Κάπου μιάμιση ώρα, αντί της μίας που είχε προαναγγελθεί, διήρκεσε η πρώτη «ομιλία για την κατάσταση του έθνους» αυτού που η «Libération» βάφτισε χθες (συνοδεία του κατάλληλου σκίτσου…) «Manupiter», «Μανού-Ζευς», στις Βερσαλλίες. Μετά τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος που επέτρεψε, το 2008, στον γάλλο πρόεδρο να απευθύνεται σε κοινή συνεδρίαση βουλευτών και γερουσιαστών, το επονομαζόμενο Κογκρέσο, μόλις δύο φορές είχε γεμίσει η μεγαλοπρεπής αίθουσα της «πριγκιπικής πτέρυγας» των Βερσαλλιών που προορίζεται για τον σκοπό αυτόν: στις 15 Νοεμβρίου του 2015, τρεις ημέρες μετά τις πολύνεκρες τζιχαντιστικές επιθέσεις στο Παρίσι, με ομιλητή τότε τον Φρανσουά Ολάντ, και στις 22 Ιουνίου του 2009, με την οικονομική κρίση ήδη ορατή και τον Νικολά Σαρκοζί στο βήμα.
Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι ο πρώτος γάλλος πρόεδρος που συγκαλεί το Κογκρέσο τόσο νωρίς μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Είναι επίσης ο πρώτος γάλλος πρόεδρος που σκοπεύει να απευθύνεται στο Κογκρέσο κάθε χρόνο. Και ο πρώτος ένοικος του Ελιζέ που παρουσιάζει τον οδικό χάρτη, τις προτεραιότητες της πενταετούς θητείας του, μία ημέρα πριν από τις (αναμενόμενες για σήμερα) προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού του Εντουάρ Φιλίπ στην Εθνοσυνέλευση. Περιττό να πει κανείς πως όλα αυτά σχολιάστηκαν δεόντως στη Γαλλία. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, μάλιστα, οι βουλευτές της Ανυπότακτης Γαλλίας και του ΚΚ, αλλά και κάποιοι βουλευτές του κεντροδεξιού UDI, αρνήθηκαν να παραστούν χθες στις Βερσαλλίες. Αλλά το παρωνύμιο «Manupiter» ουσιαστικά το «προκάλεσε» ο ίδιος ο Εμανουέλ Μακρόν.
ΕΝΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ… jupitérien. Το είχε κάνει στην πραγματικότητα ήδη από τον Οκτώβριο του 2016, όταν κανείς δεν φανταζόταν πως θα είναι ο επόμενος πρόεδρος: μετά τον «υπερπρόεδρο» Νικολά Σαρκοζί και τον «νορμάλ πρόεδρο» Φρανσουά Ολάντ, «η Γαλλία χρειάζεται έναν πρόεδρο jupitérien» –«που αφορά τον θεό Δία, που έχει τον αυτοκρατορικό, κυριαρχικό χαρακτήρα του», δίνει τον ορισμό το Larousse. Μέχρι και γλωσσολόγοι επιστρατεύτηκαν από τα γαλλικά Μέσα για περισσότερες εξηγήσεις: «Ο Δίας, στη μυθολογία, δεν είναι ένας απλός θεός, είναι ο βασιλιάς των θεών και προστάτης της πόλης, με την έννοια του συνόλου των πολιτών, εν προκειμένω, στα καθ’ ημάς, της Γαλλικής Δημοκρατίας»∙ «ο Εμανουέλ Μακρόν θα μπορούσε επίσης κάλλιστα να είχε πει πως θα ήταν ένας πρόεδρος σαν τον Ντε Γκολ ή τον Μιτεράν, τους ανέφερε αμφοτέρους ως πρότυπα, αλλά και τα δύο αυτά πρόσωπα έχουν κομματική χροιά, ενώ εκείνο του Δία είναι συναινετικό»∙ «ο Μακρόν επιθυμεί να επανέλθει στο γράμμα και το πνεύμα της Ε’ Δημοκρατίας, γι’ αυτό επιστρατεύει τόσο πολύ τα σύμβολα».
ΟΜΙΛΙΑ ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ. Σε κάθε περίπτωση, η ομιλία που απηύθυνε χθες ο γάλλος πρόεδρος εκπλήξεις δεν έκρυβε, οι θεσμικές και άλλες μεταρρυθμίσεις τις οποίες παρουσίασε, ώστε να μπει η Γαλλία «σε έναν νέο δρόμο», ήταν λίγο-πολύ γνωστές και περισσότερες διευκρινίσεις δεν δόθηκαν: μείωση του αριθμού των βουλευτών και των γερουσιαστών κατά ένα τρίτο, εισαγωγή μιας δόσης αναλογικότητας στις κοινοβουλευτικές εκλογές, απλοποίηση της νομοθετικής διαδικασίας με μικρότερη παραγωγή νόμων και αξιολόγηση των σημαντικών νομοσχεδίων δύο χρόνια μετά την εφαρμογή τους, επανίδρυση του Οικονομικού, Κοινωνικού και Περιβαλλοντικού Συμβουλίου ώστε «να γίνει για το κράτος η μεγάλη συμβουλευτική Αρχή που σήμερα απουσιάζει», κατάργηση του Δικαστηρίου της Δημοκρατίας, του μόνου αρμόδιου σήμερα να κρίνει εγκλήματα ή αδικήματα μελών της κυβέρνησης κατά την τέλεση των καθηκόντων τους, αφού οι γάλλοι πολίτες «δεν καταλαβαίνουν γιατί οι υπουργοί πρέπει να έχουν ειδική δικαστική μεταχείριση», άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης «το φθινόπωρο», αφού πρώτα υιοθετηθεί το νέο νομοσχέδιο για την ενίσχυση της μάχης εναντίον της τρομοκρατίας, εκ βάθρων μεταρρύθμιση του δικαιώματος ασύλου βάσει της αρχής πως «πρέπει να υποδεχόμαστε τους πολιτικούς πρόσφυγες και να μην τους συγχέουμε με τους οικονομικούς μετανάστες».
Ο ένθερμα φιλευρωπαϊστής Μακρόν έκανε επίσης μακροσκελή αναφορά (όπως σε κάθε μεγάλη ομιλία του) στην Ευρώπη, «πρέπει να ξαναβρούμε την πρώτη πνοή της ευρωπαϊκής στράτευσης» δήλωσε. Απηύθυνε και μια έμμεση προειδοποίηση στον Τύπο (που δεν εκτιμήθηκε ιδιαίτερα), ζητώντας του να βάλει τέλος «σε αυτή την ατέρμονη αναζήτηση του σκανδάλου». Και έκλεισε με τρόπο αρκετά λυρικό: «Βιώνουμε επί του παρόντος τον ενθουσιασμό των αρχών, αλλά η σοβαρότητα των συγκυριών μάς εμποδίζει να νιώσουμε οποιαδήποτε μέθη». «Εγώ σκέφτομαι, εσύ εκτελείς, εσείς σχολιάζετε» σχολίασε στο twitter ο απερχόμενος πρώτος γραμματέας των Σοσιαλιστών Ζαν-Κριστόφ Καμπαντελίς. «Ο Δίας είναι ένας αέριος πλανήτης!» αποφάνθηκε ο δεξιός βουλευτής Ζουλιάν Ομπέρ. Για ένα «λυρικό φλου» έκανε λόγο η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν, για ένα «συντακτικό επίπεδο εμπορικού επιμελητηρίου», ο «ανυπότακτος» Ζαν-Λικ Μελανσόν.
