Ενα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω…

Το πιθανότερο είναι πως ο Λένιν, περιγράφοντας στο βιβλίο του «Ενα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω» την εσωκομματική πάλη των μπολσεβίκων με τους μενσεβίκους, δεν φανταζόταν ότι ο τίτλος του βιβλίου του θα περιέγραφε διαχρονικά τα αποτελέσματα των προσπαθειών για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς στην Ελλάδα.

Μια από τις βασικές αιτίες της αποτυχίας των διαδοχικών εγχειρημάτων είναι ότι παίρνουν, σχεδόν πάντα, τον χαρακτήρα γεωγραφικής ενοποίησης των δυνάμεων του χώρου. Η διαμόρφωση μιας κοινής πολιτικής πρότασης μπαίνει σε δεύτερη μοίρα και μοιάζει περισσότερο με αναζήτηση συμβιβαστικών μέσων όρων παρά με προσπάθεια διαμόρφωσης ριζοσπαστικών προωθητικών προτάσεων. Σοβαρός λόγος είναι επίσης και η αμυντική λογική με την οποία επιχειρείται αυτή η ενοποίηση, θέτοντας ως στόχο τη διάσωση του χώρου και την αποφυγή της λεηλασίας των ψήφων του από τον δικομματισμό. Η πολιτική επιβίωση μιας παράταξης, ωστόσο, δεν εξαρτάται από την ελεημοσύνη των ψηφοφόρων, αλλά από την ικανότητά της να εμπνεύσει και να πείσει με την πολιτική της πρόταση.

Σε όλα αυτά έρχονται σήμερα να προστεθούν και οι συνθήκες της πολιτικής συγκυρίας. Την ώρα που η εξουσία ασκείται από έναν συνεταιρισμό Αριστεράς και Ακροδεξιάς που συντηρεί τα αδιέξοδα της χώρας, την ώρα που το τσουνάμι του λαϊκισμού συμπαρασύρει και αποπροσανατολίζει μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, η συζήτηση για την Κεντροαριστερά δημιουργεί συγχύσεις στον προοδευτικό χώρο. Για ποια Κεντροαριστερά μπορεί να γίνει λόγος όταν κυριαρχούν σ’ αυτήν οι λογικές του ΣΥΡΙΖΑ και οι αναμνήσεις περασμένων δεκαετιών, όπου θριάμβευαν το κράτος, οι συντεχνίες και το πανεπιστημιακό άσυλο;

Κι από την άλλη, με ποιο πολιτικό σκεπτικό μπορεί να αποκλείσει κανείς τη συμπόρευση με κεντρώες και φιλελεύθερες μεταρρυθμιστικές προοδευτικές δυνάμεις που θα φέρουν πιο κοντά την ήττα του διακομματικού λαϊκισμού; Γιατί αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο σήμερα. Μόνο η συντριβή του λαϊκισμού, η επικράτηση των ριζοσπαστικών μεταρρυθμιστικών προτάσεων μπορούν να βγάλουν τη χώρα από το τέλμα και να λύσουν τα χρόνια προβλήματα που συσσώρευσαν το πολιτικό σύστημα και το πελατειακό κράτος επί δεκαετίες.

Η ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα reunion στελεχών της Νεολαίας Λαμπράκη και της γενιάς του Πολυτεχνείου, ούτε και μεγαθυμική παραχώρηση θέσεων ενός κόμματος προς άλλες δύναμεις του χώρου με αποκλειστικό στόχο τη διεύρυνση της εκλογικής του επιρροής. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να προκύψει από τη «σύνθεση» μηχανισμών με λάφυρο την ηγεσία μιας αποστεωμένης πολιτικά παράταξης που δεν επιδιώκει παρά την παράταση της επιβίωσής της. Το στοίχημα της μεταρρυθμιστικής Κεντροαριστεράς είναι να αποτελέσει την αποφασιστική δύναμη που θα συμβάλει, μαζί με όλες τις άλλες μεταρρυθμιστικές δυνάμεις της χώρας, στη δημιουργία μιας ριζικά νέας –σε ιδέες, σχέδιο και ηγετική ομάδα –μεγάλης προοδευτικής παράταξης που θα εμπνεύσει και θα κινητοποιήσει τους πολίτες με όραμα τη σύγχρονη ευρωπαϊκή Ελλάδα της νέας εποχής.