πολιτεία να επιτελέσει το καθήκον της, προασπίζοντας την ομαλή λειτουργία ολόκληρης της κοινότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ήρθε να αποστομώσει κάθε λογικό νου, απογοητεύοντας για άλλη μία φορά όσους ελάχιστους ακόμα ελπίζουν ότι αυτή η κυβέρνηση μπορεί να συμπλεύσει με την πραγματικότητα. Ο υπουργός, λίγο-πολύ, απεφάνθη ότι ο ίδιος καθώς και το σύνολο της κυβέρνησης στη χώρα μας δεν φέρουν καμία ευθύνη για την κατάσταση που παρουσιάζουν τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης επιρρίπτοντας με μεγάλη ευκολία ευθύνες για την κατάσταση αυτή στο φοιτητικό κίνημα, στον σύλλογο διδασκόντων και στις διοικήσεις των ιδρυμάτων σε μια προσπάθεια μετακύλισης των βαρών και υποβάθμισης των γεγονότων.
Η έννοια του ασύλου αποσκοπεί στην προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας στην έρευνα και τη διδασκαλία, της ελεύθερης έκφρασης και διακίνησης ιδεών στα τριτοβάθμια ιδρύματα. Δικαιώματα των οποίων η άσκηση εντέλει καταπατάται από την κατάχρηση του ασύλου, τη μετουσίωσή του σε άβατο ανομίας και την παρεμπόδιση της επέμβασης των δημοσίων δυνάμεων για την αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών. Επομένως, το άσυλο όπως έχει εκτραπεί και παρερμηνεύεται σήμερα όχι μόνο δεν θωρακίζει την απρόσκοπτη εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά την υπονομεύει συστηματικά, περιβάλλοντάς την με ένα πλέγμα ανασφάλειας και ανομίας.
Οχι, κύριε υπουργέ. Στα πανεπιστήμια, τα προβλήματα αυτά δεν «λύνονται από μέσα». Δεν λύνονται από κάποιο «ρωμαλέο φοιτητικό κίνημα», που δεν έχει καμία υποχρέωση και καμία αρμοδιότητα να προστατεύει τους χώρους των ιδρυμάτων, η δε προτροπή σε αυτοδικία διά στόματος υπουργού ξεπερνά κάθε όριο. Πρέπει, επιτέλους, να γίνει συνείδηση σε όλους ότι στο πανεπιστήμιο ως χώρο ελεύθερης έκφρασης και διακίνησης ιδεών δεν μπορεί οποιοσδήποτε να κάνει ό,τι θέλει χωρίς να λογοδοτεί. Ας αναλάβουν όλοι οι εμπλεκόμενοι τις ευθύνες τους και πρωτίστως η κυβέρνηση.
Η Νίκη Κ. Κεραμέως είναι δικηγόρος, βουλευτής Επικρατείας και υπεύθυνη του Τομέα Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας