«Η απόρριψη του πλέον εφικτού με το επιχείρημα του δίκαιου», όπως το περιγράφει ο ονομαστός κύπριος καθηγητής Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, είχε ως αποτέλεσμα μία ακόμα αποτυχία στην Κύπρο που θα μπορούσε, αυτή τη φορά, να είναι οριστική και να οδηγήσει στη μόνιμη διχοτόμηση της νήσου.
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί και ο ελληνοκύπριος ηγέτης Νίκος Αναστασιάδης είχαν σημειώσει πρωτοφανή πρόοδο στα κεφάλαια της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού της εξουσίας, του Περιουσιακού, του Εδαφικού, της ΕΕ και της οικονομίας στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων τα τελευταία δύο χρόνια. Το έκτο κεφάλαιο, ασφάλεια και εγγυήσεις, θα οριστικοποιούνταν στη Σύνοδο του Κραν Μοντανά, μαζί με τους τελευταίους συμβιβασμούς σε όλα τα άλλα κεφάλαια.
Την τελευταία ημέρα της Συνόδου, οι πλευρές γνώριζαν σχεδόν επακριβώς με τι θα έμοιαζε μια τελική συμφωνία σε όλα τα κεφάλαια. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν το θάρρος και η βούληση, και φυσικά ο ρεαλισμός, ώστε να κάνουν αυτό το τελευταίο βήμα και να γράψουν Ιστορία.
Η Σύνοδος ναυάγησε τις πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Ιουλίου, φαινομενικά λόγω κυρίως ασυμβίβαστων διαφορών όσον αφορά την προσέγγιση των πλευρών στο ζήτημα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, το οποίο αντιμετωπιζόταν ανέκαθεν ως ένα απλό σλόγκαν αντί να συζητηθεί με ρεαλιστικό και ορθολογικό τρόπο.
Η πραγματικότητα είναι πως υπάρχουν σήμερα περίπου 40.000 τούρκοι στρατιώτες στο νησί και η Τουρκία είναι εγγυήτρια δύναμη της Δημοκρατίας της Κύπρου με δικαιώματα μονομερούς επέμβασης. Υπάρχει μια de facto κατάπαυση πυρός στο νησί –ούτε καν μια συμφωνία κατάπαυσης πυρός. Ενας πόλεμος χάθηκε το 1974 και ποτέ κανένας νικητής δεν τα μάζεψε και έφυγε έτσι απλά.
«Αυτό που έχει σημασία είναι να αξιολογήσουμε σωστά τι είναι εφικτό και τι δεν είναι εφικτό υπό τις δεδομένες συνθήκες» έγραψε ο Κιζίλγιουρεκ την περασμένη εβδομάδα σε ένα άρθρο με τίτλο «Η καλύτερη λύση είναι η πλέον εφικτή λύση». «Η απόρριψη “του πλέον εφικτού” με το επιχείρημα του “δίκαιου” έχει καταλήξει σε πολλές αποτυχίες στην πολιτική αρένα. Γι’ αυτό οι πολιτικοί φορείς πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις δεδομένες συνθήκες και την ισορροπία των δυνάμεων αντί να κυνηγούν το οικουμενικό ή το ηθικό δίκαιο… Στη βάση της διαφωνίας για την Κύπρο βρίσκονται οι εσφαλμένοι και μη ρεαλιστικοί υπολογισμοί πολιτικών φορέων».
Η επιλογή που είχαμε στις 7 Φεβρουαρίου ήταν μεταξύ 40.000 στρατιωτών σε 147 σημεία, εγγυήσεων και δικαιωμάτων μονομερούς επέμβασης σε μια διχασμένη χώρα∙ και 650 στρατιωτών εγκατεστημένων σε ένα σημείο για μια ορισμένη χρονική περίοδο και εγγυήσεων και δικαιωμάτων επέμβασης για μια μεταβατική περίοδο σε ένα ενωμένο ομοσπονδιακό κράτος-μέλος της ΕΕ.
Οι φόβοι και οι πολιτικές ατζέντες επικράτησαν του ρεαλισμού και της λογικής. Χάσαμε την καλύτερη και πιθανόν την τελευταία ευκαιρία να ενώσουμε την Κύπρο. Επιλέξαμε να κρατήσουμε το μέλλον μας όμηρο του παρελθόντος μας. Φορτώσαμε στα παιδιά μας τον διχασμό γενιών από καιρό χαμένων.
H Εσρά Αϊγκίν είναι τουρκοκύπρια freelance δημοσιογράφος, από τα ιδρυτικά μέλη του κινήματος #UniteCyprusNow
