Η ελληνική κρίση χρέους στα χρόνια της κορύφωσής της έδωσε έμπνευση σε πολλούς δημιουργούς εντός κι εκτός συνόρων για να στήσουν τα έργα τους με ευθείες ή έμμεσες αναφορές σ’ αυτήν. Φαίνεται όμως πως ακόμα απασχολεί τους ανθρώπους του θεάματος, ακόμα κι αν η Ελλάδα δεν βρίσκεται πια στα εξώφυλλα του διεθνούς Τύπου και τα δεινά των Ελλήνων δεν είναι πια της μόδας στα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η παράσταση «Dans les ruines d’ Athènes» («Μέσα στα ερείπια της Αθήνας») που παίζεται έως τις 15 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ της Αβινιόν.
Οι γαλλίδες ηθοποιοί και σκηνοθέτριες Ζιλί Μπερτάν και Ζαντ Ερμπιλό, από την ομάδα Le Birgit Ensemble, στήνουν μια παράσταση με σκηνογραφικές λεπτομέρειες να παραπέμπουν σε έναν αρχαίο ναό κορινθιακού ρυθμού. Αντίθετα, η ιστορία του έργου έχει σαφώς πιο σύγχρονες αναφορές. Η πλοκή της εξελίσσεται σ’ ένα τηλεοπτικό πλατό, όπου μια ομάδα παικτών έχει βρει καταφύγιο απ’ την πραγματικότητα. Απογοητευμένοι από το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στρέφονται στο σκληρό τηλεοπτικό ριάλιτι για να γλιτώσουν από τα οικονομικά βάρη που σηκώνουν. Συμμετέχουν στο σόου «Parthenon Story» με την ελπίδα πως θα είναι αυτοί οι μεγάλοι νικητές κερδίζοντας το έπαθλο της διαγραφής των τραπεζικών τους χρεών.
Τα κλισέ, ωστόσο, δεν σταματούν εκεί. Οι πρωταγωνιστές του σόου έχουν όλοι αρχαιοελληνικά ονόματα και μεταξύ δράματος και κωμωδίας μπροστά στην κάμερα συζητούν για την πολιτική και την οικονομία και παρουσιάζουν τη δική τους εκδοχή της ανθρωπιστικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας. Σε πραγματικό χρόνο, απλώνουν στο τραπέζι της αφήγησης τη σύνδεση της αρχαίας με τη σύγχρονη Ελλάδα και τονίζουν την ανάγκη τους να έλθει ύστερα από αυτόν τον κυκεώνα των προβλημάτων κάποιου είδους κάθαρση, ακόμα κι αν αυτή συνοδεύεται από θυσίες.
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΡΙΤΩΝ. Η τύχη τους στο παιχνίδι εξαρτάται από άλλους, από τους τηλεθεατές που θα ψηφίσουν μέσω ειδικής εφαρμογής εκείνον που θέλουν να ξεχρεώσουν. Κυριολεκτικά! Οπως δηλαδή και στην πραγματική σύγχρονη διαπραγματευτική ιστορία της Ελλάδας με τους δανειστές, όπου η εξέλιξη της ροής χρημάτων προς το εσωτερικό περνάει από τις σφραγίδες και τις αποφάσεις τρίτων.
Μέσα από τα λόγια των πρωταγωνιστών, επί της ουσίας το κοινό μπορεί να διακρίνει τις ισχνές ομοιότητες που παρουσιάζουν οι ζωές όλων των Ευρωπαίων που έχουν θιγεί από την οικονομική κρίση. Δοσμένες όμως όλες οι λεπτομέρειες με σκοτεινούς τόνους, όπως πρέπει για να γίνει η αντιστοιχία με τις δυσκολίες της συγκεκριμένης περιόδου. Αντίστοιχο στήσιμο ακολουθεί και η δραματουργία της παράστασης. Η δομή του «Dans les ruines d’ Athènes» θυμίζει τραγωδία με πρόλογο, επεισόδια και χορικά που προωθούνται ανάλογα με τις εξελίξεις στο φανταστικό ριάλιτι. Ενα βήμα παραπέρα στέλνει την ιστορία ο σχολιασμός του παρουσιαστή επί σκηνής που παρεμβαίνει στην τηλεοπτική δράση για να βοηθήσει την Ιφιγένεια, τη Μήδεια, την Κασσάνδρα και τον Οδυσσέα να βγάλουν τις βαθύτερες σκέψεις τους στην κάμερα. Μια μεταφορά φανερή για το νεοφιλελεύθερο σύστημα που δομείται μπροστά στα μάτια των θεατών και στο οποίο είναι βαθιά βυθισμένοι οι χαρακτήρες.
Οπως τόνισαν οι δύο δημιουργοί της παράστασης μιλώντας στον γαλλικό Τύπο, σκοπός της παραγωγής αυτής είναι να ευαισθητοποιήσουν το κοινό και να το οδηγήσουν σε συγκεκριμένα συμπεράσματα για τη φιλελεύθερη οικονομία, χωρίς όμως να κατηγορούν απευθείας συγκεκριμένα πρόσωπα ή να παίρνουν εμφανώς θέση. Δεν φιλοδοξούν να δώσουν μαθήματα σε όποιους περάσουν από το Φεστιβάλ της Αβινιόν, αλλά να παρουσιάσουν την πορεία της Ιστορίας μέσα από τη δραματουργία. Για τον λόγο αυτόν, παράλληλα με το «Dans les ruines d’ Athènes», στο Φεστιβάλ της Αβινιόν ανεβαίνει και μια δεύτερη παράσταση της ίδιας ομάδας. Το «Memories of Sarajevo» που εξελίσσεται στο 1992 και αναδεικνύει το θέμα της τριετούς πολιορκίας της πρωτεύουσας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης κατά τον εμφύλιο της χώρας.