Η G20 δεσμεύθηκε για πρώτη φορά να στηρίξει την αφρικανική οικονομία με στόχο τον περιορισμό της μετανάστευσης χωρίς όμως να σταθεί στο ύψος των δεσμεύσεων της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ ή των προσδοκιών των μη κυβερνητικών οργανώσεων.
«Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε τις ενδιαφερόμενες αφρικανικές χώρες» και «να ενθαρρύνουμε τον ιδιωτικό τομέα να εκμεταλλευτεί τις οικονομικές ευκαιρίες στην Αφρική, υποστηρίζοντας μιας βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας», αναφέρει η G20 στην τελική της ανακοίνωση μετά τη σύνοδο στο Αμβούργο.
Στόχος είναι «να καταπολεμηθεί η φτώχεια και οι ανισότητες, ως βασικές αιτίες της μετανάστευσης», υπογραμμίζουν οι ηγέτες, αναγάγοντας την είσοδο της Αφρικής στην ατζέντα της G20 σε μια πρωτοβουλία με ξεκάθαρο στόχο την ανάσχεση των αφίξεων μεταναστών στην Ευρώπη.
Η Γερμανία είχε υποβάλει ήδη από τον Φεβρουάριο στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της G20 τη συμφωνία συνεργασίας της, με τίτλο: «Συμβόλαιο με την Αφρική», με την Ακτή Ελεφαντοστού, την Αιθιοπία, τη Γκάνα, το Μαρόκο, τη Ρουάντα, τη Σενεγάλη και την Τυνησία, που έχει στόχο την ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα. «Διαθέτουμε για πρώτη φορά ένα σχέδιο ανάπτυξης για και από την Αφρική και μπορούμε πλέον να συνεργαστούμε με την Αφρική», δήλωσε η Μέρκελ την Παρασκευή κατά την έναρξη της συνόδου της G20.
Κι αν η Γερμανία αύξησε την αναπτυξιακή της βοήθεια προς την Αφρική, ανεβάζοντάς την στο 0,7% του ΑΕΠ της, δεν κατάφερε να κερδίσει από τους εταίρους της στη G20 καμία δέσμευση για στήριξη της Αφρικής.
«Οι ΗΠΑ πιθανόν δεν είναι σε θέση να δεσμευθούν στην Αφρική, όπως θα ήταν απαραίτητο. Και αυτό επειδή πλέον δεν έχουν σχεδόν κανένα πετρελαϊκό συμφέρον στις αραβικές και αφρικανικές περιοχές», εξήγησε η Μέρκελ σε συνέντευξή της στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit.
Ωστόσο και οι συμφωνίες που έχει συνάψει το Βερολίνο αφορούν μέχρι στιγμής επτά αφρικανικές χώρες που ήδη προσελκύουν επενδυτές και δεν είναι οι βασικές πηγές του μεταναστευτικού ρεύματος προς την Ευρώπη.
Η πρωτοβουλία της G20 «βασίζεται στην υπόθεση, που περιέχει μια επικίνδυνη αφέλεια, σύμφωνα με την οποία η ανάπτυξη των ιδιωτικών επενδύσεων θα βοηθήσει αυτόματα τις πιο φτωχές χώρες της ηπείρου», επέκρινε η Oxfam.
Σύμφωνα με την ΜΚΟ One, «πρέπει επίσης οι ευκαιρίες για επενδύσεις να είναι καλές, με έναν πληθυσμό καλά εκπαιδευμένο», γεγονός που απαιτεί παράλληλα «μαζική κρατική βοήθεια και αύξηση των δαπανών των αφρικανικών χωρών» για την παιδεία.
Προς αυτή την κατεύθυνση ζήτησαν η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Μαλάλα Γιουσαφζάι και ο τραγουδιστής των U2 Μπόνο, ιδρυτής της One, να κινηθεί η G20, διαφορετικά η σύνοδός της θα είναι «αποτυχημένη».
Το διακύβευμα δεν είναι συμβολικό: στόχος ήταν να στηριχθεί η νέα Διεθνή Οικονομική Υπηρεσία για την Παιδεία (IFFEd), που είχε προτείνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ώστε η Αργεντινή, που έχει την προεδρία της G20 του χρόνου να την προωθήσει.
Όμως η G20 περιορίστηκε να εκφράσει την ευχή της για κοινές πρωτοβουλίες προκειμένου να «στηριχθεί η εκπαίδευση» και ήταν εξίσου ασαφής αναφορικά με την οικονομική διαφάνεια.
«Είναι απογοητευτικό, διότι είναι ένα κρίσιμο ζήτημα για την Αφρική: Η ήπειρος λαμβάνει περίπου 46 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο όμως χάσει τα διπλάσια από παράνομες κινήσεις πόρων», υπογράμμισε η Φριντερίκε Ρέντερ της One.