Εκταμιεύθηκε η δόση, για την ακρίβεια το ποσό των 7,7 δισ. ευρώ, και για περίπου τρεις μήνες η Ελλάδα δεν θα απασχολεί την ατζέντα των Eurogroup (που ειρήσθω εν παρόδω καλό είναι να αποσαφηνισθεί και η θεσμική τους νομιμοποίηση σε σχέση με το ευρωοικοδόμημα). Κοιτώντας προς τα πίσω, όλα αυτά τα οκτώ χρόνια του δημοσιονομικού ζουρλομανδύα και των προκρούστειων προσαρμογών της οικονομίας, ένα συμπέρασμα μπορούμε να αντλήσουμε: το μοναδικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί για τη χώρα είναι το Μνημόνιο. Από το πρώτο του Καστελλόριζου μέχρι και το πιο πρόσφατο, δεν έχει υπάρξει άλλο. Γι’ αυτό ακριβώς, αν παρατηρήσετε, μόνον ορισμένοι ιδεοληπτικοί επιχείρησαν να οικειοποιηθούν το Μνημόνιο και να το διεκδικήσουν.
Βεβαίως, και σε σχέση με την πατρότητα ή μη του Μνημονίου, είχαμε αποχρώσεις. Για άλλους ήταν αναγκαίο κακό. Για άλλους, ευλογία. Για άλλους, η πικρή αλήθεια που δεν προνοήσαμε να δούμε μόνοι μας και χρειαστήκαμε τους ξένους. Για άλλους, τους σημερινούς, το αποτέλεσμα εκβιασμού και η καλύτερη εναλλακτική στα αχαρτογράφητα νερά του Grexit.
Τι είναι όμως το Μνημόνιο; Είναι ο ελληνικός καπιταλισμός στην εποχή της κρίσης. Είναι το σύνολο της επίθεσης του κεφαλαίου και των όρων αναπαραγωγής του στην κοινωνία. Οχι, μόνο στην εργατική τάξη. Αργησε για παράδειγμα αλλά έγινε κατανοητό πως ακόμη και οι μεσαίοι αλώθηκαν από τα μέτρα συμπίεσης. Κι όμως αυτοί και οι φιλόδοξοι πόλοι της ιδεολογικής ηγεμονίας τους προσπαθούσαν να μας πείσουν μέχρι το 2014 πως θα αποτελούσαν εξαίρεση από τον καταιγισμό μέτρων. Ρωτήστε τους σήμερα πώς περνάνε και πώς τα βγάζουν πέρα.
Από την άλλη, βέβαια, υπάρχει ένας άλλος κίνδυνος από τον μπαμπούλα του Μνημονίου. Να συρθεί το σύνολον της πολιτικής και των εκπροσώπων της στο άρμα του ετεροκαθορισμού. Να αρκεστούν να λένε πως δεν μπορούν να κάνουν τίποτε αφού οι δανειστές δεν τους αφήνουν. Κι όμως η πείρα δείχνει πως ο κόσμος πια κρίνει τους κυβερνώντες από τα μη μνημονιακά πεδία. Για παράδειγμα, μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνεται πιστευτός όταν λέει πως δεν έχει χώρο στα δημοσιονομικά αφού τα νομοσχέδια περνούν από έγκριση των ξένων, θα κριθεί όμως από την ποιότητα της ΕΡΤ, το νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα, τις κλίνες στα νοσοκομεία, τη σχέση με τη διαπλοκή. Ας μην το ξεχνάει.