Σκληρό είναι το πολιτικό παζάρι για το Κυπριακό στην Ελβετία, χωρίς να λείπουν οι έντονες πιέσεις προς Λευκωσία και Αθήνα, προκειμένου να συναινέσουν στην αναβάθμιση της διάσκεψης του Κραν Μοντανά με την παρουσία των πρωθυπουργών των τριών εγγυητριών δυνάμεων και απώτερο στόχο να αποφευχθεί το ναυάγιο και να ληφθούν δεσμευτικές αποφάσεις από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσουν πηγές του Μαξίμου τις πληροφορίες που κυκλοφόρησαν χθες περί μετάβασης στο ελβετικό θέρετρο της βρετανής πρωθυπουργού Τερίζα Μέι και του τούρκου ομολόγου της Μπιναλί Γιλντιρίμ. Οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι δεν τίθεται, στην παρούσα φάση τουλάχιστον, θέμα μετάβασης του Αλέξη Τσίπρα, καθώς τα δεδομένα που προκύπτουν από την έως τώρα διαπραγμάτευση σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών δεν δικαιολογούν αναβάθμιση της διάσκεψης σε επίπεδο πρωθυπουργών.
Πηγές που έχουν γνώση των διαπραγματεύσεων μιλούν για επιχείρηση δημιουργίας τεχνητού κλίματος προόδου, που όμως δεν προκύπτει από τις διαπραγματεύσεις που έχουν προηγηθεί. Συζήτηση για το κατά πόσο κρίνεται απαραίτητη η παρουσία τους στο Κραν Μοντανά στην παρούσα φάση έκαναν, σύμφωνα με πληροφορίες, σε χθεσινή τους τηλεφωνική επικοινωνία ο Πρωθυπουργός με την Τερίζα Μέι. Υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές ανέφεραν πως και οι δυο συμφώνησαν ότι προς το παρόν δεν έχει διαπιστωθεί σημαντική πρόοδος που να δικαιολογεί τη μετάβασή τους στην Ελβετία. Ακολούθησε ανάλογη επικοινωνία του Πρωθυπουργού με τον τούρκο ομόλογό του Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Και από το υπουργείο Εξωτερικών, εξάλλου, έχουν ήδη εκφράσει την αντίθεσή τους σε ενδεχόμενη παρουσία των πρωθυπουργών των τριών εγγυητριών δυνάμεων, με βασικό επιχείρημα ότι ακόμη δεν διαφαίνεται λύση. Ο Νίκος Κοτζιάς δεν κρύβει τη δυσφορία του για την πρόσφατη τοποθέτηση του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Εσπεν Μπαρθ Αϊντα, ο οποίος την περασμένη Δευτέρα είχε ανοίξει τη σχετική συζήτηση προτείνοντας την άμεση μετάβαση Τσίπρα, Μέι και Γιλντιρίμ στην Ελβετία.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΓΚΟΥΤΕΡΕΣ. Σύμφωνα με πληροφορίες, κομβικής σημασίας για την έκβαση των διαπραγματεύσεων είναι οι συζητήσεις που θα γίνουν σήμερα παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, που επέστρεψε στο ελβετικό θέρετρο σε ρόλο ισορροπιστή, ενώ στην Ελβετία αφίχθη χθες και η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι. Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί είναι η δήλωση ανώτερης διπλωματικής πηγής στο Politico: «Είναι ώρα για πάρε-δώσε και αυτή είναι η δουλειά του Γκουτέρες» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί το ναυάγιο, η ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία βρίσκεται σε απόλυτη σύμπλευση με την Αθήνα, παρουσίασε χθες νέες προτάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νίκος Αναστασιάδης μπροστά στην επιμονή της Τουρκίας επιχειρεί να περάσει στην αντεπίθεση μέσω υποχωρήσεων. που όμως δεν θα αγγίζουν βασικές κόκκινες γραμμές. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εμφανίζεται διατεθειμένος να δεχτεί την εκ περιτροπής προεδρία με κοινό ψηφοδέλτιο, θέτοντας όμως ως αντίβαρο αυστηρές προϋποθέσεις.
Μεταξύ αυτών είναι να δεχτεί η Τουρκία sunset clause (ρήτρα λήξης ισχύος) για αποχώρηση στρατού, κατάργηση των επεμβατικών δικαιωμάτων μέσω της κατάργησης της συνθήκης των εγγυήσεων, επιστροφή της Μόρφου και άλλων περιοχών,που να επιτρέπουν επιστροφή 100 χιλιάδων προσφύγων, αλλά και τη δημιουργία πολυεθνικής αστυνομικής δύναμης, η οποία θα διοικείται από πρόσωπο τρίτης χώρας, με την υποσημείωση ότι δεν αποκλείεται συμμετοχή σε έναν βαθμό και τουρκικής δύναμης.
ΚΟΤΖΙΑΣ – ΤΣΑΒΟΥΣΟΓΛΟΥ. Πάντως, από τη χθεσινή συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Τουρκίας, την πρώτη κατ’ ιδίαν επαφή τους από την έναρξη της διάσκεψης, δεν φαίνεται να προκύπτουν νέα δεδομένα για την ουσία του προβλήματος, δηλαδή για το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων.
Από την πλευρά της Τουρκίας επισημαίνεται ότι η ρήτρα λήξης παραμονής των στρατευμάτων είναι το μεγάλο αγκάθι, αν και τις τελευταίες ώρες αφήνουν να διαρρεύσει από την Αγκυρα πως δεν αποκλείεται να υπάρξει σήμερα μια συμφωνία – πλαίσιο, με υποχώρηση στο θέμα των παρεμβατικών δικαιωμάτων και μόνο. Το κλειδί για τις εξελίξεις φαίνεται πως βρίσκεται και πάλι στα χέρια του γ.γ. του ΟΗΕ, ο οποίος δεν κρύβει τη φιλοδοξία του να ολοκληρωθεί επιτυχώς η διάσκεψη ακόμη και αν χρειαστούν επώδυνες και πολυήμερες διαπραγματεύσεις. Στη βάση αυτή, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η παράταση της διάσκεψης και μετά την 7η Ιουλίου –ημερομηνία που είχε τεθεί από τον ΟΗΕ ως ορόσημο λήξης –θα πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανή.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
«Να δούμε επιτέλους αχτίδα φωτός…»
«Χρειάζεται σοβαρότητα για να αντιμετωπίσουμε τα όσα διαδραματίζονται, για να δούμε επιτέλους αχτίδα φωτός και προοπτική για το μέλλον» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος δεν έκρυψε την ενόχλησή του για τις φήμες περί οπισθοχώρησης της ελληνοκυπριακής πλευράς, ενώ έβαλε στο στόχαστρό του και όσους επιμένουν να καλλιεργούν κλίμα υπεραισιοδοξίας.